توپ نهچندان طلا
در آغاز بازي آرژانتين و نيجريه، گزارشگر تلويزيون خودمان چيزي قريب به اين جمله گفت كه مسي ميخواهد با درخشش در اين بازي، در جام باقي بماند و شانس خودش را براي كسب توپ طلاي امسال بيشتر كند. به نظر ميرسد اين جمله از راز ناكامي مدام مسي و رونالدو در جام جهاني پردهبرداري ميكند. نقطه عطف زندگي مسي و رونالدو نه جام جهاني كه ليگ قهرمانان اروپا و توپ طلاست. اين دو ستاره آرژانتيني و پرتغالي از بخت خوش در شرايط ويژهاي قرار گرفتهاند و به همين دليل 10 سال است كه مالكيت توپ طلا را به انحصار خودشان درآوردهاند. واقعا آيا زيدان مستحق يك توپ طلا بود و مسي مستحق پنج توپ طلا؟ آيا اين تفاوت نشاندهنده تفاوت حقيقي مسي و زيدان در بازي و در تاريخ فوتبال است؟ بديهي است كه پاسخ اين سوال منفي است. در دوراني كه زيدان و رونالدوي اورجينال و فيگو و ريوالدو ستارههاي جهان فوتبال بودند، يعني در فاصله بين سالهاي 1996 تا 2006، توپ طلا جايزه معتبري بود كه اهدايش به هر بازيكني، موجب افزايش اعتبار او در جهان فوتبال ميشد. اما امروزه توپ طلا فاقد آن اعتبار قبلي است. به همين دليل گردانندگان مجله فرانسفوتبال در 10 سال گذشته ريسك نكردهاند و اين جايزه تاريخي را به آرين روبن يا فرانك ريبري ندادهاند. كمااينكه بعيد به نظر ميرسد در پايان سال 2018 هم توپ طلا را تقديم محمد صلاح كنند. اگر روزي توپ طلا موجب افزايش اعتبار ركويف و پلاتيني و فانباستن و ماتيوس و زيدان و ريوالدو ميشد، در 10 سال گذشته مسي و رونالدو موجب افزايش اعتبار توپ طلا بودهاند. در حالي كه حتي يك دليل مكفي هم وجود ندارد كه بتوانيم ادعا كنيم رونالدوي پرتغالي چند سر و گردن بالاتر از رونالدوي برزيلي يا رونالدينيو يا زيدان است. پس چرا آنها هر كدام يكبار يا حداكثر دو بار توپ طلا را بردند ولي مسي و رونالدو تا حالا هر كدام پنج بار اين جايزه را بردهاند و احتمالا هر يك يكبار ديگر هم اين جايزه را به دست ميآورند. شايد آغاز كماعتبار شدن جايزه توپ طلاي فرانسفوتبال، ظهور رقيب اين جايزه بود. يعني زماني كه فيفا از اواخر قرن بيستم تصميم گرفت بهترين بازيكن سال را انتخاب كند. در سال 2000 فيگو توپ طلاي فرانسفوتبال را برد، زيدان بهترين بازيكن جهان شد. چنين وضعي موجب كاهش اعتبار توپ طلا شد. اگرچه مدتي بعد جايزه فيفا و فرانسفوتبال يكي شد (و البته اكنون دوباره از هم جدا شدهاند) اما در اثر آن موازيكاري كوتاهمدت، فرانسفوتبال تصميم گرفته است جايزه توپ طلا را به بازيكني اهدا كند كه هيچ نهاد ديگري نتواند با انتخاب بازيكني ديگر به عنوان بهترين بازيكن سال، اعتبار توپ طلا را زير سوال ببرد. اگر در انتهاي قرن بيستم برخي بين فيگو و زيدان مردد بودند، در دهه كنوني كمتر كسي در انتخاب بهترين بازيكن جهان بين ريبري و رونالدو به ترديد ميافتاد؛ حتي اگر آن سال، ريبري بهتر از رونالدو بوده باشد. جاذبه رونالدو، حتي اگر عملكردش در طول سال اندكي ضعيفتر از ريبري يا روبن بوده باشد، آنقدر نيرومند بود كه افكار عمومي جهان فوتبال را قانع كند كه توپ طلا حق رونالدو بوده است و بدينترتيب در 10 سال گذشته، برجي پلهپله بالا رفته است كه كسي جز رونالدو و مسي در آن سكونت ندارند و عجيب نيست كه جام جهاني هم براي مسي و رونالدو عمدتا از حيث طريقتي كه در كسب توپ طلا دارد، اهميت داشته باشد.