حامي مردم؛ نه مخالف دولت
انتخابات سال 92 رقابت با روحاني را تجربه كرد. آن زمان شاگرد محبوب آيت‌الله محمدتقي مصباح‌يزدي بود و با پرچم «پايداري» در كنار باقي كانديداها نشست. همين قرابت باعث شد كه سعيد جليلي همان محمود احمدي‌نژاد سال 84 را در نظر بياورد. حضور جليلي در انتخابات 92 اما يك تفاوت بزرگ با محمود احمدي‌نژاد سال 84 داشت. همه اصولگرايان پشت او نايستادند. همين هم شد كه در عصر عبور از تندروي و گذار به اعتدال اندك كساني راي‌شان را به صندوق سعيد جليلي انداختند كه تازه اصولگرايان تند و تيز حاميان اصلي او بودند. اين شكست باعث شد كه وزير كابينه محمود احمدي‌نژاد 4 سال از سرسخت‌ترين منتقدان دولت حسن روحاني باشد. خصوصا كه 4 سال دولت يازدهم سياست خارجي و برجام همواره در صدر قرار داشت و دست مخالفان و منتقدان طيف جليلي براي حمله به دولت باز بود.
در روزهاي ثبت‌نام براي انتخابات سال 96 بسياري احتمال مي‌دادند كه او هم همچون محمدباقر قاليباف يا محسن رضايي يك بار ديگر شانس خود را امتحان كند. با اين حال جليلي ترجيح داد همچون باقي دوستان اصولگرا خوش‌خيال نباشد و تجربه تاريخي روساي جمهوري دو دوره‌اي را ناديده نگيرد. از همين رو تا پايان مهلت قانوني ثبت‌نام كانديداهاي رياست‌جمهوري خبري از حضور او در ساختمان خيابان فاطمي وزارت كشور نشد.
پس از پيروزي حسن روحاني اما روي ديگري از سياست‌ورزي سعيد جليلي به نمايش گذاشته شد. او يك روز پس از انتخابات در كانال تلگرامي خود پيامي با عنوان «ياري دولت با دولت در سايه براي رفع كاستي‌ها، تصحيح ايرادها و خدمت به مردم» منتشر كرد. جليلي در اين بيانيه تلگرامي مشاركت و نظارت را تكليف، حق مردم و هم فرصتي بزرگ براي دولت در انجام بهتر مسووليت‌ها دانسته و در همين راستا تشكيل دولت در سايه را «در چارچوب قانون و اخلاق، منتخب ملت و دولت او را در جهت رفع كاستي‌ها، تصحيح ايرادها و حركت در مسير خدمت به مردم، تعالي فرهنگ، مبارزه با فساد، ايجاد اشتغال و رونق توليد و افزوني عزت و اقتدار در روابط خارجي» پيشنهاد داد. جليلي همان جليلي بود. همان منتقد فاصله سال‌هاي 92 تا 96 اما اين‌بار با وجهه‌اي منطقي‌تر.
«دولت در سايه» جليلي در اولين گام براي نقد و بررسي وزراي پيشنهادي دولت دوازدهم حسن روحاني جلساتي تشكيل داد و تلاش كرد با گروه همراه از وجهي تخصصي‌تر و در فضايي آرام‌تر وارد بوته نقد دولت شود. البته اين جلسات تنها به كابينه دولت مستقر ختم نشد و از «نشست تخصصي بررسي ارزهاي مجازي» و بيت كوين تا «نشست تخصصي و بررسي سياست‌هاي وزارت نفت براي استفاده بهينه از گاز توليدي» و قرارداد كرسنت در نشست‌هاي دولت در سايه مطرح شد.
تشكيل دولت در سايه البته باعث نشد جليلي از سفر باز بماند. او كه پس از انتخابات 92 پروژه سفرهاي استاني را كليد زده بود همچون دوران وزارت و البته با شأن و شؤون يك رييس‌جمهوري از شهري به شهر ديگر مي‌رفت و سخنراني مي‌كرد. ديدارهاي گاه و بيگاه با گروه‌هاي دانشجويي، فعالان حوزه زنان و... تا ديدار با خانواده شهدا هم كما‌في‌السابق برقرار بود. حتي پس از زلزله كرمانشاه اين عضو سابق تيم مذاكره‌كننده هسته‌اي راهي كرمانشاه شد و قاب تصوير مشترك جليلي پشت موتور سعيد قاسمي در حال گشت‌زني در اين مناطق در فضاي رسانه‌اي و مجازي بارها ديده شد.
به نظر مي‌رسد جليلي تلاش دارد تا همواره از خود چهره يك اصولگراي منطقي به نمايش بگذارد كه گويي مشي حمايت نقادانه نسبت به دولت پيش گرفته است. در همين راستا در توييتر خود نوشت«اگر امروز بتوانيم مشكلي از مشكلات مردم را حل كنيم اما چون دولت دست‌مان نيست اين كار را نكنيم، اين كار نه تنها خيانت بلكه رذالت است.»
اما آنچه بيشتر از هر موضع‌گيري از سوي جليلي تاكتيك او را نمايان مي‌كند جمله‌اي است كه در بهمن ماه و پس از اعتراضات دي ماه در توييتر خود منتشر كرد. جليلي نوشت: «اگر منتظر باشيم تا در دولتي كه با ما همسو نيست مشكلات بيشتر شود تا در اثر آن مردم به ما اقبال كنند، چنين نگاهي مبناي ديني ندارد. بايد كمك كرد تا مشكلات مردم در همين دولت حل شود.» جمله‌اي كه نشان مي‌داد او و همفكرانش ديگر تمايل چنداني به حمله به دولت ندارند و ترجيح مي‌دهند با رويكردي مسالمت‌جويانه خود را بيش از اينكه منتقد و مخالف سرسخت دولت معرفي كنند، حاميان سرسخت مردم جا بزنند.