به بهانه حذف بخش نگاه نو از جشنواره فيلم فجر
جوانان را حذف نكنيم
اكتاي براهني
با نگاه به تاريخ سينما اين نكته عيان است كه شور جواني نقش موثري در ساخت فيلمهاي شاهكار تاريخ سينما داشته است. در ايجاد موج نوي سينماي ايران كيميايي و مهرجويي و تقوايي همه جوان بودند وقتي كه اين سينما را دگرگون كردند. در سينماي جنگ در دهه شصت؛ حاتميكيا و ملاقلي پور و تبريزي جوان بودند. اصلا مگر اصغر فرهادي معتبرترين فيلمساز بينالمللي حال حاضر ما چند سال سن دارد؟جواني در كارگرداني سينما مثل ورزش حرفهاي نيست.
جواني در سينما كمي دير شروع ميشود ولي ماندگارتر است. چهبسا فيلمساز پير ديري كه جوانتر از جوانان باشد و جوان فيلمسازي كه از اول دلمرده باشد؛ اما فيلمساز باتجربه وقتي بخواهد فيلم خوب بسازد بايد اول دلش را جوان كند. شور جواني در فيلمسازي به همان اندازه تجربه و پختگي اهميت دارد. حركات مهم تاريخ سينما در تمام كشورها از طريق مشاركت جوانان و ايدههاي نوي آنان به نتيجه رسيده؛ فيلمسازان مستقل نيويوركي و موج نوي فرانسه و دگما نودوپنج و سينماي شاعرانه فرانسه... اينها را جوانان يا ميانسالان جوان ساختهاند. به فيلمهاي اول و دوم اين جريانات نگاه كنيد. بسياري از شاهكارهاي سينماي خودمان فيلم اول يا دوم بودهاند. امروز فيلمسازان بزرگ سينماي ايران بيشترين اعتبار خود را از همان فيلمهاي اول و دوم به دست آوردهاند. بله تجربه مهم است و تجربه پيدا كردن براي جوان نيز بسيار لازم است؛ اما حتما بايد فضا آزاد باشد تا جوان بتواند زودتر تجربه كند تا همان تجربه را در فيلم بعدي خود و با شتاب بيشتري به كار ببندد. چند سالي است كه به طور كل جريان حذف به اركان جشنواره رسيده و اين مايه نگراني است. معلوم نيست چرا وقتي صحبت از كوچك شدن جشنواره ميشود اول نقش استعداد جوانان را از ياد ميبريم؟من فيلم اولم را ساختم و پروسه ساخت و اكران اين فيلم برايم باتحمل مشقت و سختي زيادي همراه بوده و معتقدم كه حذف بخش نگاه نو يا فيلمسازان اول يا همان فيلم اوليها از جشنواره فيلم فجر اصلي لطمه جدي به كارگردانان اين حيطه وارد كرده است. درنهايت اين به نفع سينما نخواهد بود كه جشنوارهاي حتي مستقل براي فيلم اولها برگزار شود. بخش نگاه نو همواره از بخشهاي جذاب جشنواره فيلم فجر بوده و درعينحال مكاني براي ظهور كارگردانان خلاق است. اين گونه حذفها راه را براي جوانان فيلمساز ميبندد. به موفقيت اخير فيلمسازان اول و به جذابيت كارشان در ميان منتقدان و مخاطبان نگاه كنيم؛ به گمانم در دهه نود موج نويي ايجاد شده است. حالا چطور دوستان به فكر ايجاد جشنواره براي فيلم اولها يا حتي شايد دومها افتادهاند؟ نكند سال بعد فيلم سومها را هم به اين ليست اضافه كنند!درهرصورت چه بخواهيم، چه نخواهيم جشنواره فيلم فجر ويترين و سررسيد سينماي كشورمان بهحساب ميآيد و حذف بخش نگاه نو از اين رويداد باعث ناديده گرفتن استعداد جوانان است. نگاه كنيد و ببينيد كه فيلم اولهاي امسال كجا هستند؟ حذف شدند؟ چطور تعداد فيلم اولها هر سال كمتر ميشود؟