سه‌شنبه بيست و ششم دي‌ماه ۱۳۵۷
در ميان اشك و خنده، شاه رفت
شاه براي هميشه از ايران رفت
ساعت ۱۲ و ۸ دقيقه امروز شاه و شهبانو در ميان بدرقه آقايان شاپور بختيار نخست‌وزير، جواد سعيد رييس مجلس، عليقلي اردلان وزير دربار، معينيان رييس دفتر مخصوص، بدره‌اي فرمانده نيروي زميني، نشاط فرمانده گارد جاويدان، قره‌باغي رييس ستاد بزرگ ارتشتاران و گروهي از شخصيت‌هاي مملكتي و نظامي فرودگاه تهران را به مقصد اسوان مصر ترك كردند. خبرگزاري پارس گزارش داد: «شاهنشاه و شهبانو پس از عزيمت از كاخ نياوران مدتي در انتظار راي اعتماد مجلس شوراي ملي ماندند تا آقاي بختيار نخست‌وزير به فرودگاه مهرآباد رفتند. شاهنشاه پس از اطلاع از راي اعتماد مجلس شوراي ملي به دولت و مدتي مذاكره با نخست‌وزير در ميان فضاي پرحزن و اندوه حاضران كه اكثرا اشك‌هاي خود را از ديگران پنهان مي‌داشتند، تهران را به قصد مصر ترك كردند. اعليحضرت هنگام عزيمت لباس تيره شخصي به تن داشتند و علياحضرت كت و دامن و كلاه كرم و كيف و كفش قهوه‌اي پوشيده بودند. موقعي كه اعليحضرتين با بدرقه‌كنندگان خداحافظي مي‌كردند عده‌اي از افسران مشايعت‌كننده خود را به پاي اعليحضرت آويخته و در حالي كه گريه مي‌كردند، به اندوه فضاي فرودگاه افزوده بودند. حتي اين صحنه‌ها چند بار باعث شد كه اعليحضرتين نيز متاثر شوند.»
روزنامه اطلاعات نوشت: «اعليحضرتين در حالي كه از طرف نخست‌وزير و حاضران بدرقه مي‌شدند با هواپيماي جت ۷۲۷ شاهين در حالي كه پادشاه هدايت هواپيما را به عهده داشتند فرودگاه مهرآباد را ترك كردند.»
آخرين سخنان شاه و شهبانو در فرودگاه مهرآباد
شاه در گفت‌وگوي كوتاهي به خبرنگاران گفت كه تهران را به سوي اسوان در مصر ترك خواهند كرد و در آنجا استراحت خواهند كرد. شاه گفت: «همان طور كه به هنگام تشكيل اين دولت گفته بودم مدتي است كه احساس خستگي مي‌كنم و احتياج به استراحت دارم. ضمنا گفته بودم پس از اينكه خيالم راحت شود و دولت مستقر شود به مسافرت خواهيم رفت و اين سفر اكنون آغاز مي‌شود.»
وي افزود: «امروز با راي مجلس شوراي ملي كه پس از راي سنا داده شد اميدوارم كه دولت بتواند هم به جبران گذشته و هم در پايه‌گذاري آينده موفق شود و براي اين كار ما مدتي همكاري و حس وطن‌پرستي به معناي اشد كلمه احتياج داريم. اقتصاد ما بايد راه بيفتد، مردم بايد زندگي عادي‌شان شروع شود و پايه‌ريزي بهتري براي آينده بكنيم. سخن ديگري غير از حفظ وضع مملكت و انجام وظيفه بر اساس ميهن‌پرستي ندارم.» وي در مورد مدت سفر گفتند: اين بستگي به حالت مزاجي من دارد و در حال حاضر نمي‌توانم دقيقا آن را مشخص كنم.» شهبانو فرح نيز در طي مصاحبه‌اي گفتند: «اطمينان دارم استقلال مملكت و وحدت ملي هميشه پايدار خواهد ماند و من به ملت ايران ايمان و اعتماد دارم. همين طور به فرهنگ ايران زمين اعتقاد دارم و اميدوارم و مي‌دانم كه خداوند هميشه پشت و پناه ملت ايران خواهد بود.» اين تمام آن چيزي بود كه شاه و شهبانو به خبرنگاران گفتند.
رفتن شاه از كشور و جشن و شادي مردم
در پي خروج شاه از كشور روزنامه اطلاعات نوشت: «همه جا نور بود، گل بود، بوسه بود و مهرباني. چهره‌ها باز... لب‌هاي پر از لبخند. غريو شادي به آسمان برمي‌خاست. مردم از ته دل مي‌خنديدند و يكديگر را در آغوش مي‌گرفتند. در محلات شيريني توزيع مي‌كردند و در يك كلام تهران شادترين روزهاي خود را پس از آن همه روزهاي خونين كه چهره‌ها از غم پوشيده شده بود، گذراند.
انتظار ساعت دو بعدازظهر به سر آمد و مردم خبردار شدند كه «شاه رفت». عنوان درشت روزنامه اطلاعات، درشت‌ترين تيتر تاريخ روزنامه ما همين بود: «شاه رفت.»
مردم تهران به تبعيت از زعيم عاليقدر حضرت امام خميني، سربازان را گلباران و بوسه باران مي‌كردند. همه اتومبيل‌ها بدون استثنا چراغ‌هاي خود را روشن كردند و كاروان‌هاي شادي در خيابان‌هاي پايتخت به حركت درآمد.
صداي بوق آهنگين اتومبيل‌ها، فضاي پايتخت را پر كرده بود. در حوالي خيابان جردن، يك مرد اروپايي كه ظاهرا نشان مي‌داد كه آلماني است شعار «شاه در رفت» را به دستش گرفته بود و با مشت گره كرده‌اش فرياد مي‌زد: شاه رفت، ديگه تموم شد. در مسير خيابان پهلوي مردم فرياد مي‌زدند «اين شاه امريكايي ديگر برنمي‌گردد».
ديروز حوالي غروب، مردم در بسياري از ميادين مجسمه‌هاي شاه را پايين كشيدند، از جمله در ميدان راه‌آهن، توپخانه، 24 اسفند و فلكه اول تهرانپارس. هزارها تصوير از زعيم عاليقدر حضرت امام خميني در سطح شهر پخش شده بود و همه اتومبيل‌ها بدون استثنا در كنار عبارت «شاه رفت» كه تيتر اطلاعات بود، تصوير حضرت امام خميني را نيز نصب كرده بودند.
تنها در شهر اهواز بين نيروهاي نظامي و مردم در‌گيري رخ داد كه منجر به كشته و زخمي شدن عده‌اي شد. امام خميني نيز پس از شنيدن خبر خارج شدن شاه از ايران گفتند: «الله اكبر.»