معماي پيچيده ليست داوران بين‌المللي
آقاي اصفهانيان! بيا و جواب بده
سامان سعادت
نوزدهم آبان رسانه‌ها از احتمال خط خوردن نام فغاني از ليست داوران بين‌المللي فوتبال ايران نوشتند. عليرضا فغاني از سال گذشته با مهاجرت به استراليا در ليگ اين كشور قضاوت كرده ولي قرار بود همچنان زير پرچم ايران در مسابقات بين‌المللي سوت بزند. روز بعد عليرضا فغاني تاييد كرد كه نامش از ليست داوران بين‌المللي ايران خط خورده است. رسانه‌ها هر قدر تلاش كردند با فريدون اصفهانيان سرپرست كميته داوران فدراسيون فوتبال تماس بگيرند، موفق نشدند.
فغاني در رابطه با حذف نامش گفت: «قبل از مهاجرتم يك جلسه با آقاي تاج داشتم و به ايشان گفتم كه اگر تمايل داشتند من دوست دارم با نام ايران در مسابقات بين‌المللي شركت كنم. سال گذشته هم شيطنت‌هايي بود كه از طرف مسوولان فدراسيون مديريت شد. تا روز قبل از اعلام ليست با من درباره انتخاب كمك‌هايم بحث مي‌كردند كه من هم گفتم با همه كمك‌ها راحتم. اصرار كردند كه اسم بدهم، من هم اسم دو نفر را دادم.» فغاني ادامه داد: «نمي‌دانم چرا اسمم خط خورد. يكي، دو تا تماس داشتم كه من گفتند به خاطر مسائل مربوط به حراست بوده كه من پيگيري كردم و فهميدم چنين چيزي نبوده است. من هيچ‌وقت نه سياسي بودم و نه مشكلي داشتم. مسوول كميته داوران گفته طبق آيين‌نامه فيفا من بايد يك سال گذشته را داخل ايران سوت مي‌زدم و ما از AFC استعلام گرفتيم و آنها مخالفت كردند. در صورتي كه چيزي كه من خبر دارم، اين است كه مسوولان AFC به فيفا ارجاع دادند و فيفا هم به دپارتمان داوري گفته چون ايشان در يك سال گذشته در يك ليگ تاپ آسيا (ليگ استراليا) سوت مي‌زده مشكلي ندارد و مي‌تواند اسمش در ليست بين‌المللي قرار بگيرد.» فغاني اضافه كرد: «بعضي از اعضاي كميته داوران گفته‌اند در ليستي كه امضا كرده‌اند نام عليرضا فغاني وجود داشته. ان‌شاءالله كه آقاي اصفهانيان و دوستان دور بعد هم باشند اما كساني كه معلوم نيست تا دو ماه بعدي باشند يا نباشند، مسائل شخصي را در كار لحاظ مي‌كنند. از ديروز يك‌سري عكس و مدارك و چك براي من ارسال شده و گفته‌اند اين وسط پول‌هايي داده شده است. من هم گفتم در جايگاهي نيستم كه صحت و سقم اين قضيه را بدانم.»
حذف نام فغاني واكنش‌هاي زيادي را به همراه داشت. با اين وجود باز هم فريدون اصفهانيان به عنوان متولي امر پاسخ اصحاب رسانه را نداد. حيدر سليماني پيشكسوت داوري در اين رابطه گفت: «افراد غلطي در حال مشاوره دادن به بهاروند و نبي هستند و مشاوره‌هاي آنها تنها سودجويانه است. اصفهانيان و كميته‌اش يكي از مقصران اصلي در اين ماجرا هستند. من هنوز جوابي براي اين سوال پيدا نكردم كه چرا اصفهانيان دوباره بايد رييس كميته داوران شود. مگر بار اول چه گلي به سر داوري زد كه اكنون دوباره آمده است؟ اين هم دسته گل اولش است! ظاهرا دوست ندارند درباره قضيه فغاني پاسخگو باشند و توضيح دهند كه چرا قصد چنين كاري داشتند. اگر اين اتفاق بيفتد، تيم داوري ايراني ديگر شانسي براي حضور در جام جهاني نخواهد داشت، زيرا لابي كشورهاي عربي آن‌قدر قوي است كه با خط خوردن فغاني، آنها پيگير خط خوردن تيم داوري ايران باشند.»
انتقادات آن‌قدر بالا گرفت كه حيدر بهاروند به عنوان سرپرست فدراسيون فوتبال و مهدي محمدنبي به عنوان دبير كل به ماجرا ورود كردند و از كميته داوران خواستند هرچه سريع‌تر مشكل را برطرف كند. پس از پيگيري‌هاي صورت‌گرفته از سوي سرپرست و دبير كل فدراسيون و هماهنگي‌هاي به عمل آمده و مصوبه هيات‌رييسه، فهرست پيشنهادي كميته داوران توسط دپارتمان بين‌الملل به فيفا ارسال و رجيستر شد كه در اين ليست نام عليرضا فغاني هم به چشم مي‌خورد. ليست داوراني كه براي فيفا ارسال شد به شرح زير است: عليرضا فغاني، موعود بنيادي‌فر، بيژن حيدري، پيام حيدري، سيد وحيد كاظمي، حسن اكرمي، سيدعلي‌اصغر مومني، سلطنت نوروزي، مهسا قرباني و مهناز ذكايي. اين ليست چهارشنبه هفته گذشته نهايي شد.
با وجود حل شدن مشكل اوليه آنچه در اين ليست تعجب جامعه داوري را برانگيخت، حذف نام امير عرب براقي جهت باز شدن جا براي ورود نام فغاني بود. در حالي كه ابتدا به نظر مي‌رسيد بايد نام علي‌اصغر مومني از ليست حذف شود اما اين اتفاق رخ نداد و عرب براقي كه برادر خانم فغاني محسوب مي‌شود و در آكادمي ا‌ي‌اف‌سي مدرك داوري گرفته از ليست كنار گذاشته شد.
عرب براقي در مورد حذفش از ليست داوران بين‌المللي گفت: «من خودم از اين اتفاق شوكه‌ام و در حال پيگيري هستم. من خواب بودم و بلند شدم ديدم اسمم از آن ليست در آورده شده است. بايد از طريق دبير كل و AFC پيگير اين ماجرا شوم. نمي‌دانم چگونه اين اتفاق افتاد. من ۴ سالي است كه به كنفدراسيون فوتبال آسيا رفت و آمد دارم و فدراسيون تعهد داده بود كه من در ليست باشم، چرا بايد اين اتفاق بيفتد.» در حالي كه شايع شده بود خط خوردن نام عرب براقي به دليل فاميل بودنش با عليرضا فغاني است و حالا كه كميته داوران زورش نرسيده فغاني را كنار بگذارد برادر خانم او را حذف كرده، داور جوان كشورمان اظهار داشت ذهنيت خاصي در اين مورد ندارد. او گفت: «من نمي‌دانم ولي بايد از طريق مراجع آن را پيگيري كنيم. اكنون واقعا نمي‌توانم حرفي بزنم چون نمي‌دانم آيا دليل يا توجيهي براي اين كار داشته‌اند يا خير؟ فكر هم نمي‌كنم توجيهي وجود داشته باشد كه اين كار را با من انجام داده باشند.» او در ادامه افزود: «من ۲۸ ساله هستم و دانش‌آموز سال آخر آكادمي AFC هستم و اكنون هم در كلاس‌هاي داوري كنفدراسيون آسيا شركت مي‌كنم. مي‌خواهم بدانم بر چه مبنايي اين كار را انجام داده‌اند. نمرات را در بياورند و ببينند من چند بازي قضاوت كرده‌ام و مومني چند بازي داوري كرده است. ميليون‌ها تومن از طريق همين فدراسيون و نظام خرج من شده تا من در ۲۸ سالگي به چنين جايي برسم و حتي در سال‌هاي اخير، جزو ۵ داور برتر بودم، نمي‌دانم چرا چنين كاري بايد با من صورت بگيرد. من در هر بازي بهترين عملكرد را داشتم و كارنامه من مشخص است.» او همچنين در مورد شايعه ارتباط مالي بين كميته داوران و برخي داوراني كه نام‌شان در ليست قرار گرفته، گفت چيزي نمي‌داند.
همه اين اتفاقات در ده روز اخير در حالي رخ داده كه كميته داوران به هيچ عنوان نمي‌خواهد پاسخگو باشد. فريدون اصفهانيان هنگام بازگشتش به كميته داوران فدراسيون فوتبال با انتقادات زيادي مواجه شد و در مورد اخير اين انتقادات افزايش پيدا كرده است. شدت گرفتن شايعات و گمانه‌زني هم به اندازه انتقادات و سكوت كميته داوران اوج گرفته است. خصومت‌هاي شخصي، رد و بدل شدن پول و چك، اعمال نظر افراد خارج از حوزه داوري و چيزهايي از اين دست اين روزها به گوش مي‌رسد. البته ما تلاش كرديم با علي‌اصغر مومني كه گفته مي‌شود نامش به جاي عرب‌براقي در ليست قرار گرفته در اين رابطه گفت‌وگو كنيم كه ايشان هم علاقه‌اي به پاسخگويي نداشتند. با اين حال يكي از داوران پيشكسوت در گفت‌وگو با يكي از رسانه‌ها در مورد مومني گفت او هيچ ارتباطي به فريدون اصفهانيان ندارد و اينكه گفته مي‌شود او زير چتر رييس كميته داوران قرار دارد اشتباه است. اين داور پيشكسوت گفت: «مومني هيچ ارتباطي به اصفهانيان ندارد. مومني سال 1392 در دوران رياست حسين عسگري در كميته داوران به عنوان داور رقابت‌هاي ليگ يك انتخاب شد و به اصطلاح سوت ليگ آزادگان خود را از عسگري گرفت. او در دوره رياست حسن كامراني‌فر وارد ليست ليگ برتر شد و در دوره هدايت ممبيني هم براي اولين بار يك بازي ليگ برتر را قضاوت كرد. اگر اشتباه نكنم بازي گل گهر و نفت آبادان اولين بازي بود كه اين داور در ليگ برتر قضاوت كرد. تا پيش از آن، بالغ بر 40 ابلاغ داور چهارم و داور پشت دروازه داشت اما اولين سوت ليگ برتر را ممبيني به او داد كه بعد از اعلام بازنشستگي اصفهانيان و اجراي قانون منع به كارگيري بازنشسته‌ها جانشين فريدون اصفهانيان شد و اصلا ربطي به اصفهانيان ندارد. فريدون اصفهانيان هيچ نقشي در رشد داوري مومني نداشت. مومني فصل قبل كه اصفهانيان هيچ سمتي در كميته داوران نداشت، به خاطر شرايط سني زير 35 سال يكي از نامزدهاي معرفي به ليست بين‌المللي شد و صفيري وقتي سرپرست كميته داوران بود، هفته آخر ليگ برتر نوزدهم به او بازي پخش مستقيم هم داد. بازي استقلال و شاهين بوشهر را به او سپردند. ما تقريبا از نيم فصل دوم مي‌دانستيم مومني و منصوريان گزينه‌هاي كميته داوران براي ورود به ليست بين‌المللي هستند چون شرط اول كه همان شرايط سني زير 35 سال است را داشتند. به ما گفته‌اند مصاحبه نكنيد ولي من تلفني به دوستان گفتم نبايد يك داور قرباني تسويه‌حساب با اصفهانيان شود. جناب اصفهانيان همين جوري هم داوران را قرباني مي‌كند!»