طومار‌هاي قابل تامل
عبدالحسين طوطيايي
پس از گذشت سه ماه انتظار و در وقت اضافي، سرانجام وزير پيشنهادي براي تصدي وزارت جهاد كشاورزي و كسب راي اعتماد به مجلس معرفي شد. در همين اثنا طوماري نيز در حمايت از وزير پيشنهادي به نام و با امضاي هزار و 400 تشكل تعاوني روستايي كشور خطاب به نمايندگان انتشار يافت كه پرسش‌هايي را در اذهان ناظران اين بخش ايجاد مي‌كند. اگر به خاطر بياوريم كه چندي قبل نيز چنين حمايتي براي سرپرست وقت اين وزارت باز هم به نام اين تشكل‌ها صورت گرفت اين پرسش‌ها با شگفتي درهم مي‌آميزد. سازمان تعاوني روستايي با قدمتي بيش از 6 دهه و در مناسبات با 3 هزار تشكل تعاوني داراي ظرفيت‌هاي پنهان در كوچك سازي ساختار مديريت دولتي بخش كشاورزي است. اين سازمان مي‌تواند در عمده‌اي از وظايف حاكميتي وزارت جهاد كشاورزي در امر بهبود و توسعه روستايي، كاهش هزينه و افزايش توليد در كشور، خريدهاي تضميني از سوي دولت و... نقش كليدي داشته باشد. البته قابليت‌هاي فراوان ديگري در مسير توسعه پايدار ازجمله كاستن از روند مهاجرت روستاييان، تنظيم بازار و... در اين شبكه عظيم چند ميليوني وجود دارد كه متاسفانه تاكنون از آنها غفلت شده است. نماي خاكستري فعاليت‌هاي ملي اين سازمان در سال‌هاي اخير و حجم سرمايه نهفته در اين شبكه گسترده موجب آن شده بود كه سازمان موسوم به خصوصي‌سازي نيز نيم نگاهي براي جداسازي آن از ساختار وزارت جهاد كشاورزي داشته باشد. انتظار اين بود كه مديريت اين سازمان و پس از خواب زمستاني طولاني
2، 3 دهه اخير و با عنايت به اهداف و وظايف خود در تلاش فعال‌تر كردن و صيقل چرخ‌هاي زنگ زده آن باشد. مديريت اين سازمان حتي با بهره‌گيري از ارتباطي سازنده و نه نمايشي با گستره وسيع كشاورزان در سراسر كشور مي‌تواند زبان گوياي مطالبات ملي آنان در ديالوگ با وزارت متبوع خود باشد. اما به نظر مي‌رسد كه نشانه‌هايي از قبيل اقدام به هماهنگي براي مبادرت به چنين حمايت‌هاي كليشه‌اي و
غير لازم از غلظت اين انتظارات بكاهد. حمايت‌هايي كه نه تنها براي وزير پيشنهادي و در اين مرحله از راي اعتماد افاقه بيشتري نمي‌كند چه بسا در ارزيابي واقع‌گرايانه مجلسيان نيز خدشه وارد كند. به راستي دغدغه اين سازمان قاعدتا مردمي در اين تكرر در حمايت‌هاي كليشه‌اي چيست؟
اي كاش رياست سازمان تعاوني روستايي به جاي سرگرم شدن در اين قبيل طومارنويسي‌ها در اين مدت انتظار تا مي‌توانست از طولاني شدن زمان معرفي وزير به مجلس مي‌كاست. اين سازمان ازجمله مي‌توانست به فراخوان و كسب نظرات شماري از كشاورزان نخبه مبادرت و با انعكاس نظرات سازنده آنان به رييس‌جمهور، او را در معرفي بهنگام وزير جديد ياري مي‌داد. امثال اين مديران بايد به اين باور برسند كه پايداري آنها براي دستيابي به اهداف ملي در لواي چنين طومارهايي هرگز تحقق نمي‌يابد. اگر اراده‌اي سترگ براي پر رنگ كردن نقش نهاد دولتي- مردمي سازمان تعاوني روستايي در مسير توسعه كشاورزي وجود دارد، بايد نگاه مديران آن به بازسازي وظايفي از خود متمركز شود؛ وظايفي كه در سال‌هاي اخير به انزواي بايگاني رفته است. بدون ترديد در انبوه مشكلات كنوني كشور ازقبيل تحريم و ساختار ضعيف نظارت مجلس و... پذيرش تصدي بخش كشاورزي به شجاعتي افزون نياز دارد، بنابراين وظيفه اساسي تمامي صاحب‌نظران دلسوز اين حوزه و از جمله رياست اين سازمان بايد در ياري رساندن به متولي جديد بخش كشاورزي و ارايه نقشه راه‌هاي پيشنهادي براي دستيابي به امنيت غذايي پايدار باشد. كلام آخر آنكه اگر قرار است رياست چنين سازمان گسترده‌اي باز هم به تكرار اين قبيل طومارها مبادرت نمايد اي كاش كه براي صرفه‌جويي و يك‌باره به مجلسيان اعلام كند كه با هر وزير پيشنهادي رييس‌جمهور موافق است و مورد حمايت اين تشكل‌ها قرار خواهد گرفت.
پژوهشگر كشاورزي