به مناسبت بيست و نهم بهمن سالروز اعلام رسمي ورود كرونا به كشور
پيروزي نوع بشر
نسرين ضميري
ترسيده بوديم و سردرگم، حق هم داشتيم. آخرين بيماري عالمگير مربوط ميشد به آنفلوآنزاي اسپانيايي سال 1918 ميلادي. شايد كمتر كسي در جهان باشد كه در آن روزگار زيسته. از 100 سال پيش به اين سو بشر توانسته بيماريهاي كشنده زيادي مانند آبله، سل، وبا، طاعون و... را شناسايي، درمان و مهار كند. از قرن 17تا اوايل قرن 19 ميلادي با ساخت ميكروسكوپ و شناسايي انواع ميكروارگانيسمها راه مبارزه با بيماريهاي واگير يك به يك شناسايي و درمان آنها پيدا ميشد. نگراني پزشكان دوران ما بيمارهاي غير واگيري نظير ديابت يا فشارخون بود، بيماريهايي كه هر كسي با مراقبتهاي فردي ميتوانست با آنها مبارزه كند. در دوران ما انواع و اقسام داروها براي درمان بيماريها وجود دارد و به دليل همين پيشرفتهاي علمي و تكنولوژيكي «نوع بشر» دچار نوعي غفلت و رخوت بود، انسان عصر اطلاعات داشت خود را براي ورود به عصر هوشمندي آماده ميكرد كه تاجداري بياندازه كوچك جهان را لرزاند.
هر چند هفتههاي اول شيوع كرونا در ايران و جهان كابوسوارگذشت اما دانشمندان سراسر دنيا شروع به بررسي و شناخت ويروس و راههاي انتقال آن كردند و در سريعترين زمان ممكن تلاش براي ساخت واكسن در چندين كشور و از جمله ايران شروع شد. همچنين گروهي ديگر از دانشمندان مشغول يافتن داروهاي موثر براي درمان كرونا هستند. با اين حال براساس تجارب گذشته نخستين توصيههاي دانشمندان علوم پزشكي جهت در امان ماندن از ابتلا به كرونا، پوشيدن ماسك، شستن مرتب دستها با آب و صابون و استفاده از مواد ضدعفونيكننده، رعايت فاصله اجتماعي و اجتناب از تجمعات بود، توصيههايي كه همچنان به قوت خود باقي هستند.
امروز در سالروز اعلام رسمي ورود كرونا به كشور قرار داريم اگرچه ترس و وحشت هفتههاي نخست همهگيري را نداريم اما خطر همچنان باقي است، راهي سخت و دشوار را همراه هم پيمودهايم و با اميد بيشتري بايد ادامه دهيم. چه خوب است مروري داشته باشيم بر سالي كه گذشت.
از روزي كه قرار شد جز براي كارهاي ضروري و خريد مواد غذايي مورد نياز از خانه خارج نشويم چگونه اين امر محقق شد؟ كشاورزان و باغداران بايد ميكاشتند و برميداشتند و محصولات خود را روانه بازار ميكردند. پرورشدهندگان دام و طيور بايد توليد ميكردند و صيادان به دريا ميرفتند تا نيازهاي پروتييني مردم جامعه تامين شود.كاميونها، هواپيماها، قطارها و كشتيهاي باري بايد توليدات دامداران و كشاورزان را به اقصا نقاط كشور برده و به دست مصرفكنندگان برسانند.
كارخانههاي صنايع تبديلي مواد غذايي بايد فعال باقي ميماندند. يكي از نيازهاي بسيار ضروري در اين ايام داشتن آب سالم و بهداشتي بوده و هست. طي اين دوران مانند هميشه گروه زيادي از متخصصان و كاركنان شركتهاي توليد، انتقال و توزيع آب مشغول انجام اين كار مهم بودند. برق پايدار يكي ديگر از نيازهاي ضروري براي خانهها، صنايع و مهمتر از همه بيمارستانها بود. تعداد زيادي از متخصصان و كاركنان صنعت برق در سراسر كشور شبانهروز تلاش ميكنند برق مورد نياز توليد و تامين شود. فراموش نكنيم در جريان سيل سال 98 فقط 30 ثانيه قطع برق يكي از بيمارستانهاي اهواز باعث جان باختن 4 بيمار شد. براي درمان بيماراني كه به كرونا مبتلا ميشدند همچنين ساير بيماريها و تولد نوزادان، نياز بود كاركنان متخصص بيمارستانها و زايشگاهها از جمله پزشكان،كليه تخصصهاي پيراپزشكي، داروسازان، آزمايشگاههاي تشخيص طبي، فروشگاههاي كالا و لوازم پزشكي و... همگي مشغول به كار باشند. سيستم آموزش و آموزش عالي بعد از يك وقفه كوتاه با تلاش متخصصان و معلمان و اساتيد تبديل به آموزش مجازي و از راه دور شد. نيروهاي نظامي و انتظامي همچون هميشه وظيفه حفظ نظم و امنيت در جامعه و حفاظت از مرزهاي زميني، هوايي و دريايي را به عهده داشتند.
اهالي فرهنگ و هنر و اصحاب رسانه كوششهاي چشمگيري براي آگاهي دادن و آموزش مردم انجام دادند. جو معنوي جامعه چه با برگزاري مجازي مراسم و مناسك و چه با حضور بين مردم توسط روحانيون حفظ و تقويت شد. يكي از مهمترين نيازهاي اين دوران اقلام بهداشتي اعم از ماسك، دستكش و مواد ضد عفونيكننده بود كه با تلاش صنايع كشور به سرعت تامين شد. بعضي از فعاليتها بيشتر ديده شد و چشمگيرتر بود، برخي فعاليتهاي خيلي مهم اما كمتر ديده شد مانند افرادي كه وظيفه سخت و طاقتفرساي نقل و انتقال اجساد درگذشتگان و غسل و تدفين آنها را به عهده داشته و دارند. در تمام اين مدت بنادر و گمركات براي مبادله كالا و اقلام ضروري كشور با سختيهاي خاص خود فعال بود.گروهي از مردم در قالب فعاليتهاي داوطلبانه، ياري رساندن به نيازمندان و آسيبديدگان را وجهه همت خود قرار دادهاند.
كاركنان شهرداريها به خصوص پاكبانان در تمام اين مدت همچنان صبورانه كار سخت و پرخطر نظافت شهرها را انجام ميدهند. يكي از گروههاي بسيار آسيبپذير رانندگان وسايل نقليه عمومي درون شهري بودند كه كار جابهجايي مردم را انجام ميدادند. بايد تشكر ويژه از نانوايان عزيز براي پخت نان اين مهمترين ماده غذايي و خواروبارفروشان كوچك محله كه نيازهاي ضروري خود را هر روز از آنها تهيه ميكنيم، داشته باشيم.كاركنان بانك از ديگر مشاغلي هستند كه در اين ايام خدمترساني به مردم را ادامه دادند. تصور كنيد يك روز گاز شهري خانه قطع باشد، زندگي مختل ميشود و از همه مهمتر تغيير سبك كار، درس و زندگي با استفاده هر چه بيشتر از فضاي مجازي در سايه تلاش خستگيناپذير متخصصان سختافزار و نرمافزار امكانپذير شد. اگر بخواهيم كليه فعاليتها را ياد كنيم، فهرست بلندبالايي ميشود و در اين سطور نميگنجد. غرض يادآوري كارهايي است كه نوع بشر براي زنده ماندن و بقاي خود انجام ميدهد. زندگي زير ظاهر آرام و نسبتا ساكت شهرها بيوقفه جريان داشت. متاسفانه مانند هميشه در سوي ديگر اين تلاشها و فداكاريها سودجويان و منفعتطلباني بودند كه از هر فرصتي براي پر كردن بيشتر جيب خود استفاده كردند. دركنار همه اين تلاشها ياد كنيم از كسب وكارهايي كه به شدت آسيب ديدند و همچنان نيازمند حمايت هستند.
اگرچه امروز كمتر كسي وجود دارد كه عزيزي را از ميان بستگان، دوستان و آشنايان، همكاران و همسايگان خود از دست نداده باشد ضمن همدردي با اين هموطنان و كليه مردم آسيبديده در سراسر جهان، خوشحاليم كه شاهد پيروزي نوع بشر بر يكي ديگر از بلاياي طبيعي خواهيم بود. ما اين شانس را داشتهايم كه شاهد تمامي اين تلاشها، فداكاريها و مبارزات باشيم. امروز فرصتي به دست آمده تا هر كس سال گذشته را مرور كند و از خود بپرسد چه سهم و نقشي در اين تلاشهاي بشري داشته است؟ آيا از ايفاي نقش خود رضايت خاطر داريم؟ پاسخي كه به اين پرسش ميدهيم، نقش مهمي در احساس ارزشمندي ما دارد.