اصلاحطلب، اصولگرا
مسعود خطيبي
سوار كه شدم، راننده اسنپ سر حرف را باز كرد. جواني بود 24- 23ساله كه ميگفت صبحها در سازمان آب كار ميكند و همين موجب شد كه صحبت از كمآبي و مديريت آب، به سياست و دولت و تظاهرات اخير و... كشيده شود. لابهلاي حرفهايم گفتم صدا و سيما هم با پوشش ندادن نكات مثبت و خدمات دولت روحاني، در اين سياهنمايي بيتقصير نيست. گفت پس يعني صدا و سيما دست اصلاحطلبهاست. آره؟ و وقتي با چشمان گرد نگاهش كردم، گفت آهان، پس دست اونيكيهاست، اصولگراها!
طبق آمار سايت رسمي ثبت احوال كشور، در فاصله سالهاي 70 تا 80، تعداد 12869580 ولادت در كل كشور ثبت شده است. اين يعني وجود حدود سيزده ميليون جوان ايراني بين 17 تا 26 سال، همين امروز. از طرفي معاون انتظامي وزارت كشور يازدهم ديماه اعلام كرد: «ميانگين سني بيش از 90 درصد بازداشتشدگان ناآراميهاي اخير، زير 25 سال است». يعني متولدين سال 1371 و بعد از آن. وزير آموزش و پرورش هم در پانزدهم بهمن از 156 «دانشآموز بازداشتي» سخن گفت. اصطلاحي كه شايد در ادبيات سياسي پس از انقلاب جديد باشد و در حوادث سالهاي 78 و 88 چنين تركيب واژگاني را نشنيده بوديم. وزراي علوم و بهداشت نيز بارها از پيگيري وضعيت دانشجويان بازداشتشده سخن گفتند و كار به آنجا رسيد كه در 26 ديماه، چهل نفر از نمايندگان مجلس، در نامههايي جداگانه به رييسجمهور و رييس دستگاه قضا، خواستار آزادي سريعتر دانشجويان بازداشتي، به ويژه دانشجويان دختر شدند.
وقتي همه اين آمارها را كنار هم ميگذاريم، به تركيب بسيار جوان شركتكنندگان در اين ناآراميها ميرسيم. شركتكنندگانِ زير 25 سال، يعني با نسلي مواجهيم كه وقتي دولت اصلاحات روي كار آمد، 5 سال سن داشته و هنگامي كه دولت اصولگراي مهرورز قدرت را به دست گرفت، 13 ساله بوده و وقتي دولت اعتدال كشور را با خزانه خالي تحويل گرفت، تازه از 20 سالگي عبور كرده بوده! اين نسل با متولدين دهههاي پنجاه و شصت تفاوتهاي اساسي دارد. تفاوت حكمراني گروههاي مختلف را از ابتداي انقلاب تا امروز، به دليل سن و سال كم درك نكرده است و بنابراين «اصولگرا» و «اصلاحطلب» و «چپ» و «راست» براي او صرفا كلماتي هستند كه براي بازيگران عرصه «حكومت» استفاده ميشوند و فرق چنداني با هم ندارند. از ديد او «همهشون دستشون توي يك كاسه است» و «همه سر يك سفره نشستهان». شايد تبلور اين ذهنيت را در شعاري بتوان ديد كه در ناآراميهاي اخير داده ميشد: اصلاحطلب، اصولگرا، ديگه تمومه ماجرا!
اين براي دلسوزان كشور زنگ خطري جدي است. وقتي مردم- خصوصا نسل جوان- از بهبود اوضاع به دست جريانهاي عمده سياسي داخل كشور نااميد و سرخورده شوند و نيروهاي درون نظام برايشان «سر و ته يك كرباس» شوند، آينده به طرز عجيبي ترسناك ميشود. بايد كاري كرد.