مخالفت‌ها با سياست مهاجرتي تركيه

تركيه در روزهاي اخير بار ديگر اروپا را متهم كرد به تعهدات مالي خود وفادار نبوده تا اختلاف‌نظر‌ها موجب شود تركيه مرزهايش را به روي مهاجران بگشايد تا شايد با استفاده از اين حربه بتواند به آنچه از توافقنامه امضا شده با اروپا مي‌خواست، برسد. مخالفت‌ها با اين سياست اردوغان در اتحاديه اروپا و داخل تركيه ادامه دارد:
مخالفت‌هاي بين‌المللي
اردوغان خواستار اصلاحاتي در قرارداد مهاجرتي بين تركيه با اتحاديه اروپا و چندين ميليارد يورو كمك ديگر از اين اتحاديه است. او مي‌خواهد در آينده اين پول‌ها مستقيما به صندوق دولت تركيه ريخته شود. اين در حالي است كه اتحاديه تاكنون خواهان آن بود كه تركيه پروژه‌هايي را درباره ايجاد رفاه نسبي آوارگان ارايه كرده تا بروكسل هزينه آن پروژه‌ها را پرداخت كند، ولي اگر اينك اتحاديه نحوه پرداخت اين پول‌ها را آن‌گونه كه تركيه درخواست مي‌كند، تغيير دهد آن‌وقت كنترل خود در زمينه چگونگي هزينه اين پول‌ها را از دست خواهد داد. اردوغان همچنين مي‌خواهد اتحاديه به تعهدات خود در قبال قرارداد مهاجرتي اوليه جامه عمل بپوشاند. يكي از آن تعهدها، آزادي رواديد براي اتباع تركيه جهت مسافرت به اروپاست.بحران مهاجران سال‌هاست ميان آنكارا و اتحاديه اروپا معلق مانده است، دو طرف در اين زمينه توافقنامه‌اي دارند، اما به ادعاي آنكارا، اروپا به تعهداتش در اين توافقنامه عمل نكرد، اين بار اروپا سعي مي‌كند به تركيه وعده‌هاي مالي بيشتري دهد، اما مشكل مهاجران، تنها مشكل مالي نيست. در روزهاي اخير تركيه و اتحاديه اروپا براي بازنگري در توافقنامه مهاجرت كه مارس 2016 امضا كرده بودند به توافق رسيدند. اين توافق پس از نشست اردوغان با مقامات اروپايي در بروكسل به دست آمد. شارل ميشل رييس شوراي اروپا در كنفرانس مطبوعاتي مشترك با كميسر اروپا تاكيد كرد، بروكسل و آنكارا بازنگري در توافقنامه را در چند روز آينده آغاز خواهند كرد.
گروهي معتقدند اردوغان در باج‌گيري از اتحاديه اروپا از طريق آوارگان، با شكست روبه‌رو شده است. ظاهرا آنكارا روي اين موضوع كه يونان بتواند قاطعانه مرزهاي خود را به اين صورت روي آوارگان ببندد، حساب نمي‌كرد، بنابراين ظرفيت تهديد آنكارا عليه اروپا كه با باز كردن مرزهاي خود آوارگان عازم اروپا شوند را امروز ديگر از دست داده است. آنكارا با اين اقدام احترامي كه به خاطر پذيرش تقريبا سه ميليون آواره سوري به دست آورده بود را هم از دست داده است. تركيه براي اتحاديه اروپا در زمينه آوارگان، كماكان مهم است، زيرا از نظر جغرافيايي، بين اروپا و منطقه بحران‌زده خاورميانه قرار دارد ولي اردوغان با تجارب روزهاي اخير به اين واقعيت هم رسيده كه آن‌گونه مي‌خواهد قادر به اعمال خواسته‌هاي خود نيست. اتحاديه اصرار دارد كه تركيه مجددا مرزهاي خود را روي پناهجويان جهت رفتن به اروپا مسدود كند.
مواضع منفي كشورهاي اروپايي درخصوص سياست مهاجرتي اردوغان همچنان ادامه دارد. وزير دفاع آلمان مدعي شد اميدوارم كه اردوغان دريابد كه ناتو و اتحاديه اروپايي برخلاف پوتين، شركاي قابل اعتماد تركيه هستند. قرارداد با اتحاديه اروپا درباره پناهجويان، كماكان مبناي اصلي همكاري ماست. ما اروپايي‌ها به خدمات بزرگ تركيه در حوزه پذيرش ميليون‌ها پناهجو احترام مي‌گذاريم و كماكان به تركيه براي باري كه در اين حوزه بر دوش مي‌كشد، كمك خواهيم كرد. اما رييس فراكسيون احزاب دموكرات مسيحي در پارلمان اروپا، تركيه را به تعليق اتحاديه گمركي تهديد كرد. او از آنكارا خواست به باجگيري از اروپا به ضرر هزاران انسان پايان دهد، در غير اين صورت اتحاديه اروپا، اتحاديه گمركي را به حالت تعليق درخواهد آورد.
وزير خارجه دانمارك نيز اقدام اردوغان، در سوءاستفاده از بحران پناهجويان براي اعمال فشار بر اروپا را كاملا غيرقابل قبول مي‌داند. به اعتقاد او توافق سال 2015 هنوز معتبر است و ما حاضريم منابع بيشتري را دراختيار پناهجويان سوري قرار دهيم تا اطمينان حاصل شود، آنها گروگان اردوغان نخواهند بود. سياست اردوغان را كاملا غيرقابل قبول مي‌دانم. دانمارك هميشه بر اين امر اصرار ورزيده كه به پناهجويان بايد در نزديكي محل زندگي خود كمك كرد و اتحاديه اروپا به همراه تركيه و سازمان ملل بايد مشتركا دست به اقداماتي بزنند تا كمك كافي دراختيار پناهجويان قرار گيرد.
مخالفت‌هاي داخلي
در داخل تركيه نيز انتقادها به سياست مهاجرتي تركيه ادامه دارد. به باور گروه‌هاي مخالف دولت تركيه، به اجبار كشاندن مردم به ترك وطن، خود به خودي يك فاجعه است. تركيه به‌خوبي مي‌داند براي كسب درآمد چگونه مي‌توان يك كريدور انساني ساخت. جنگ‌ها، درگيري‌هاي منطقه‌اي، به دفعات بين طبقات و به‌طور خلاصه بين حكام در اين سرزمين‌ها، جايي كه مردم مجبور به ترك وطن شده‌اند، ناآشنا نيست. حكايت ما از سرنوشت افراد در طول جنگ‌ها، اشغال يا عقب‌نشيني هنگام فروپاشي امپراتوري عثماني نوشته شده است. دولت تركيه براي به دست آوردن قدرت با ناديده گرفتن حقايق، مردم را به مبارزه با بيگانه‌هراسي دعوت مي‌كند. آنچه را كه دولت تركيه با شرايط مهاجران تحت عنوان هدف «بشردوستانه» مطرح مي‌كند با واقعيت همخواني ندارد. تركيه اين‌بار از مهاجران براي حل بحران با مشكلات روزمره استفاده مي‌كند. به دست آوردن قدرت براي بشردوستي دقيقا همان كاري است كه امروز انسان‌ها را در مرزهاي يونان رها كرده‌اند. مخالفان همچنين مدعي‌اند اقدام قاچاقچيان انسان با اطلاع قبلي دولت و كنترل آنها صورت مي‌گيرد. اين يك عملياتي است كه نحوه اجرا و روابط عمومي آن از قبل برنامه‌ريزي و زمان انجام آن نيز براساس تحقق بعضي احتمالات تنظيم شده بود. اردوغان قبلا به دفعات به رهبران و افكار عمومي اروپا هشدار داده بود كه درها را بازكرده و پناهجويان را به سمت آنها خواهد فرستاد. او ثابت كرد رهبري است كه هر چه بگويد، عمل مي‌كند.