همزمان با آرزوي دستيابي به «وحدت» از سوي مهدي چمران
احتمال كانديداتوري «صادق محصولي» مطرح شد
مواجهه انتخاباتي اصولگرايان
گروه سياسي
رقابت و اختلاف اصولگرايان براي انتخابات 1400 جديتر شده است. از يك سو كانديداهايي متعدد در ميدان دارند كه هيچكدام هم قصد ندارند حتي يك گام عقب بنشينند و از آن سو براي خود وحدت به تعداد چهرههاي شاخص اين جريان سياسي، مدعي دارند و هر روز هم يكي، نظريهاي ارايه ميكند كه به زعم او، يگانه راه نيل به وحدت است و بس! همزمان نهادهاي بالادستي كه قرار بود براي اصولگرايان وحدت به ارمغان بياورند، خود به محور اختلاف تبديل شدهاند. اصولگرايان با وجود اينكه خود را در كارزار انتخابات رياستجمهوري 1400 بيرقيب ميبينند اما دچار كشمكشي جدي ميان نيروها و طيفهاي رنگارنگ خود شده و در اين بين پايدرايها نيز همچون هميشه، ساز مخالف خود را كوك كرده و اگرچه در اقليتند ولي صداي سازشان آن قدر بلند هست كه نواي اصولگرايان را ناموزن جلوه دهد. مدتهاست كه همه ميدانستند تحمل جبهه پايداري حتي براي اصولگرايان هم سخت شده؛ چه آنكه پايداريها در هر بزنگاه حساس به راه خود رفته و ساز جدايي كوك كردهاند. از جمله در يازدهمين دوره انتخابات مجلس شوراي اسلامي بيشترين تلاش اصولگرايان صرف تهيه ليستي شد كه هر بار پايداريها براي آن يك دردسر درست ميكردند و جالب آنكه در نهايت اين بزرگان اصولگرا بودند كه عقب نشستند. حال در آستانه انتخابات رياستجمهوري 1400 نيز پايداريها باز بر پايه روش هميشگي گام برميدارند و درحالي كه جمعي با عنوان شوراي وحدت با محوريت جامعه روحانيت مدتي است كه در حال رايزني با احزاب و چهرههاي مختلف اصولگرايي است اما از همان بدو امر غلامرضا مصباحيمقدم، سخنگوي جامعه روحانيت اعلام كرد كه همه ميآيند به جز پايداريها. تا الان هم معلوم شده كه پايداريها قصد حضور در هيچ جلسه وحدتبخش را ندارند و احتمالا بخواهند كه با چهرهاي مستقل وارد انتخابات شوند. در اين ميان چندي پيش كه تغيير و تحولي هم درون جبهه پايداري رخ داده و صادق محصولي به جاي مرتضي آقاتهراني، دبيركل اين تشكيلات سياسي شده است. تحولي كه از همان ابتدا پيامي روشن داشت و آن اينكه پايداري ميخواهد فاز اجرايي و عملياتي خود را دوچندان كند. چراكه به گفته بسياري از اصولگرايان، محصولي در فعاليتهاي اجرايي به مراتب صريحتر و پوياتر از آقاتهراني است. حميدرضا ترقي در اين باره گفته:«شايد نوع روش آقاي آقاتهراني اخلاقيتر است و آقاي محصولي تا حدودي شفافتر و اجراييتر و عملياتيتر برخورد ميكند اما تفاوتي در مواضع ندارند.» با اين حال همه بر اين نكته تاكيد دارند كه با آمدن محصولي تغييري در مواضع پايداريها رخ نميدهد بلكه تنها علمياتيتر ميشوند. اما ماجرا صرفا به رويكرد پايداري محدود نيست؛ چراكه حالا برخي گمانهزنيها درباره احتمال كانديداتوري خود صادق محصولي بيشتر شده است. تا پيش از اين سعيد جليلي يكي از كانديداهاي مطرح جبهه پايداري بود. برخي منابع هم از تشديد فعاليتهاي انتخاباتي او خبر داده بودند. اما حالا گويا صادق محصولي به عنوان دبيركل جبهه پايداري راسا وارد ميدان شود و با آمدن احتمالي او، كار هم براي جليلي و هم براي جريان اصولگرايي دشوارتر ميشود. چراكه جليلي پايگاه مهم سياسي خود يعني پايداري را از دست ميدهد و از طرف ديگر رسيدن به اجماع براي اصولگرايان وارد مراحلي پيچيدهتر ميشود. با اين حال برخي معتقدند كه محصولي نميتواند از سد شوراي نگهبان بگذرد. ديروز نقويحسيني، كنشگر سياسي اصولگرا كه در مقطعي رياست ستاد انتخاباتي سعيد جليلي را نيز برعهده داشت، گفته است:«كانديداتوري آقاي محصولي اتفاق عجيب و غريبي است. از نگاه من او رجل سياسي و مذهبي نيست در مجموع نامزدي او در انتخابات پيش رو خيلي بعيد به نظر ميرسد.» موضوع در اين جريان سياسي اما فقط صادق محصولي نيست. محمدباقر قاليباف رييس مجلس، سيدابراهيم رييسي رييس قوه قضاييه، سعيد جليلي عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام، عزتالله ضرغامي رييس سابق صداوسيما، محسن رضايي دبير مجمع تشخيص مصلحت نظام و سعيد محمد رييس قرارگاه سازندگي خاتمالانبيا تنها بخشي از چهرههاي مطرح اصولگرايند كه قصدشان براي انتخابات 1400 جدي است و همه هم به نوعي مقابل يكديگر ايستادهاند. نقويحسيني در تحليل خود از پازل انتخاباتي اين جريان سياسي معتقد است:«هماكنون دو ديدگاه در جريان اصولگرايي وجود دارد كه بايد منتظر بمانيم و تركيب نامزدهاي تاييد صلاحيت شده را ببينيم بعد درباره آنها تصميمگيري شود اما ديدگاه ديگر معتقد است همين الان تصميمگيري شود تا افراد ديگر ثبتنام نكنند چون هر كدام تاييد صلاحيت شوند بعد خيلي سخت ميتوان آنها را راضي به كنارگيري كرد. اتفاقي كه سال ۹۲ افتاد و نامزدها قول دادند تنها يك نفر از آنها در صحنه بماند و بقيه انصراف دهند اما نهايتا برخيها انصراف ندادند.»
با توجه به تلاشهاي انتخاباتي كه در اين جبهه سياسي در جريان است به نظر ميرسد كه ديدگاه اول قوت بيشتري دارد و احتمالا در سال آينده شاهد باشيم بسياري از چهرههاي مطرح آنان در انتخابات نامنويسي كنند.
با وجود اينكه چند وقتي است برخي ميگويند احتمال كانديداتوري رييسي ضعيف شده نقويحسيني اما بار ديگر در مصاحبه اخير خود از او نام برده و گفته است:«اگر آيتالله رييسي نامزد انتخابات شود، اجماع كامل اتفاق ميافتد و ساير گزينهها كنار ميروند اما اگر ايشان نيايد، اجماع امكانپذير نيست و وقوع تكثر نامزدهاي اصولگرا اجتنابناپذير خواهد بود. نبايد آراي آقاي جليلي را در وضعيتي ارزيابي كنيم كه نامزدهاي ديگر اصولگرا نيز در صحنه حضور دارند. در آن انتخابات اجماع اتفاق نيفتاد و هر نامزدي بخشي از آراي اصولگرايي را به خودش اختصاص داد. در آن زمان آقاي جليلي خودش با اتكا به حاميان اجتماعياش توانست ۴ ميليون رأي بياورد. در وضعيتي كه رقيب جديد در صحنه انتخابات باشد و اصولگرايان احساس نگراني كنند و روي آقاي جليلي به اجماع برسند، طبيعي است كه آراي او مجموع سبد رأي اصولگرايي ميشود.»
نكته اين است كه اختلاف بين اصولگرايان حالا به مرزي نگران كننده براي اين جريان سياسي رسيده؛ چنانكه رسما آن را به زبان ميآورند و اعلام ميكنند.
آرزوي چمران
ديروز مهدي چمران هم در مصاحبهاي كه با ايلنا داشته به اين موضوع اشاره كرده است. او در پاسخ به پرسشي درباره احتمال تحقق وحدت در انتخابات رياستجمهوري تحت فعاليتهاي «شوراي وحدت» گفته است:«اين را نميدانم. آرزو ميكنم كه به تفرق نينجامد و اگر به اينجا برسد، اتفاق خوبي نخواهد بود.» اما كنار «شوراي وحدت» كه جامعه روحانيت آن را به پيش ميبرد، شورايي به نام «ائتلاف» نيز با محوريت حدادعادل در حال فعاليت است. اين دو فعاليت موازي را در موضوع انتخابات 1400 رياستجمهوري دنبال ميكنند هر چند برخي از اصولگرايان ميگويند اين رفتار موازي موقتي است اما تاكنون كه تنها نگرانيهايشان بيشتر شده است. به هر حال چانهزنيهاي انتخاباتي پشت پرده به شدت در اين جريان افزايش داشته است. چمران در پاسخ به پرسشي درباره ديدار و گفتوگو با برخي كانديداهاي احتمالي همچون قاليباف و دهقان توضيح داده:«رايزني به آن معنا كه نه!(ميخندد) با همه افراد سلام و عليك و احوالپرسي و رفت و آمد داشتيم و داريم، با آقاي رستم قاسمي هم داشتيم كه شما اشاره نكرديد.» البته تمركز اصلي چمران با توجه به سوابقش در شوراي شهر تهران، انتخابات شوراهاست. او و ديگر همراهانش با قاليباف در تدارك يك برنامه جدي هستند تا شكست 4 سال پيش خود را در شوراها جبران كنند و دوباره به ساختمان «بهشت» بازگردند. او گفته است:«براي انتخابات و تاسيس شوراها در سراسر كشور يك برنامه كاملا حساب شده با بهرهگيري از تجربياتي كه در انتخابات مجلس كسب شد، داريم و اكنون در مرحله شكل دادن مجامع استاني و انتخاب شوراهاي استاني هستيم. در همين چارچوب تعدادي از شوراها در استانها طي هفته گذشته و تعدادي هم در هفته جاري شكل گرفتند و كار ادامه دارد.» هر چه هست، اين طور كه رقابت ميان اصولگرايان پيش ميرود شايد بتوان گفت اين جريان در مناظرههاي تلويزيوني 1400 احتمالا لحظات تلخي از تقابل چهرههاي مطرح خود را تجربه خواهد كرد.