قرابت فرهنگي، تناقض سياسي
محمدجواد جمالي
كشور ايران در منطقه‌اي سوق‌الجيشي قرار گرفته است و با 15 كشور ارتباط مرز خاكي و آبي دارد؛ اين ويژگي جغرافيايي در مقايسه با كشورهاي ديگر در نوع خود كم‌نظير است. در اين منطقه و در ناحيه جنوبي خليج‌فارس كشورهايي وجود دارند كه ايران از ديرباز با آنها روابط ديرينه‌اي داشته است. اين روابط شامل قرابت‌هاي فرهنگي و اشتراكات مذهبي است اما متاسفانه به دليل نفوذ قدرت‌هاي فرامنطقه‌اي در كشورهاي جنوبي خليج فارس اين روابط با مشكلات و معضلاتي روبرو شده است. اين قدرت‌ها در نخستين اقدام خود به جهت توجيه نفوذشان در خاورميانه، اقدام به ترويج «ايران‌هراسي» كرده‌اند. درحالي كه جمهوري اسلامي همواره در ادوار مختلف اعلام كرده كه از موضع اقتدار به كمك اين كشورها مي‌رود. جمهوري اسلامي در گذشته بارها نشان داده كه مي‌تواند در قبال اشتباهات استراتژيك اين كشورها گذشت كند. با آنكه تمامي اين كشورها در گذشته با حمايت از رژيم صدام مقابل جمهوري اسلامي قرار گرفتند و در جنگ 8 ساله به صدام كمك كردند، اما افكار عمومي جهاني شاهد بود كه جمهوري اسلامي پس از حمله عراق به كويت، به مردم و دولت اين كشور ياري رساند. تاريخ نشان داده كه سياست‌هاي منطقه‌اي ايران مبتني بر دوستي با كشورهاي همسايه است. اين وجه از چهره سياست خارجي ايران مي‌تواند به تحقق ايده «صلح هرمز» كه رييس‌جمهوري مطرح كرد، كمك كند. البته حكام تازه‌كار سعودي و امارات، درصورتي كه با نگاهي واقع‌گرايانه به مسائل منطقه نگاه كنند و تا به اين حد در سياست خارجي خود، به قدرت‌هاي فرامنطقه‌اي وابسته نباشند، آغوش ايران براي تامين امنيت، صلح و پيشرفت به روي آنها باز است. امروز سيگنال‌هايي هم از جانب سعودي‌ها ارسال شده اما اين مستلزم آن است كه دولت سعودي فارغ از سياست‌هاي اعلامي، در سياست‌هاي اقدامي و اعمالي نيز به گفت‌وگو پايبند باشد. ايران منتظر آن است كه سياست‌هاي اعمالي دولت سعودي نيز گوياي تنش‌زدايي و تقويت مسير ديپلماسي باشد. جمهوري اسلامي آمادگي آن را دارد كه با كشورهاي همسايه و منطقه براساس حسن همجواري و تعامل بيشتر وارد مذاكره و نوع‌دوستي شود.
نايب‌رييس كميسيون سياست خارجي مجلس