تناقض پيچيده حرفهاي سخنگوي دولت، وزير بهداشت، سخنگوي وزارت بهداشت
يك چهارم ابتلاي جديد كوويد 19 مربوط به خوزستان است
گروه اجتماعي
سخنگوي دولت، ديروز از افزايش مناطق سفيد و نسبتا پاك از ابتلاي جديد كوويد 19 به 280 شهرستان خبر داد. رنگبندي سهگانه مناطق كشور بنا بر تعداد ابتلاي جديد، از روزهاي اول ارديبهشت اجرايي شد و حالا دولت با تكيه بر همين تقسيمبندي، لغو تدريجي محدوديتها و تعطيلي برخي اصناف را در دستور كار قرار داده است. جديدترين اقدام، اعلام بازگشايي مطبهاي دندانپزشكي است كه ديروز بلامانع اعلام شد اما همچنان، برگزاري هر گونه تجمع كه زمينه انتقال ويروس را ممكن كند، ممنوع است. حالا با گذشت 3 ماه از شناسايي ويروس كرونا در كشور و با وجود آنكه ظرف اين مدت، فراز و نشيبهاي فراواني را در حوزههاي اقتصادي و اجتماعي و متاثر از شيوع بيماري پشت سر گذاشتهايم، مهمترين ابهامي كه هنوز حل نشده، تناقض گفتاري مسوولان در اعلام شرايط عمومي جامعه است. يك روز سخنگوي دولت و وزير بهداشت ميگويند به فاز مهار بيماري وارد شدهايم ولي همزمان، سخنگوي وزارت بهداشت از افزايش دوباره آمار ابتلا و فوت ابراز نگراني ميكند و نسبت به پايداري شرايط نگرانكننده در برخي استانها هشدار ميدهد. از يك سو از گروههاي جهادي دعوت ميشود وارد ميدان شده و بازوي كمكي دولت باشند و گروههاي جهادي هم در حد همان تواني كه دارند، با جيبهايي كه در طول سه ماه گذشته، خسارات بسيار سنگين از بابت تعطيلي مشاغل متحمل شده، به اين فكر ميافتند كه براي كمك به بقاي عمر و سلامت هموطنانشان، در ساعات خلوتي شب، ظرفهاي مخصوص سمپاشي به دست بگيرند و زير قدم عابران پياده و هر جا كه جمعيت عمومي در طول روز تردد دارد، با محلولهاي ضدعفونيكننده در دسترس و مقرون به صرفه ضدعفوني كنند ولي مسوولان وزارت بهداشت، بعد از گذشت سه ماه، به اين نتيجه ميرسند كه ضد عفوني معابر و اماكن عمومي، نه تنها بيفايده است، بلكه براي محيط زيست هم خطرناك است. ابهام، مربوط به اين تناقضهاست، مربوط به اين سياستهايي كه هر كدام از يك طرف بام در حال سقوط است چون آنقدر نهاد موازي در كشور وجود دارد كه مردم عادي و نيروهاي داوطلب كه ميخواهند در اين ميان، به فراخوان دولت بابت همياري و همدلي، لبيك بگويند هم گيج شدهاند كه بالاخره سنگرهاي جهادي را در كدام جبهه بسازند. رفع نشدن اين ابهامات، در اين روزها و در اين شرايط خوب نيست همان طور كه تناقض حرفها و هشدارها، خوب نيست. هفتههاي اول اسفند، مسوولان وزارت بهداشت شاكي بودند كه چرا مردم اين طور بازار ماسك و دستكش را ملتهب كرده و تقاضاي بيخود دارند، حالا رفتار اجتماعي مردمي كه بابت همين تناقضهاي گفتاري، استفاده از ماسك و دستكش را كنار گذاشتهاند، توسط همين مسوولان به نقد كشيده ميشود. با گذشت سه ماه از شيوع يك ويروس، شايد بايد در برخي رفتارها، در برخي سياستها و گفتارها و حتي زاويه ديدها تجديد نظر كرد و با اين مردم، رفتاري ديگر داشت. با اين مردمي كه در شرايط بيپولي و بيدرآمدي، از جيبشان خرج ميكنند و يك پخت تنور يك نانوايي را ميخرند تا نانوايي، يك دور نان صلواتي بپزد براي آن آدمهايي كه از خودشان نيازمندترند، از جيبشان خرج ميكنند تا يك سوپرماركت، در يك بازه ساعتي مشخص، دستكش و ماسك رايگان توزيع كند براي آن آدمهاي محلهاي كه توان جسمي گز كردن خيابانها براي پيدا كردن يك جفت دستكش و ماسك نداشتهاند و از جيبشان خرج ميكنند و گالنهاي 220 ليتري كلر ميخرند و دستگاه سمپاش اجاره ميكنند تا سر تا ته يك محل را ضدعفوني كنند تا به دولت و آن همه پرستار و پزشك محبوس در بيمارستانهاي محل بستري و مداواي مبتلايان كوويد 19 كمك كرده باشند و حالا اين طور بابت اين تناقضها دمغ و گيج ميشوند بدون آنكه حتي به خاطر اين همراهيها، مورد قدرداني قرار بگيرند.
كاهش مراجعات بدحال به بيمارستانها
سخنگوي وزارت بهداشت، ديروز اعلام كرد كه ظرف 24 ساعت گذشته، 69 نفر از مبتلايان كوويد 19 فوت كردهاند و در اين بازه زماني، 2 هزار و ۲۹۴ نفر مبتلاي جديد شناسايي شدهاند كه نسبت به تعداد مبتلايان روز يكشنبه، 488 نفر اضافه شده و بنابراين، با افزايش دوباره آمار فوت و ابتلا روبه رو هستيم. به گفته كيانوش جهانپور، حالا تعداد كل مبتلايان كوويد 19 در كشور به ۱۲۲ هزار و ۴۹۲ نفر، تعداد متوفيان به ۷ هزار و ۵۷ نفر و تعداد بهبوديافتگان به ۹۵ هزار و ۶۶۱ نفر رسيده در حالي كه ۲۷۱۲ نفر از مبتلايان، به دليل شدت بيماري در بيمارستان تحت مراقبت هستند. جهانپور علاوه بر اين، تاكيد كرد كه استان خوزستان حدود ۲۵ درصد موارد تشخيصي را به خود اختصاص داده و شرايط استانهاي لرستان، خراسان شمالي، جنوب استان كرمان، جنوب استان سيستان و بلوچستان و كرمانشاه نيز در وضعيت هشدار است. بنا به آخرين اعلام مسوولان استان خوزستان تا ظهر ديروز تعداد كل مبتلايان استان به 7 هزار و 461 نفر رسيده و در فاصله 24 ساعت (28 تا 29 ارديبهشت) 608 بيمار جديد در اين استان شناسايي شدهاند. با گذشت سه ماه از شيوع كوويد 19 در كشور با وجود آنكه سايه اين بيماري هنوز بر سر بسياري مناطق كشور بسيار پررنگ است و هنوز شرايط به وضعيتي نرسيده كه دولت بتواند حتي مناطق «سفيد» را به طور كامل عاري از ويروس و پاك اعلام كند، خبر خوش مسوولان وزارت بهداشت اين است كه بنا به گزارشهايي كه از بسياري نقاط كشور - حتي مناطقي با آمار بالاي شناساييهاي روزانه دريافت كردهاند - مراجعات بيماران بدحال كه بايد در بخش مراقبتهاي ويژه بستري شوند، كاهش چشمگيري داشته كه اين اتفاق، نتيجه مستقيم تقويت روند بيماريابي، افزايش مراكز غربالگري و آزمايشگاههاي انجام تست تشخيصي كروناست. از چند روز قبل، در تهران مرحله دوم غربالگري و بيماريابي شروع شده و خبرنگار «اعتماد» هم ديروز دومين تماس تلفني از سامانه غربالگري كوويد 19 را داشت كه مطابق بار اول كه تماسي از مركز بهداشت غرب تهران دريافت كرده بود، اين بار پاسخگوي اپراتور سامانه 4030 بود و به سوالاتي درباره وجود فرد سالمند، مبتلاي ديابت يا سرطان در جمع خانواده، بروز علائم سرفه طولانيمدت يا تب و لرز يكي از اعضاي خانواده، بروز تنگينفس يا گرفتگي گلو يا آبريزش بيني طي روزهاي گذشته جواب داد. البته مشاهدات ميداني «اعتماد» از سيستم حمل و نقل عمومي نشان ميدهد كه با لغو طرح ترافيك در تهران از روزهاي پاياني اسفند به دليل خطر انتقال بيماري در واگنهاي مترو و اتوبوسهاي درون شهري، به دنبال تعطيلي طولانيمدت بسياري مشاغل يا تعديل و اخراج و بيكار شدن بسياري از شاغلان به خصوص در بخشهاي خدماتي، تا امروز بيش از 60 روز است كه صاحبان خودروهاي شخصي متحمل هزينه بنزين شدهاند و احتمالا فشار اقتصادي حاصل از اين هزينهكرد، يا بازگشايي جديد باقي اصناف، عامل ديگري بوده كه به شلوغي واگنهاي مترو طي روزهاي اخير منجر شده و عملا، رعايت فاصلهگذاري اجتماعي را غيرممكن كرده است. با اين حال، عليرضا رييسي؛ معاون بهداشت وزير بهداشت، ديروز اعلام كرد كه نتيجه مستقيم غربالگري كرونا و افزايش بيماريابي، دليل اصلي كاهش چشمگير ورودي بيماران به بيمارستانها و كاهش قابل ملاحظه تلفات ناشي از ويروس كرونا در كشور بوده و محمدرضا محبوبفر، اپيدميولوژيست هم در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان تاكيد داشت كه ويروس كرونا تاكنون ۳۵ مرتبه جهش پيدا كرده و از قدرت كشندگي آن كاسته شده بنابراين، علائم بيماري در بيماران جديد، به مراتب بسيار خفيفتر از اولين روزهاي شيوع اين ويروس خواهد بود. اما به دنبال اين اظهارات، اميرحسين قاضيزاده هاشمي، عضو هيات رييسه مجلس كه جراح گوش و حلق و بيني و پسرعموي وزير بهداشت سابق است، يكشنبه شب در برنامه تلويزيوني «شبگرد» پيشبيني كرد كه بروز پيكهاي جديد بيماري، تا زمان همهگيري 70 درصدي مردم ادامه خواهد داشت. قاضيزاده هاشمي در اين گفتوگوي تلويزيوني، اشاره غيرمستقيم به هشدار وزير بهداشت سابق داشت كه اوايل فروردين در صفحه شخصي خود نوشته بود از نيمههاي آذر ماه درباره شيوع كوويد 19 به دولت هشدار داده و گفت: «شواهد نشان ميدهد كه هر چند ما در اواخر بهمن ماه متوجه اين ويروس شديم، ولي اين ويروس مدتي پيش از بهمن ماه وارد كشور شده بود و به طور مثال گزارشهايي از شمال كشور داشتيم كه تشخيص پزشكان درباره آنها آنفلوآنزاي معمولي بود، ولي بعدها متوجه شديم كه آن موارد كرونا بوده است. البته اين ويروس در بدن مسكوت ميماند و بعد از حدود ۱۵ روز علائم خود را نشان ميدهد و بنابراين، بيماري كرونا احتمالا تا دو مرتبه ديگر پيك ابتلاي جدي خواهد داشت و اين وضع تا آنجا ادامه پيدا ميكند كه بيش از ۷۰ درصد مردم از راههاي مختلف مانند ابتلاي خفيف به بيماري يا تضعيف ويروس و افزايش ايمني بدن و... در برابر اين ويروس ايمن بشوند.»
قاضيزاده هاشمي افزود: «در موضوع كرونا فداكاري كادر درماني و پرستاراني كه در ابتداي بيماري در معرض خطر بودند ستودني و ماندگار بود، وزارت بهداشت هم انصافا خيلي خوب عمل كرد. ولي ستاد دولت انصافا جا ماند در حالي كه با هشدارهايي كه از كشورهاي مختلف جهان رسيده بود، دولت ميتوانست چابكتر عمل كند و اگر فاصلهگذاري اجتماعي از اسفند ماه و به طور جديتري انجام ميگرفت شايد شيوع تا اين حد گسترده اتفاق نميافتاد.»
شرايط استانهاي جنوبي هيچ خوب نيست
جنوب كشور از بابت شيوع ويروس كرونا، وضعيت خوبي ندارد. مسوولان دانشگاههاي علوم پزشكي خوزستان، هرمزگان، بوشهر، كرمان و ايلام در گفتوگو با خبرگزاريها در توضيح آخرين وضعيت شيوع بيماري در استانهاي تابعه گفتهاند كه لغو زودهنگام محدوديتهاي تردد اجتماعي و بازگشايي بازارها و مراكزي كه تجمعات غيرضروري را دامن ميزند و همچنين، كمتوجهي شهروندان به توصيههاي بهداشتي در اين استانها، دليل اصلي افزايش آمار ابتلا بوده اما تاكيد اين مسوولان هم بيشباهت به صحبتهاي معاون بهداشت وزير بهداشت نيست و گفتهاند كه با وجود افزايش آمار ابتلا، رشد تعداد مراكز بيماريابي و قوت گرفتن سيستم غربالگري، تعداد مراجعان نيازمند بستري در بخش مراقبتهاي ويژه كاهش قابل توجه داشته و شرايط و شدت بيماري در اغلب مراجعان به گونهاي بوده كه با مداواي خانگي و قرنطينه در منزل بهبودي كامل حاصل خواهد شد.
سخنگوي دانشگاه علوم پزشكي هرمزگان به ايلنا گفته كه در اولين روزهاي بعد از شيوع بيماري در اين استان، روزانه كمتر از 100 تست كرونا در مراكز مرتبط انجام ميشد كه حالا اكنون اين تعداد به 400 تست در روز رسيده و بنا بر اعلام يكشنبه شب رييس دانشگاه علوم پزشكي هرمزگان، تعداد مبتلايان بيماري در اين استان ۱۸۲۵ نفر است كه از اين تعداد، ۳۰ نفر فوت كرده و ۴۵۹ نفر بهبود يافتهاند.
اما استان كرمان به خصوص، جنوب استان از مناطق مورد هشدار وزارت بهداشت از بابت افزايش آمار مبتلايان است كه ديروز هم سخنگوي دانشگاه علوم پزشكي كرمان گفت تعداد كل موارد مثبت كرونا در اين استان به 1154 نفر رسيده و ظرف شبانه روز 28 تا 29 ارديبهشت ماه، نمونه آزمايش كوويد 19 براي ۱۷ نفر مثبت اعلام شده اما در اين بازه زماني، هيچ فوت ناشي از كوويد 19 در استان اتفاق نيفتاده و مجموع جانباختگان كوويد ۱۹ از ابتدا تاكنون در استان كرمان ۶۳ نفر است. به گفته سرپرست دانشگاه علوم پزشكي خراسان شمالي هم تعداد كل مبتلايان كوويد 19 در اين استان، حالا به ۱۷۱۹ نفر و تعداد فوتيها به ۱۱۰ نفر رسيده كه به گفته سيداحمد هاشمي، افزايش تعداد نمونهگيريهاي سرپايي در چند روز اخير، بيتفاوتي نسبت به رعايت مسائل بهداشتي و رعايت نكردن فاصلهگذاري اجتماعي از دلايل افزايش آمار مبتلايان ظرف روزهاي اخير است. رييس دانشگاه علوم پزشكي استان ايلام هم كه ديروز با خبرنگاران صحبت ميكرد خبر داد كه تعداد كل مبتلايان كوويد 19 در اين استان به ۷۹۲ نفر رسيده علاوه بر اينكه ظرف 24 ساعت پيش از اين اعلام، ۴۰ بيمار جديد كوويد 19 در استان شناسايي شدهاند و از بيتوجهي بسياري از شهروندان در رعايت پروتكلهاي بهداشتي و فاصلهگذاري اجتماعي ابراز تاسف كرد اما خبر داد كه در همين فاصله زماني، هيچ فوت كوويد 19 در استان اتفاق نيفتاده و مجموع فوتشدگان ناشي از اين بيماري در استان، همچنان ۶۰ نفر است. در اين ميان، وضعيت استان سيستان و بلوچستان از بابت شيوع كوويد 19 هيچ خوب نيست و در حالي كه ديروز هم شرايط اين استان توسط سخنگوي وزارت بهداشت مورد هشدار قرار گرفت، رييس دانشگاه علوم پزشكي ايرانشهر به مهر گفته كه به دنبال كاهش محدوديتها طي هفتههاي اخير و عدم رعايت پروتكلهاي بهداشتي از سوي برخي شهروندان، آمار مبتلايان در جنوب استان در حال افزايش است و در حال حاضر وضعيت شهرستان ايرانشهر از نظر انتقال ويروس كرونا به قرمز نزديك شده است. اين مقام مسوول افزوده كه افزايش تعداد مبتلايان در مناطق گرمسيري استان از جمله چابهار و ايرانشهر ادعاي تأثير گرما بر اين بيماري را به نوعي رد ميكند ضمن آنكه بر اساس اعلام دانشگاه علوم پزشكي زاهدان، نتايج بررسيها نشان داده كه شركت مردم يكي از نواحي شهرستان خاش در مراسم تعزيه يكي از اهالي روستا، تا اين لحظه منجر به ابتلاي ۱۵ نفر از اهالي اين منطقه به كوويد 19 شده كه به دنبال اين وضعيت، رييس دانشگاه علوم پزشكي زاهدان دستور داده كه به زودي برنامههاي پيشگيرانه جديتري اين منطقه اجرايي شود. مدير روابط عمومي دانشگاه علوم پزشكي استان بوشهر هم ميگويد كه به دنبال تثبيت طولاني مدت شيب نزولي بيماري در استان، ديروز با جهش آماري و شناسايي 79 بيمار كوويد 19 مواجه شدهاند اما خوشبختانه از ابتداي شيوع بيماري در استان تا امروز، تعداد فوتيهاي استان بر عدد 12 ثابت مانده و حتي مراجعات جديد از مبتلاياني كه در 13 مركز بيماريابي يا توسط كادر درماني در 18 بيمارستان استان شناسايي ميشوند، نياز به بستري در بيمارستان نداشته و به دليل علائم خفيف، با قرنطينه خانگي بهبود خواهند يافت. اين مسوول تاكيد دارد كه 11 مورد فوت كوويد 19 در استان، به دليل كهولت و يك مورد به دليل بيماري ژنتيكي بوده ولي هشدار ميدهد كه از جمله دلايل افزايش آمار ابتلا در اين روزها در اين استان جنوبي، بازگشايي بازارها، خسته شدن مردم از قرنطينه خانگي و برگزاري دوباره ترددهاي غيرضروري از جمله تفرج در ساحل و بازارها و مراكز خريد و البته بيماريابي فعال و افزايش انجام تستهاي تشخيصي در استان و تغيير روش شناسايي مبتلايان جديد به شيوه خوشهاي و نمونهگيري از تمام اطرافيان يك فرد آلوده است. به گفته اين مسوول، در اين استان كه مراكز درمانياش، 1480 تخت بستري دارد، كل موارد ابتلا به كوويد 19 تا ظهر ديروز، 543 نفر است كه از اين تعداد، 273 نفر بهبود يافته، 12 نفر در بيمارستان بستري هستند و 12 نفر فوت كردهاند.
جنوب كشور از بابت شيوع ويروس كرونا، وضعيت خوبي ندارد. مسوولان دانشگاههاي علوم پزشكي خوزستان، هرمزگان، بوشهر، كرمان و ايلام در گفتوگو با خبرگزاريها در توضيح آخرين وضعيت شيوع بيماري در استانهاي تابعه گفتهاند كه لغو زودهنگام محدوديتهاي تردد اجتماعي و بازگشايي بازارها و مراكزي كه تجمعات غيرضروري را دامن ميزند و همچنين، كمتوجهي شهروندان به توصيههاي بهداشتي در اين استانها، دليل اصلي افزايش آمار ابتلا بوده است.