استقبال كابل و دهلي‌نو از موضع ترامپ در برابر اسلام‌آباد
پاكستان: كمك مالي امريكا را لازم نداريم
شهاب شهسواري
اولين جنجال بين‌المللي توييتري دونالد ترامپ، رييس‌جمهور امريكا در سال 2018 با نوشته تند او در مورد پاكستان آغاز شد؛ توييتي كه يك روز بعد باعث شد تا پاكستان سفير ايالات متحده امريكا در اسلام‌آباد را براي اداي توضيحات به وزارت امورخارجه احضار كند. خواجه آصف، وزير خارجه پاكستان ساعاتي بعد از انتشار توييت توهين‌آميز ترامپ در مورد كشورش در توييتر نوشت به زودي به اين اظهارات كه فقط با اهداف سياسي بيان شده‌اند، پاسخ خواهد داد. سخنگوي وزارت خارجه پاكستان چند ساعت بعد از انتشار توييت ترامپ اعلام كرد كه ديويد هيل، سفير ايالات متحده امريكا در اسلام‌آباد به وزارت خارجه فراخوانده شده است. ترامپ در اولين توييتش در ابتداي سال 2018 در حساب كاربري توييتر خود نوشته بود كه كشورش طي 15 سال گذشته به شكل احمقانه‌اي 33 ميليارد دلار به پاكستان بخشيده است و به جاي آن فقط «دروغ و نيرنگ» تحويل گرفته است. ترامپ در عين حال نوشته بود: «آنها مكان‌هاي امن در اختيار تروريست‌هايي قرار مي‌دهند كه ما در افغانستان تعقيب مي‌كنيم، بسيار كم كمك مي‌كنند.»
در حالي كه اين نوشته ترامپ با واكنش تند مقام‌هاي پاكستان مواجه شد، دشمنان اسلام‌آباد بلافاصله از اين موضع ترامپ استقبال كردند و مقام‌هايي در هند و افغانستان، موضع ترامپ را ستودند. دولت وزيري، سخنگوي وزارت دفاع افغانستان گفت: «دونالد ترامپ حقيقت را مي‌گويد، پاكستان هيچ كمكي براي مبارزه با تروريسم نكرده است.» در برابر، چين، به عنوان متحد پاكستان از اين كارنامه اسلام‌آباد در مبارزه با تروريسم روشن توصيف كرد. شاهد خاقان عباسي، نخست‌وزير پاكستان روز سه‌شنبه در واكنش به اظهارات ترامپ جلسه فوق‌العاده كابينه اين كشور را برگزار كرد و قرار است امروز جلسه فرماندهان بلندپايه نظامي در ستاد مشترك ارتش پاكستان با موضوع افول روابط با امريكا و احتمال قطع كمك‌هاي نظامي امريكا به اين كشور برگزار شود. خرم دستگيرخان، وزير دفاع پاكستان در واكنش به اظهارات ترامپ گفت: «ايالات متحده امريكا 16 سال است از امكانات ارتباطي زميني و هوايي، پايگاه‌هاي نظامي و هماهنگي اطلاعاتي در پاكستان براي مبارزه با القاعده استفاده مي‌كند، اما جز طعنه و بي‌اعتمادي چيزي به پاكستان نداده است.»
هر چند پاكستان متحد قديمي ايالات متحده امريكا در منطقه جنوب آسيا محسوب مي‌شد، اما روابط ميان دو كشور بعد از اشغال افغانستان رو به افول نهاد. امريكايي‌ها اسلام‌آباد را متهم مي‌كنند كه از گروه‌هاي تندروي تروريستي در خاك خود از جمله شبكه حقاني كه يك گروه شبه‌نظامي حامي طالبان حمايت مي‌كند. در عين حال مقام‌هاي امريكايي مي‌گويند كه فرماندهان ارشد طالبان افغانستان در خاك پاكستان حضور دارند. سال 2016 نيروهاي امريكا در يك حمله پهپادي، ملامنصور، رهبر وقت طالبان را در خاك پاكستان ترور كردند و سال 2011 نيز عمليات ترور اسامه بن‌لادن توسط نيروهاي امريكايي در شهر ايبوت‌آباد پاكستان انجام شد.
واشنگتن پيش از اين نيز اسلام‌آباد را تهديد كرده بود كه اگر نسبت به اقدامات شبكه حقاني در خاك اين كشور بيشتر بي‌توجهي كند، كمك‌هاي مالي به اين كشور را قطع خواهد كرد. روزنامه داون پاكستان روز سه‌شنبه نوشت فقط چند روز بعد از اظهارات ژنرال آصف غفور در حين برگزاري جلسه روابط عمومي بين آژانس‌ها (ISPR) كه گفته‌بود پاكستان گام‌هاي لازم را برداشته است و اكنون نوبت امريكا و افغانستان رسيده تا اقدام كنند، آقاي ترامپ چنين توييتي را منتشر مي‌كند. ژنرال آصف غفور در مصاحبه با يك شبكه تلويزيوني گفت ما به تازگي گفتيم ديگر بس است، در نتيجه اينكه ترامپ بگويد ديگر بس است اهميتي ندارد. وزير خارجه پاكستان گفته است كه حاضر است جزييات كمك‌هاي ايالات متحده را به كشورش علنا منتشر كند و اضافه كرد: «آقاي ترامپ به دليل شكست امريكا در افغانستان براي انتقام پاكستان را متهم مي‌كند.»
خواجه آصف، وزير خارجه پاكستان نيز در گفت‌وگو با شبكه تلويزيوني ژئوتي‌وي گفته است: «ترامپ به خاطر مصرف داخلي در مورد ما و ايران توييت مي‌كند. او بارها و بارها به خاطر شكست‌هايش و گير كردن در بن‌بست افغانستان، بي‌جهت نااميدي خود را گردن پاكستان انداخته است.» خواجه آصف تاكيد كرد كه پاكستان اصولا نيازي به كمك‌هاي ايالات متحده ندارد. دوشنبه يك عضو شوراي امنيت ملي امريكا گفته بود كه امريكا هنوز آمادگي ارسال 255 ميليون دلار كمك مصوب را به پاكستان ندارد و همچنان در حال بررسي ميزان اجراي تعهدات اسلام‌آباد است. پرداخت اين كمك امريكا از ميانه تابستان سال جاري تاكنون به تاخير افتاده است. مايكل كوگلمن، تحليلگر مسائل جنوب آسيا به سي‌ان‌بي‌سي مي‌گويد: «روندهاي كنوني نشانه خوبي ندارد و توييت ترامپ نشان مي‌دهد كه تنش‌ها در طول سال 2018 عميق‌تر شود.»