وزارت خزانه‌داري امريكا ليستي از 210 فرد نزديك به پوتين را منتشر كرد
تحريم يا تهديد؟
ميثم سليماني
روز به روز اميدها براي بهبود روابط ميان امريكا و روسيه كمرنگ‌تر مي‌شود. روز گذشته ايالات متحده يك ليست از 114 سياستمدار روسي و 96 نفر از نخبگان نزديك به رييس‌جمهوري روسيه را منتشر كرده است كه به عنوان بخشي از قانون تحريم‌هاي امريكا عليه روسيه يعني كاتسا در نظر گرفته مي‌شوند. با اين حال ايالات متحده عنوان كرد كساني كه در اين ليست قرار دارند هدف تحريم‌ها نيستند گرچه قبلا برخي از اين افراد تحت تحريم قرار گرفته‌اند. گفتني است كنگره قانون تحريم‌هاي كاتسا را در ماه آگوست تصويب كرد. قانوني كه به دليل دخالت روسيه در انتخابات اين كشور، توسط كنگره به تصويب رسيد و دونالد ترامپ، رييس‌جمهور ايالات متحده آن را با وجود ميل باطني امضا كرد. كرملين در نخستين واكنش به اين اقدام امريكا گفت هرچند اين افراد تحت تحريم قرار نگرفتند اما اين اقدام مي‌تواند به اعتبار نام اين افراد لطمه وارد كند. سوال اصلي اينجاست كه چرا اين ليست منتشر شده است. دولت طبق قانوني كه توسط كنگره تصويب شده مجبور شد تا ليست افرادي كه به رييس‌جمهور روسيه نزديك هستند را ارايه دهد. اين قانون با هدف مجازات روسيه براي دخالت در انتخابات سال 2016 صورت گرفته است. كنگره در گام اوليه قصد داشت ليست افرادي كه ارتباط نزديك با ولاديمير پوتين دارند، مشخص شود تا در آينده بتوانند هدف تحريم‌هاي بيشتر امريكا قرار گيرند. ليستي كه به تازگي منتشر شده به «فهرست پوتين» مشهور است كه در مجموع نام 210نفر در آن قرار دارد. 114 نفر از آنها در دولت با رييس‌جمهور پيوند دارند يا بازرگانان كليدي روسيه هستند. و 96 نفر ديگر از نخبگان روسي هستند كه ارزش مالي آنها بيش از يك ميليارد دلار برآورد شده است و اين افراد به نسبت نزديكي با كرملين تقسيم‌بندي شده‌اند. بسياري از اين افراد از متحدان ديرينه آقاي پوتين شناخته مي‌شوند و برخي از آنها از افراد امنيتي نزديك به پوتين هستند. از جمله اين افراد الكساندر بورتينكوف است كه رياست سرويس امنيت فدرال روسيه (FSB) را بر عهده دارد. همچنين در اين ليست سرگئي نارشكيري، رييس سرويس اطلاعات خارجي روسيه قرار دارد. در اين ليست افرادي كه منابع انرژي روسيه را كنترل مي‌كنند نيز حضور دارند. الكسي ميلر، رييس گازپروم، ايگور سشين، رييس روس نفت و ديگر مديران نفت و گاز همراه با بانكداران برتر مانند يوري كوالچوك يكي از مديران عاليرتبه بانكي روسيه نام‌شان در اين ليست قرار دارد. همچنين در ميان نخبگان نزديك پوتين، كريل شامالوف در اين ليست حضور دارد كه گفته مي‌شود داماد پوتين است. اما كرملين هيچگاه ازدواج كاترينا تيكونووا را با شامالوف تاييد نكرده و حتي به صورت جدي‌تر هيچگاه تاييد نكرده كه كاترينا دختر ولاديمير پوتين است. نخبگان و سرمايه‌داران شناخته شده بين‌المللي نيز در اين ليست حضور دارند كه از جمله آن مي‌توان به آليشر عثمانوف از جمله سهامداران عمده تيم آرسنال به شمار مي‌آيد. همچنين نام رومن آبراموويچ، سرمايه‌دار معروف و صاحب باشگاه چلسي در اين ليست ديده مي‌شود. حال سوال مهم ديگر اين است كه آيا آنها با تحريم‌هاي جديد مواجه مي‌شوند؟ در حال حاضر خير. وزارت خزانه‌داري ايالات متحده تاكيد كرد: اين يك ليست تحريم نيست و ورود افراد يا اشخاص به اين ليست نبايد به هيچ‌وجه تفسير به تحريم شود و نهادهاي مرتبط با آنها متحمل تحريم شوند. اين بيانيه مي‌افزايد: اين ليست شامل ليست طبقه‌بندي نشده است كه دولت ايالات متحده آنها را به دليل ارتباط آنها با برخي فعاليت‌هاي مخرب در اين ليست قرار داده است. اما در حال حاضر نكته اينجاست كه هرچند اين افراد در ليست تحريم قرار ندارند اما اين كار مي‌تواند آنها را بدنام كند و اطمينان نسبت به شركت‌ها و فعاليت‌هاي آنها را كاهش دهد. با اين حال گفته مي‌شود اين ليست يك نسخه طبقه‌بندي شده دارد كه با جزييات و اطلاعات كامل اتهامات مربوط به دخالت آنها در فعاليت‌هاي مفسدانه را شرح داده است.
استيو روزنبرگ، خبرنگار BBC در مسكو معتقد است كه اين ليست تنها يك خبر براي روسيه دارد آن اينكه اين يك ليست تحريم نيست اما خبر خوب همين جا به پايان مي‌رسد. وي مي‌افزايد: آن دسته از مقامات روسي و نخبگاني كه در ليست وزارت خزانه‌داري قرار گرفته‌اند اين نگراني را به وجود مي‌آورد كه در آينده در ليست تحريم قرار بگيرند. حتي قبل از اينكه اين فهرست به صورت عمومي منتشر شود كرملين مدعي شد كه اين گزارش تلاشي از سوي وزارت خزانه‌داري امريكا در راستاي دخالت در انتخابات رياست‌جمهوري روسيه است. چرا كه اين ليست به طور كامل نشان مي‌دهد كدام تجار و سياستمداران به طور مستقيم و غيرمستقيم با پوتين در ارتباط هستند.
با اين وجود در حال حاضر اين يك واقعيت است كه دولت امريكا تمايل زيادي براي اجراي قانون كاتسا ندارد و اين ليست پس از فشارها و لابي‌هاي متعدد از سوي كنگره بالاخره دولت مجبور به انتشار آن شد. در حال حاضر قانون كاتسا سرمايه‌گذاري روسيه در پروژه‌هاي نفتي را محدود ساخته است و تجارت شركت‌هاي امريكايي با روسيه را با محدوديت مواجه كرده است. از طرفي بخش كوچكي از قانون كاتسا مربوط به تحريم‌هاي عليه ايران و كره شمالي نيز مي‌شود. ترامپ نيز هنگام امضاي اين قانون به دليل قانون سختگيرانه عليه روسيه طي بيانيه نارضايتي عميق خود از اين قانون را اعلام كرد. حتي برخي معتقدند كه انتشار اين ليست توسط ترامپ بهانه‌اي بود كه بتواند از تحريم‌هاي بيشتر عليه روسيه شانه خالي كند. دولت امريكا معتقد است تحت فشار قرار دادن دولت‌ها در سراسر جهان براي لغو معاملات خود با روسيه به ارزش ميليون‌ها دلار نشان مي‌دهد كه تحريم‌هاي بيشتري مورد نياز نيست. هدر نائورت، سخنگوي وزارت امورخارجه نيز گفت: از اين منظر كه اگر قانون كاتسا كار كند نيازي به تحريم‌ها در مورد اشخاص يا افراد خاص نيست. چرا كه اين قانون به خودي خود به عنوان يك عامل بازدارنده
عمل مي‌كند.
پوتين: كاش در اين فهرست بودم
رييس‌جمهوري روسيه در جمع نمايندگان ستادهاي انتخاباتي خود در مسكو با اعلام اينكه هنوز اين فهرست را نديده اما از همكارانش درباره آن شنيده، به حالت تمسخر گفت: ناراحتم كه نام من در اين فهرست نيست. پوتين ادامه داد: اين اقدام امريكا اقدامي خصمانه است كه روابط ميان دو كشور را خدشه‌دار خواهد كرد... اما روسيه به دنبال ارتقاي روابط دوجانبه است به همين دليل در حال حاضر تصميمي براي انتقام گرفتن ندارد اما اوضاع را به دقت تحت نظر خواهد داشت و در تطابق با تحول اوضاع تصميم‌گيري خواهد كرد... تقليل روابط به صفر اقدامي احمقانه است. رييس‌جمهور روسيه همچنين گفت: امريكا، روسيه را در كنار كره شمالي و ايران قرار مي‌دهد و همزمان از ما مي‌خواهد تا مشكلات با كره شمالي و ايران را حل كنيم .
سخنان رييس سيا عليه روسيه
مايك پمپئو، مدير سازمان اطلاعات مركزي امريكا در مصاحبه‌اي با بي‌بي‌سي گفت: تلاش‌هاي روسيه در اروپا و امريكا براي تضعيف نظام‌هاي دمكراتيك اين كشور‌ها افت قابل توجهي نكرده است. او در پاسخ به اين سوال كه آيا نگران تلاش روسيه براي نفوذ در انتخابات ميان دوره‌اي است، گفت: «البته. كاملا انتظار دارم كه همچنان براي اين كار تلاش كنند، اما مطمئنم كه امريكا مي‌تواند انتخاباتي آزاد و منصفانه داشته باشد و اينكه تدابير واكنشي ما آنقدر قرص و محكم خواهد بود كه تاثير آن (نفوذ روسيه) بر انتخابات زياد نباشد.» او در مورد كره شمالي گفت اين كشور احتمالا ظرف چند ماه توانايي هدف قرار دادن خاك امريكا با موشك‌هاي مجهز به كلاهك اتمي را خواهد داشت. مدير سيا گفت كه رييس‌جمهور و مقام‌هاي ارشد دولت «متوجه» اين موضوع هستند كه جنگي تمام‌عيار مي‌تواند به نابودي در سطح گسترده و مرگ تعداد زيادي منجر شود. وي همچنين تاكيد كرد كه چين در كنار روسيه تهديدي جدي براي امريكا محسوب مي‌شود.