ارز جايگزين دلار
رضا بوستاني
بانك مركزي سالهاست در حوزه معاملات، منابع ارزي دلاري ندارد و انجام معاملات با منابع ارزي صرفا به خاطر وحدت رويهاي است كه از سالها پيش داشتهايم. به عبارتي بانك مركزي تا قبل از اين هم اگرچه مبادلات خود را با نام دلارانجام ميداد ولي نهايتا پرداختهاي مربوطه را به وسيله لير تركيه، يوان چين، يورو انگليس، درهم عربستان و... انجام ميداده است. در رابطه با تبعات اجراي سياست ممنوعيت ثبت سفارشها با دلار امريكا با توجه به آنچه گفته شد، ميتوان نتيجه گرفت وقتي بانك مركزي با دلار كار نميكرده و نميكند طبيعتا ضرري در اين رابطه به معاملات مرتبط با آن نميرسد. از طرفي بايد در نظر داشت با وجود اينكه منابع ارزي ما از ارزهايي غير ازدلار است، بازار روز ما به دلار عادت كرده است آن هم در شرايطي كه تهيه و تامين منابع دلاري براي بانك مركزي با توجه به شرايط كنوني مشكل است؛ با اين تفاسير به نظر ميرسد لازم است تجارت خارجي كشور را كمكم به سمت يورو انگليس، ين ژاپن و... ببريم. اگر در زمينه تامين منابع دلاري محدوديت نداشتيم با توجه به ريسك پايين نگهداري اين واحد پولي و كم بودن هزينه تبديل آن به ساير واحدهاي پولي، بهترين گزينه ممكن همان دلار بود. اما به خاطر محدوديتهاي به وجود آمده بايد به سراغ واحدهاي پولي رفت كه پس از دلار بيشترين نقدشوندگي را دارند. اگر بتوان در آينده بازار يورو و ساير واحدهاي پولي قدرتمند را تقويت كرد، طبيعتا بانك مركزي هم در تهيه يورو و انجام مداخلات، دست بازتري خواهد داشت و اين امر ميتواند به بانك مركزي با افزايش توان مديريت منابع خود بيشتر كمك كند. بازار ارز ما در گذشته بازار ارز كوچك و محدودي بود كه طرف عرضه آن محدود به درآمدهاي ناشي از فروش نفت و طرف تقاضاي آن براي تامين منابع لازم جهت تقاضاي واردات ميشد. اما اكنون بازار ما ديگر بازار كوچك گذشته نيست و از طرفي شرايط ما براي نگهداري دلار متفاوت شده است. با اجراي اين سياست، از طريق متنوع كردن پرتفوي ارزي و ترك عادت انجام امور با دلار، مي توانيم بازار ساير ارزها را نيز تقويت كرده و نقدينگي بقيه ارزها را نيز بالا ببريم. تاثير اين سياست را دربلندمدت موثر ميدانم. چرا كه هر تصميمي كه سبب شود نقش بقيه ارزها در اقتصاد ما پررنگتر و بيشتر شود تاثير مثبتي بر شرايط اقتصاد ما خواهد داشت. البته بايد در نظر داشت بهتر است ارزهاي جايگزين را با توجه به قدرت نقدشوندگي هرچه بيشتر انتخاب كرد.