مصالح ساختماني، بهانه جديد فعالان بازار ملك
ترمز كاهش قيمت مسكن كشيده شد
ندا جعفري
با وجود كاهش نرخ ارز و بهبود فضاي رواني بازارهاي دارايي در اقتصاد كشور، «ترمز»كاهش قيمتها در بازار مسكن در دي ماه كشيده شد و اينبار، رشد قيمت مصالح ساختماني به ويژه سيمان، آهن و ميلگرد بهانه فعالان بازار شده است. طي ماههاي گذشته افزايش قيمتها در اين بخش كاملا محسوس بوده به گونهاي كه گفته ميشود قيمت مصالح ساختماني طي يك سال گذشته بيش از ۲۰۰ درصد افزايش داشته است.
در حال حاضر هر تن سيمان پاكتي در بازار بين 7۰۰ تا ۸۰۰ هزار تومان به فروش ميرسد و هر پاكت ۵۰ كيلويي سيمان ۴۰ هزار تومان نرخگذاري شده است. همچنين قيمت هر كيلو ميلگرد به 14 هزار تومان هم رسيده بود كه مجددا اوايل بهمن ماه به 13 هزار تومان در هر كيلو رسيده است. در بازار آهن هم شنيده شده كه يك تريلي آهن هماكنون 280 ميليون تومان قيمت دارد و نسبت به اوايل سال 97 قيمتها 10 برابر شده است.
حال اين سوال مطرح ميشود كه اين رشد قيمتها در مصالح ساختماني چه ميزان در قيمت نهايي مسكن تاثيرگذار بوده و چقدر از افزايش قيمت مسكن ميتواند حاصل بار رواني افزايش قيمت در بخش مصالح ساختماني باشد؟ عطا آيتاللهي، كارشناس بازار مسكن در اين باره معتقد است؛ قيمت مسكن در شرايط فعلي سيري نزولي خواهد داشت و افزايش قيمت مصالح ساختماني در اين روند تاثير چنداني ندارد.
قيمت مسكن روندي نزولي دارد
اين كارشناس مسكن در اين باره به «اعتماد» گفت: بار رواني گشايشهاي اقتصادي نه تنها در بخش مسكن بلكه در ساير بازارها هم نمايان شده است؛ ضمن آنكه نرخ دلار نسبت به ماههاي گذشته روندي نزولي در پيش گرفته و با توجه به اينكه يكي از شاخصهاي اصلي در اقتصاد كشور همين نوسانات نرخ دلار در بازار است و ما شاهد آن بوديم كه با چند برابر شدن نرخ دلار با جهش قيمت مسكن مواجه شديم كه اصلا منطق درستي هم نداشت.
آيتاللهي گفت: سازندگان مسكن نيز خواه ناخواه موضوع دلار را در قيمت نهايي مسكن لحاظ ميكنند اما در حال حاضر در شرايط افت قيمتها هستيم و حتي رشد مصالح ساختماني نيز نتوانسته آنچنان تاثيري در اين رويه بگذارد.
اين كارشناس مسكن در پاسخ به اين پرسش كه چقدر در نرخگذاريهاي مصالح ساختماني در كشور نظارت وجود دارد؟ افزود: هميشه اين موضوع از سوي كارشناسان به دو صورت متضاد مطرح ميشود يكي اينكه نظارت بر قيمتها از سوي سازمان حمايت بر مصرفكننده و تعزيرات و... وجود داشته باشد كه اگر هم بوده هيچوقت هم موفق نبودهاند و دوم اينكه عرضه و تقاضا در بازار تعيينكننده قيمتها باشد.
او ادامه داد: در بخش مصالح ساختماني هيچوقت نظارت درستي نبوده و دولت هم به اين نتيجه رسيده كه هر چقدر در اين بازار دخالت كند نتيجه عكس خواهدگرفت.
اين كارشناس بازار مسكن در خصوص احتمال افزايش فروش نفت در سالآينده و بهبود شرايط اقتصادي و رشد سرمايهگذاريها در بخش مسكن نيز خاطرنشان كرد: در صورتي كه سياستگذاريهاي كلان اقتصادي به درستي انجام شود و برنامهريزيها در اين حوزه به درستي مديريت شوند مسلما با تزريق دلار وضعيت اقتصادي تغيير خواهد كرد اما اينكه برخي ميگويند ممكن است دلار به زير 20 هزار تومان برسد بعيد به نظر ميرسد زيرا اغلب برنامهريزيها با دلار حدود 20 هزار تومان شده است.
مصالح ساختماني داخلي
قابل رقابت با نمونههاي خارجي است
آيتاللهي گفت: خوشبختانه ما در زمينه توليد مصالح ساختماني رشد خوبي داشتهايم و نيازمان به خارج بسيار كم است حتي به جرات ميتوان گفت در بخشي از توليدات هم رديف مشابه خارجي توليد ميكنيم براي مثال در زمينه شيرآلات ساختماني، آسانسور يا حتي سيستمهاي هوشمند ساختماني توليدات بسيار قوي داريم و حتي در پارهاي موارد اين تحريمها توفيقي براي خودكفايي ما بوده است.
او ادامه داد: البته در صورتي كه شرايط واردات تسهيل شود ميتوان توليدات ارزانتر را از كشورهاي ديگر نظير چين وارد كرد و اينكه برخي ميگويند توليدات چين ضعيف است بنده قبول ندارم.
چين توليدات و اجناس با كيفيت هم دارد اما برخي از واردكنندگان براي ارزان خريد كردن اقدام به واردات كالاهاي بنجل و بيكيفيت ميكنند اين در حالي است كه اجناس مرغوب هم كم ندارند.
آيتاللهي اضافه كرد: همچنين كشور تركيه از جمله كشورهايي است كه بهشدت به دنبال بازار ماست و در صورت گشايشهاي اقتصادي واردات از اين كشور هم براي ما مناسب خواهد بود.
اين كارشناس اقتصادي در خصوص احتمال كاهش قيمت مسكن با اخذ ماليات از خانههاي خالي نيز گفت: اين اقدامات تنها برخوردهاي مقطعي و موقت در بازار است و به اعتقاد من قابليت اجرايي شدن هم ندارد و تنها در شرايطي قيمت مسكن كاهش پيدا ميكند كه ميزان توليدات افزايش يابد، مسكن نيز مانند هر كالاي اقتصادي ديگري با توليد انبوه قيمتش افت ميكند.
او ادامه داد: اين قانون از يك سال گذشته مدام مطرح شده اما هنوز نهايي نشده است.
آيتاللهي در مورد دخالت بانكها در ساخت و ساز نيز افزود: بانكها بيشتر تسهيلات را به بخش مسكن ميدهند و چندان فعاليتي براي ساخت و سازمسكن نميكنند. البته در سالهاي گذشته اقدام به ساخت و ساز ميكردند اما امروز بانك مركزي جلوي ساخت و ساز آنها را گرفته است و تنها بايد در بخش ارايه تسهيلات فعاليت كنند.
آمارها چه ميگويند؟
بر اساس اعلام مركز آمار ايران؛ بيشترين ميزان افزايش قيمت مصالح ساختماني در پاييز نسبت به تابستان امسال به ترتيب به سه گروه كالايي «آهن آلات، ميلگرد، پروفيل درب و پنجره و نرده»، «چوب» و «خدمات» با ۱۴.۴، ۶.۵ و ۳.۷ درصد افزايش اختصاص داشت.
در عين حال بيشترين ميزان كاهش قيمت مصالح ساختماني در پاييز ۹۸ نسبت به تابستان سال جاري نيز به ترتيب به سه گروه كالايي «سيمان، بتن، شن و ماسه»، «انواع بلوك سفال و آجر» و «موزاييك، كاشي و سراميك» با رشد منفي ۸.۱، ۱.۴ و يك درصد اختصاص داشت.
اگرچه گروه كالايي سيمان، بتن، شن و ماسه در پاييز امسال نسبت به تابستان امسال رشد منفي ۸.۱ درصد داشته، اما در مقايسه با فصل مشابه سال قبل (پاييز ۹۷) افزايش قيمت ۳۵ درصدي را نشان ميدهد. همچنين قيمت گروه كالايي گچ در پاييز امسال نسبت به پاييز سال گذشته از افزايش ۲۳.۳ درصدي و گروه كالايي «آجر و بلوك سفال» با رشد ۳۹.۸ درصدي مواجه بودهاند.
قيمت ايزوگام، قير و آسفالت نيز در پاييز امسال نسبت به تابستان سال جاري و نسبت به فصل مشابه سال قبل (پاييز ۹۷) به ترتيب با افزايش ۶.۲ و ۸.۹ درصدي روبرو بوده و شيرآلات بهداشتي نيز در اين دو شاخص به ترتيب رشد مثبت ۳.۷ و ۱۴.۴ درصدي داشته است.