آيا واشنگتن و مسكو در مسير رويارويي مستقيم در سوريه قرار گرفتهاند؟
ابهام تلفات نيروهاي روس در حمله امريكا به ديرالزور
گروه جهان| بحران سوريه و رويارويي قدرتهاي جهاني در خاك اين كشور با گذشت 7 سال، همچنان غافلگيريهاي تازهاي را براي رسانههاي جهان مهيا ميكند. يك هفته بعد از حمله مستقيم جنگندهها و بالگردهاي امريكايي به نيروهاي متحد دولت سوريه در استان ديرالزور، حالا رسانههاي روس خبر ميدهند كه در بين كشتهشدگان اين حمله امريكا تعداد نامشخصي از نظاميان يا پيمانكاران نظامي روسي هم كشتهشدهاند. با وجود اينكه گزارشهاي مختلفي از كشته شدن تعداد زيادي از نظاميان روس از سال 2015 در سوريه منتشر شده است، اما ارتش روسيه تاكنون فقط كشته شدن 46 نفر را تاييد كرده است. گفته ميشود بيش از 150 نفر از تلفات روسيه، نيروهاي پيمانكاري خصوصي وگنر روسيه هستند كه قرارداد تامين نيرو براي امنيت ميادين نفتي سوريه با دولت اسد را امضا كرده است. هرچند منابع رسمي در واشنگتن و مسكو حاضر به تاييد كشتهشدن نظاميان روس نشدهاند، اما رسانههاي روسي روز سهشنبه تعداد كشتهشدگان روس اين حمله را تا دهها نفر تخمين زدهاند.
مقامهاي امريكايي از جمله ژنرال جيمز متيس، وزير دفاع امريكا در پاسخ به خبرنگاران تاكيد كردهاند كه هيچ شواهد معتبري از احتمال كشتهشدن نيروهاي روسي در حمله هفته پيش در دست ندارند و كاخ كرملين هم خبر كشتهشدن نظاميان روس را تكذيب كرده است. واشنگتن و مسكو از گذشته يك خط تماس مستقيم براي هماهنگي عمليات در خاك سوريه ايجاد كردهاند كه پيش از انجام عملياتهاي مهم براي جلوگيري از حمله به اهداف يكديگر از طريق آن گفتوگو ميكنند. به گزارش شبكه خبري سيبياس امريكا پنتاگون اعلام كرده است كه روسيه تا اين لحظه هيچ شكايتي در مورد كشتهشدن اتباع روسيه در حمله هفته گذشته در استان ديرالزور به اطلاع امريكا نرسانده است. پيش از اين سخنگوي ائتلاف تحت رهبري امريكا در سوريه نيز به رسانهها گفتهبود كه عمليات ديرالزور از طريق خط تماس واشنگتن و مسكو هماهنگ شدهبود و روسيه قبل از حمله چراغ سبز لازم مبني بر عدم حضور نظاميان روسي در منطقه را به واشنگتن دادهبود. سيبياس هفته گذشته و بلافاصله بعد از عمليات امريكا در استان ديرالزور عليه متحدان دولت بشار اسد، نوشتهبود كه تعدادي از شبهنظاميان پيمانكاري روس در بين كشتهشدگان اين عمليات بودند و اگر صحت اين گزارش تاييد شود، اين اولينبار از زمان آغاز بحران سوريه است كه حملات هوايي امريكا باعث كشتهشدن اتباع روسيه در خاك سوريه ميشود.
هر چند گزارش در مورد احتمال تلفات روسي در عمليات امريكا، همچنان مورد مناقشه است و هيچ منبع رسمي حاضر به تاييد آن نشده است، سرعت تحولات در خاك سوريه در طول دو ماه گذشته بهشدت افزايش يافته و همه قدرتهاي خارجي حاضر در بحران سوريه در حال افزايش توان مداخله و نفوذ خود در اين كشور هستند. هجوم كشورها و نيروهاي مختلف از جبهههاي مختلف به سوي مواضع جديد، باعث شده است تا احتمال درگيريهاي تصادفي و روياروييهاي خشونتبار اتفاقي ميان قدرتهاي مختلف بهشدت افزايش پيدا كند. اعلام امريكا مبني بر تشكيل يك نيروي شبهنظامي جديد با استعداد 30 هزار نفر در شرق رودخانه فرات، آغاز عمليات وسيع دولت تركيه در عفرين، سرنگوني اولين جت جنگنده روسي توسط نيروهاي معارض مسلح در استان ادلب و عمليات انتقامي روسيه، حمله مستقيم نيروهاي امريكايي به شبهنظاميان متحد بشار اسد، ادعاي اسراييل مبني بر سرنگون كردن پهپاد ايراني، هدف قرار گرفتن جنگنده اف-16 اسراييلي توسط پدافند هوايي ارتش سوريه و حالا كشتهشدن احتمالي نظاميان روسيه به وسيله امريكاييها به جمع رويدادهاي تنشزاي دو ماه اخير در سوريه اضافه شده است.
طي هفته گذشته نيروهاي امريكايي دو بار در استان ديرالزور به نيروهاي متحد دولت بشار اسد حمله كردهاند. صبح چهارشنبه هفته پيش امريكاييها با استفاده از جنگندههاي اف-15، بمبافكنهاي استراتژيك ب-52، جنگنده هجومي AC-130، بالگردهاي آپاچي و پهپاد به يك گروه چندصد نفري از نيروهاي متحد ارتش سوريه حمله كردند. در حالي كه نيروهاي متحد سوريه تاكيد ميكنند در اين عمليات در حال تعقيب نيروهاي بازمانده داعش در منطقه بودند، امريكاييها مدعي هستند كه اين تحركات باعث تهديد براي نيروهاي دموكراتيك سوريه تحت حمايت امريكا بودند. صبح شنبه در حملهاي ديگر نيروهاي امريكايي يك تانك T-72 ساخت روسيه را در همان منطقه مورد حمله قرار دادند.
رسانههاي روسي روز سهشنبه گزارش دادند كه در اين دو حمله دستكم چهار تبعه روس كه به عنوان نيروهاي شبهنظامي پيمانكاري در سوريه خد مت ميكردند، كشتهشدهاند. نيروهاي نظامي پيمانكاري روسيه در استان ديرالزور براي محافظت از ميادين نفتي سوريه استخدام شدهاند. خبرگزاريهاي ايتارتاس و اينترفكس روسيه روز سهشنبه در گزارشهايي مجزا نام چهار نيروي پيمانكار روسي را كه تاريخ مرگ آنها روز چهارشنبه 7 فوريه و محل آن استان ديرالزور سوريه عنوان شده است، منتشر كردند. در اين گزارشها ادعا شده است كه تعداد تلفات حمله هفته پيش امريكا ممكن است تا تعداد 200 نفر باشد و دهها نفر از كشتهشدگان اين حمله از اتباع روسيه باشند.
سهشنبه شب، مايك پومپئو، رييس آژانس اطلاعات مركزي امريكا در پاسخ به سوال سناتورهاي امريكايي در باره گزارشهاي منتشره در مورد كشتهشدگان روسي در حمله امريكا به صورت مبهم پاسخ داد و گفت: «از لحاظ اطلاعاتي ميتوانم تاييد كنم كه در چندين مورد شاهد بوديم كه نيروهاي خارجي از مزدوران ديگر كشورها براي اجراي عمليات استفاده كردهاند و در حال نزديك شدن به مواضع امريكا هستند. » جيم متيس، وزير دفاع امريكا در پاسخ به خبرنگاران پيش از سفر به اروپا تاكيد كرد اطلاعاتي در مورد احتمال كشتهشدن نظاميان يا شبهنظاميان روسي در عمليات امريكا ندارد. يك منبع آگاه در وزارت خارجه روسيه روز چهارشنبه گفته است كه «گزارشها در مورد صدها يا دهها نفر تبعه روسي كه در سوريه كشتهشدهاند، تبليغات منفي و اطلاعات غلطي است كه توسط رسانههاي غربي منتشر ميشود. »