به‌رغم وجود مدارك غيرقابل انكار؛ بيشتر جمهوري‌خواهان با دموكرات‌ها همراه نخواهند شد
پايان نااميدكننده يك استيضاح
ترامپ؛ خطري كه دموكراسي امريكايي را تهديد مي‌كند
محمدحسين لطف‌الهي
تيمي از دموكرات‌هاي مجلس نمايندگان امريكا كه وظيفه تشريح دلايل و ارايه مستندات پيرامون نقش داشتن دونالد ترامپ، رييس‌جمهور پيشين امريكا در هجوم گروه‌هاي افراطي به ساختمان كنگره را برعهده داشتند، عصر روز پنجشنبه در حالي به كار خود در مجلس سنا پايان دادند كه براساس پيش‌بيني قريب به اتفاق تحليلگران در پايان دومين استيضاح چهل وپنجمين رييس‌جمهور امريكا در پي عدم همراهي بهانه‌جويانه جمهوري‌خواهان دونالد ترامپ بار ديگر تبرئه خواهد شد. براساس زمانبندي سناي امريكا به احتمال زياد راي‌گيري نهايي درخصوص نتيجه استيضاح رييس‌جمهور پيشين امريكا روز شنبه به وقت محلي مشخص خواهد شد.
سومين روز استيضاح دونالد ترامپ روز پنجشنبه در شرايطي برگزار شد كه دموكرات‌ها هر آنچه مي‌توانستند از مدارك و مستندات به ميدان آوردند تا بتوانند تعدادي از جمهوري‌خواهان را راضي كنند عليه رييس‌جمهوري از حزب متبوع خود راي دهند و دونالد ترامپ را محكوم كنند. دموكرات‌ها در اين جلسه كوشيدند ثابت كنند، ترامپ تهديدي عليه دموكراسي در امريكاست كه اگر محكوم نشود مي‌تواند بار ديگر ايالات متحده را تا آستانه سقوط پيش ببرد. جيمي راسكين، عضو دموكرات مجلس نمايندگان كه مسووليت مديريت استيضاح و تشريح دلايل آن براي سناتورها را برعهده داشت در اين باره گفت:«آيا كسي در اينجا وجود دارد كه تصور كند اگر مجلس سنا اجازه دهد دونالد ترامپ يك بار ديگر به اتاق بيضي برود، او به اقدامات خشونت آميز و توطئه‌هايش براي پيشبرد امور پايان خواهد داد؟» او كه ميخواست نهايت اثرگذاري را روي سناتورهاي حزب رقيب داشته باشد در ادامه تاكيد كرد:«آيا شما مي‌خواهيد بر سر جان افسران پليس قمار كنيد؟ آيا شما مي‌خواهيد بر سر امنيت اعضاي خانواده‌تان قمار كنيد؟ آيا شما تصميم داريد بر سر آينده دموكراسي در ايالات متحده قمار كنيد كه حاضر به محكوم كردن ترامپ نيستيد؟»
بهانه جمهوري‌خواهان براي مخالفت
جمهوري‌خواهان به‌رغم پذيرش اشتباهات رييس‌جمهور پيشين در ماجراي حمله به كنگره تاكيد كردند كه استيضاح رييس‌جمهوري كه ديگر بر سر كار نيست، اقدام درستي نخواهد بود. سناتور ماركو روبيو از فلوريدا در اين باره اظهار كرد:«كار مديران استيضاح خوب بود. من فكر نمي‌كنم درباره وقايع صورت گرفته در آن روز و ماهيت آنچه در آن روز رخ داده است، حرف و بحثي باقي مانده باشد. مساله كليدي براي من و شايد همه افرادي كه مانند من فكر مي‌كنند اين است كه آيا محاكمه و استيضاح كسي كه ديگر در قدرت نيست اقدام درستي است؟ من فكر نمي‌كنم اين كار درستي باشد و معتقدم اين اقدام رويه بسيار خطرناكي ايجاد مي‌كند.»
در مقابل دموكرات‌ها تصريح مي‌كنند كه اين استيضاح نه بر پايه مجازات كه بر پايه اعمال محدوديت آغاز شده و عدم امكان استفاده از بالاترين مجازات مندرج در قانون براي استيضاح يعني «بركناري رييس‌جمهور» دليلي براي ناديده گرفتن ضرورت ممانعت از بازگشت دوباره فردي «خطرناك» به قدرت نيست. تد لايو، عضو دموكرات مجلس نمايندگان از كاليفرنيا در پاسخ به اين استدلال جمهوري‌خواهان اين نكته را مطرح كرد كه هراس اصلي او نه از پيروزي مجدد ترامپ كه از شكست دوباره اوست. لايو گفت «من از شركت دوباره دونالد ترامپ در انتخابات هراسي ندارم و نگران نيستم كه او 4سال ديگر بخواهد يك بار ديگر شانس خود را امتحان كند، من نگرانم كه او در انتخابات شركت كند و يك بار ديگر شكست بخورد و دوباره كشور را دچار آشوب كند.» ديانا ديگيت، ديگر عضو دموكرات مجلس نمايندگان نيز كه روز پنجشنبه فرصت يافت استدلال خود را نزد سناتورها مطرح كند با اشاره به بازداشت تعداد زيادي از مهاجمان به كنگره تاكيد كرد: «بسياري از كساني كه در ششم ژانويه به كنگره حمله كردند بازداشت شده و بايد مسووليت و عواقب رفتارهاي‌شان را بپذيرند اما رييس آنها و كسي كه همه آنها را تحريك كرده بود تا به مقابل كنگره بيايند هم بايد تاوان كار خود را ببيند.»
يكي ديگر از حواشي دادگاه سوم ترامپ، ملاقات 3 سناتور جمهوري‌خواه با وكلاي ترامپ بود كه پيش از شروع اين جلسه رخ داد. «ليندسي گراهام»، «تد كروز» و «مايك لي» در اين ملاقات حضور داشته‌اند. «ديويد شوئن» يكي از وكلاي ارشد ترامپ در توضيحي گفت آنها درباره رويه جلسه پيش رو به تبادل‌نظر پرداختند و چنين كاري بسيار عادي است.كروز نيز در اين باره گفت اين ملاقات فرصتي براي «تبادل‌نظر» درباره راهبرد حقوقي تيم وكلاي ترامپ بود. او در پاسخ به اينكه آيا از عملكرد اين تيم حقوقي رضايت دارد،گفت:«فكر مي‌كنم نتيجه نهايي اين دادگاه استيضاح براي همه كاملا شفاف است.» طيف گسترده‌اي از سناتورهاي جمهوري‌خواه و شخص ترامپ، عملكرد اين تيم حقوقي در جلسه روز سه‌شنبه را ضعيف ارزيابي كرده بودند. به نوشته نشريه «نيوز ويك» ملاقات اين سناتورها با تيم وكلاي ترامپ مي‌تواند ناقض سوگند آنها براي «داشتن موضع بي‌طرف» در استيضاح ترامپ باشد. از سوي ديگر گفته مي‌شود، سناتورها به منزله هيات منصفه دادگاه ترامپ بوده و حق اين كار را نداشتند. تد كروز در پاسخ به اين ابهامات به مقاله‌اي در روزنامه «واشنگتن پست» اشاره كرد كه در آن نوشته شده، سناتورها در جلسه استيضاح حكم قاضي را داشته و هيات منصفه محسوب نمي‌شوند.
ناكامي در اقناع جمهوري‌خواهان
با اينكه دموكرات‌ها اميدوار بودند بتوانند پس از ارايه مدارك و مستندات، جمهوري‌خواهان بسياري را با خود همراه كنند اما در پايان جلسات روز پنجشنبه يعني پيش از آغاز دفاعيات وكلاي ترامپ در روز جمعه مشخص شد كه آنها به اين هدف خود دست نيافته‌اند. به نوشته نيويورك تايمز جز تعدادي از جمهوري‌خواهان كه از روز سه‌شنبه نشان داده بودند كه احتمالا عليه ترامپ راي خواهند داد، باقي تغييري در نظرات‌شان به وجود نيامد تا همان‌طور كه به نظر مي‌آمد دستيابي به راي 17 جمهوري‌خواه براي محكوم كردن ترامپ همچنان دور از دسترس باشد. براساس گزارش اين روزنامه هر چند جمهوري‌خواهان حاضر به دفاع از دونالد ترامپ و رفتارهايش در روز 6 ژانويه نيستند اما به دليل ملاحظات حزبي نمي‌خواهند عليه او راي دهند و به همين علت نيز استيضاح رييس‌جمهوري كه دوره‌اش به پايان رسيده را خلاف قانون اساسي توصيف مي‌كنند.
دفاع وكلاي ترامپ
واشنگتن پست در گزارشي نوشته است كه نوع نگاه سناتورهاي جمهوري‌خواه به اين استيضاح نقشي مهم در رويكرد وكلاي ترامپ خواهد داشت و نوع دفاع آنها در روز جمعه متاثر از همين موضوع بوده است. آنها چه در روز جمعه كه دفاعي نسبتا طولاني داشتند و چه آنچه در روز شنبه مطرح خواهند كرد بر پايه اين استدلال خواهد بود كه استيضاح و محاكمه رييس‌جمهوري كه دوره‌اش پايان يافته و امكان بركناري او وجود ندارد بر‌خلاف قانون اساسي ايالات متحده بوده و رويه‌اي نادرست است كه مي‌تواند آسيب‌هاي زيادي را در آينده به دنبال داشته باشد. آنها همچنين تلاش داشتند تا بر پايه متمم اول قانون اساسي اعلام كنند كه ترامپ مسووليتي در قبال اعمال هوادارانش ندارد و نبايد آنچه برخي از هوادارانش مرتكب شده‌اند به پاي او نوشت. جيمي راسكين هدايت‌كننده استيضاح در اين باره معتقد است كه «متمم اول قانون اساسي از هيچ كسي كه رفتارهايي مشابه ترامپ انجام داده باشد، محافظت نخواهد كرد.» ادامه دفاعيات وكلاي ترامپ بامداد شنبه انجام خواهد شد و اگر آنها از زمان محفوظ خود به طور كامل استفاده نكنند، سناتورها مي‌توانند طرح پرسش‌هاي خود از استيضاح‌كنندگان و همچنين وكلا را آغاز كنند.
رونمايي از خطري كه پنس را تهديد مي‌كرد
در جريان تشريح مستندات عليه ترامپ توييت‌هاي رييس‌جمهور امريكا پيرامون دعوت از مهاجمان براي حضور در اعتراضات ششم ژانويه و صحبت از ضرورت جلوگيري از تاييد آراي الكترال بايدن موضوع مهمي بود اما دموكرات‌ها فيلمي از لحظات حمله به كنگره منتشر كردند كه بسياري از موضوعات را تحت تاثير خود قرار داد. در اين فيلم مايك پنس، معاون اول رييس‌جمهور پيشين و رييس وقت مجلس سنا در حالي ديده مي‌شود كه فاصله كمي با اشغالگران كنگره دارد و تعدادي از معترضان با شعار «پنس را اعدام كنيد» به دنبال او مي‌گردند.
سي‌ان‌ان براساس ويديو منتشر شده از سوي نمايندگان كنگره نوشته است كه در اين تصاوير يك مامور امنيتي همراه معاون اول رييس‌جمهور امريكا بوده كه وظيفه حمل كيف هسته‌اي او را برعهده داشته و در صورتي كه معترضان قادر بودند به اين كيف دسترسي پيدا كنند، وضعيت خطرناكي پديد مي‌آمد. به نوشته اين شبكه خبري، ماموران امنيتي و سران ارشد پنتاگون اطلاع نداشتند كه چنين تهديدي معاون رييس‌جمهور را تهديد مي‌كند و در جلسه تاييد آراي الكترال كيف هسته‌اي را به همراه خود برده است. يكي از مقامات پيشين پنتاگون درباره اين تهديد مي‌گويد:«به دليل تدابير امنيتي حتي اگر كيف به دست معترضان مي‌افتاد اين خطر وجود نداشت كه يك شليك ناخواسته هسته‌اي اتفاق بيفتد اما خطر اصلي در آنجا بود كه در صورت دستيابي معترضان به محتويات كيف آنها از سناريوهاي هسته‌اي طراحي شده و اهداف مشخص شده براي شليك اطلاع مي‌يافتند و كاملا محتمل بود كه محتويات كيف را با تمام جهان به اشتراك بگذارند.»