ترامپ فرمان عفو شماري از مجرمان از جمله قاتلان شهروندان عراق را صادر كرد
فرمان عفو جنايتكاران
پيش‌بيني‌ناپذيري ترامپ مقامات وزارت دفاع را نگران كرده است
88 درصد از 45 عفو ترامپ به كساني اعطا شده كه رابطه‌اي شخصي با او داشتند
محمدحسين لطف‌الهي
از مدت‌ها پيش انتظار مي‌رفت كه رييس‌جمهور امريكا در آخرين روزهاي در اختيار داشتن قدرت با صدور چند فرمان عفو، از نزديكان خود در برابر پيگيري‌هاي احتمالي قضايي محافظت كند اما قابل پيش‌بيني نبود كه اين عفوها شامل جنايتكاران و خلافكاراني شود كه ارتباط نزديكي با دونالد ترامپ ندارند و از نگاه افكار عمومي ترديدي در ضرورت مجازات شدن آنها وجود نداشته باشد. دونالد ترامپ، رييس‌جمهور امريكا به مناسبت فرا رسيدن كريسمس 20 مجرم از جمله دو نفر در ارتباط با دخالت روسيه در انتخابات رياست‌جمهوري 2016، چهار نفر در ارتباط با قتل غيرنظاميان عراقي و سه نفر از اعضاي سابق كنگره را كه به جرم فساد مالي محكوم شده بودند، عفو كرد. كاخ سفيد سه‌شنبه شب اعلام كرد كه رييس‌جمهور با بخشش كامل 15 مجرم و تخفيف در مجازات پنج مجرم ديگر موافقت كرده است. بيشتر اين پرونده‌ها روند قضايي خود را به طور كامل طي كرده بودند اما بيش از نيمي از آنها با شرايطي كه به طور معمول از سوي وزارت دادگستري براي بررسي امكان اعطاي عفو رياست‌جمهوري مورد‌نظر قرار مي‌گيرند، مطابقت نداشتند. نيويورك‌تايمز در توصيف دلايل اعطاي اين عفوهاي بي‌سابقه از سوي دونالد ترامپ نوشته است: «دلايل متعددي را مي‌توان به عنوان انگيزه‌هاي احتمالي رييس‌جمهور براي اعطاي عفو در‌نظر گرفت اما كينه قديمي دونالد ترامپ از تحقيقات پيرامون دخالت روسيه در انتخابات، نگاه غريزي او به ارتش و باور به بي‌گناهي نظاميان امريكايي و تمايلش به پاداش دادن به متحدان سياسي از اصلي‌ترين دلايل اين اتفاق است.» به نوشته اين روزنامه نبايد تصور كرد كه صدور فرامين عفوهاي عجيب و غيرقابل باور از سوي ترامپ پايان يافته و تا 20 ژانويه بايد منتظر عفوهاي ديگري نيز از جانب رييس‌جمهور بود.
عفو مظنونان همكاري با روسيه
در اواخر ماه نوامبر زماني كه شكست ترامپ در انتخابات رياست‌جمهوري قطعي شده بود، رسانه‌ها به نقل از مقامات قضايي گزارش دادند كه تعداد زيادي از كساني كه در حال سپري كردن محكوميت هستند يا احتمال مي‌دهند به زودي از سوي دادگاه حكمي عليه‌شان صادر شود، تلاش مي‌كنند مسيري براي ارتباط با رييس‌جمهور بيابند و از او بخواهند تا با اعطاي عفو آنها را از مجازات احتمالي نجات دهد. در آن زمان پايگاه خبري هيل اعلام كرد برخي از افراد به نزديكان رييس‌جمهور رشوه داده‌اند تا درخواست‌شان را نزد ترامپ مطرح كنند و به نظر مي‌رسد در اين مسير موفق نيز بوده‌اند. نام‌هايي آشنا نيز در ليست عفو‌شدگان وجود دارد؛ از پم بوندي، دادستان كل سابق فلوريدا كه در پرونده استيضاح ترامپ تلاش زيادي كرد كه اين استيضاح ناكام بماند تا پيت هيگسته، مفسر پيشين فاكس نيوز كه با اعمال نفوذ در دستگاه قضايي كوشيد نزديكان كارزار رييس‌جمهور در سال 2016 را از محكوميت نجات دهد. يكي از چالش‌برانگيزترين نام‌ها در ميان عفو‌شدگان جرج پاپاداپولوس است. او مشاور سياست خارجي دونالد ترامپ در طول رقابت‌هاي انتخاباتي سال 2016 بود كه در سال 2017 دو بار به جرم دروغ گفتن به ماموران اداره تحقيقات فدرال و تلاش براي منحرف كردن مسير تحقيقات مجرم شناخته شد و 14 روز نيز به زندان رفت. همزمان با جورج پاپاداپولوس يكي از وكلاي ارشد كارزار 2016 ترامپ نيز توانست با دريافت عفو رياست‌جمهوري، خود را از تبعات محكوميت قضايي رهايي بخشد. او نيز در سال 2018 به جرم دروغگويي به اف‌بي‌آي مجرم شناخته شد و پس از پايان تحقيقات بازرس مولر مدت كمي را در زندان سپري كرد. عفوهاي مربوط به تحقيقات بازرس رابرت مولر در‌خصوص دخالت روسيه در انتخابات رياست‌جمهوري در حالي صورت گرفت كه در ابتداي سال 2020، رييس‌جمهور امريكا دو تن ديگر از نزديكان خود را كه در ارتباط با اين پرونده محكوم شده بودند، عفو كرده بود. مايكل فلين، مشاور امنيت ملي ترامپ در سال 2017 كه تنها 24 روز در كاخ سفيد بود و راجر استون، دوست و مشاور قديمي رييس‌جمهور در سال جاري با عفو ترامپ از تحمل مجازات نجات يافتند و براساس گمانه‌زني‌ها احتمال عفو تعداد ديگري از مظنونان اين پرونده در روزهاي باقي مانده از رياست‌جمهوري ترامپ همچنان وجود دارد.
قاتل‌ها عفو مي‌شوند؟
از ديگر كساني كه در فرامين عفو سه‌شنبه‌شب نام‌شان ديده مي‌شود، چهار نظامي امريكايي هستند كه از سوي كمپاني بلك‌واتر به عراق اعزام شده بودند و در سال 2007 اقدام به گشودن آتش به سوي غيرنظاميان عراقي كردند. يكي از آنها به نام نيكولاس اسلاتن با تلاش‌هاي فعالان حقوق بشر و برخي مقامات وزارت دادگستري امريكا تحت پيگرد قرار گرفت و به حبس ابد محكوم شد. اسلاتن پيمانكار شركت خصوصي بلك‌واتر بود و به دليل نقشش در قتل 17 غيرنظامي عراقي در ميدان نيسور بغداد دادگاه عليه او حكم صادر كرد. براساس روايت واشنگتن پست، در ميان كشته‌شدگان اين واقعه دو كودك از جمله دو پسر 8 و 11 ساله نيز حضور داشتند.
هم‌حزبي‌هايي كه فساد مالي داشتند
سه نفر از اعضاي جمهوري‌خواه سابق كنگره كه به نامهاي دونكان هانتر نماينده پيشين كاليفرنيا، كريس كالينز نماينده پيشين نيويورك و استيو استاكمن نماينده پيشين تگزاس هم نام‌شان در ميان عفو‌شدگان جلب توجه كرد. هانتر در سال 2019 به دليل سوءاستفاده مالي از كمك‌هايي كه به كارزار انتخاباتي او اعطا شده بود به 11 ماه زندان محكوم شده و در روزهاي آتي بايد خود را براي گذراندن محكوميت به زندان معرفي مي‌كرد. كريس كالينز از هواداران ترامپ و از نزديكان كارزار او در انتخابات رياست‌جمهوري 2016 به حساب مي‌آمد كه به دليل دروغگويي به اداره تحقيقات فدرال به 26 ماه زندان محكوم شده و همچنين متهم بود كه با دستكاري در برخي اسناد قصد فريب ماموران قانون را داشته است. استيو استاكمن نيز در سال 2018 به جرم كلاهبرداري و اقدام به پولشويي به 10 سال زندان محكوم شد و چندي قبل سيدني پاول از وكلاي مطرح كارزار انتخاباتي ترامپ اعلام كرد كه او در ليست احتمالي عفوهاي رييس‌جمهور قرار دارد. ترامپ همچنين به دو مامور سابق مرزباني كه با شليك به يك قاچاقچي او را كشته بودند، عفو اعطا كرد. اين دو پيش از اين در زمان رياست‌جمهوري جورج بوش پسر مشمول تخفيف شده بودند اما باتوجه به سابقه قضايي محدوديت‌هاي زيادي عليه‌شان اعمال مي‌شد. جك گلد اسميت، استاد حقوق دانشگاه هاروارد روز گذشته درباره مجموع 45 عفوي كه در دوران رياست‌جمهوري دونالد ترامپ اعطا شده آمار جالب‌توجهي ارايه داد. به گفته اين استاد دانشگاه 88درصد عفوهاي رياست‌جمهوري در دوره ترامپ به كساني اعطا شده كه رابطه‌اي شخصي يا سياسي با خود او داشتند و روابط شخصي در امضاي حكم عفو تاثيرگذار بوده است. گلد اسميت معتقد است مانند گذشته عفوهاي سه‌شنبه شب ترامپ نيز براساس استانداردهاي پيشنهادي وزارت دادگستري نبود و جنبه شخصي داشت.
درخواست گزارشگر ويژه سازمان ملل از ترامپ براي عفو جوليان آسانژ
گزارشگر ويژه سازمان ملل در امور شكنجه روز گذشته با بيان اينكه بنيانگذار سايت افشاگر ويكي‌ليكس سال‌ها تنها به دليل گفتن حقيقت تحت تعقيب قرار گرفته، از رييس‌جمهور امريكا خواست پيش از خروج از كاخ سفيد او را مورد عفو قرار دهد. «نيلز ملزر» گزارشگر ويژه سازمان ملل در امور شكنجه با بيان اينكه جوليان آسانژ، بنيانگذار سايت افشاگر ويكي‌ليكس سال‌ها تنها به دليل گفتن حقيقت تحت تعقيب قرار گرفته از «دونالد ترامپ» خواست او را عفو كند. به گزارش راشا تودي، اين كارشناس سازمان ملل در روز سه‌شنبه نامهاي سرگشاده را خطاب به رييس‌جمهور امريكا منتشر كرد و به جمع فراخوان‌ها براي عفو آسانژ پيوست. ملزر تاكيد كرد كه آسانژ بسيار آسيب‌پذير است و وضع سلامتي‌اش در پي سال‌ها انزوا در سفارت اكوادور در لندن و همچنين در زندان فوق امنيتي «بلمارش» انگليس - جايي كه اكنون در آن به‌سر مي‌برد - رو به وخامت گذاشته است. او در اين نامه نوشت: از شما مي‌خواهم او را عفو كنيد زيرا او دشمن مردم امريكا نبوده و نيست. سازمان او، ويكي‌ليكس با پنهان‌كاري و فساد در سراسر جهان مبارزه مي‌كند و بنابراين در جهت منافع عمومي مردم امريكا و به طور كلي بشريت عمل مي‌كند.