چرا ميوه گران شد؟
ميوههاي تنظيم بازاري معدوم ميشوند
گروه اقتصادي
شيوع ويروس كرونا در پايان سال 1398 باعث كسادي بازار و عدم استقبال مردم از خريدهاي شب عيد شد و همه رسانهها تاكيد بر عدم خروج مردم از خانههايشان و كاهش ديد و بازديدها در ايام نوروز داشتند. تقاضا براي ميوه شب عيد هم بسيار كم شد و به تمام ميوهفروشيها در كل كشور اعلام شد كه حين كار از دستكش استفاده و مسائل بهداشتي را در مغازههايشان رعايت كنند و از اقلامي همچون الكل و دستكش در مغازههايشان استفاده كنند.آنگونه كه از شواهد امر پيداست با ورود ويروس كروناي انگليسي اين وضعيت همچنان ادامه خواهد داشت و برگزاري دورهميهاي عيد و ديد و بازديدها امسال نيز بسيار كم خواهد بود. بنابراين تقاضا براي ميوه شب عيد مانند دو سال پيش نخواهد بود. با اين حال ذخيرهسازي ميوه در پايتخت با شدت هر چه بيشتر ادامه دارد.
4000 هزار تن ذخيره ميوه تهران
دولت هر ساله از آذر ماه براي ذخيرهسازي ميوه شب عيد اقدام ميكند و براي امسال نيز ذخيرهسازيها انجام شده است. يدالله صادقي رييس سازمان صنعت، معدن و تجارت (صمت) استان تهران اخيرا گفته است؛ سهم استان تهران از ذخيره ميوه شب عيد ۳۰۰۰ تن پرتقال و ۱۰۰۰ تن سيب است و قراردادي با مباشر تامين و توزيع براي خريد، انتقال و ذخيرهسازي كالا در استان بسته شده تا كالا به استان تهران حمل شود تا در ايام پايان سال دسترسي به آن براي توزيع فراهم باشد.اين در حالي است كه اين اقدام دولت هميشه با انتقاداتي از سوي فعالين اين حوزه همراه بوده. مجتبي شادلو، نايب رييس اتحاديه باغداران تهران در واكنش به اين اقدام دولت گفته است: نيازي به ذخيرهسازي ميوه شب عيد نداريم و تنها در مواقعي كه كمبود در امر توليد وجود داشته باشد، دولت با ورود به امر ذخيرهسازي بايد از التهابات بازار بكاهد و در شرايط فعلي ذخيرهسازي ميوه تنها هزينه براي دولت ايجاد ميكند. به گفته نايب رييس اتحاديه باغداران تهران بنابر آمار امسال بيش از ۴ ميليون تن سيب و پرتقال دركشور توليد شده كه ۵۰ درصد اين ميزان بايد صادر شود، در غير اين صورت به سبب ازدياد عرضه ركود بازار بيشتر ميشود.
گراني ميوه ارتباطي به توليدكننده ندارد
نايب رييس اتحاديه باغداران تهران گفته است؛ گراني ميوه ارتباطي به توليدكننده ندارد و صاحبان حجره در ميادين ميوهفروشي به صورت حقالعملكاري در اختيار خردهفروشيها قرار ميدهند كه با اعمال نظارت بيشتر بايد از گرانفروشي جلوگيري شود چراكه محصول مشخص با اختلاف قيمت قابل توجهي در مغازههاي يك خيابان عرضه ميشود كه اين امر اجحاف در حق مصرفكننده است. علي متبحري، عضو هيات مديره اتحاديه بارفروشان تهران معتقد است؛ يكي از دلايلي كه اين روزها شاهد افزايش قيمت سيب و پرتقال در بازار هستيم جمعآوري اين دو ميوه تنظيم بازاري براي شب عيد است اما هر ساله با توزيع ميوه در ميادين ميوه و تربار بازار مجددا آرام ميشود و با ورود ميوههاي نوبرانه حجم خريد ميوه زمستانه كم ميشود.
عضو هيات مديره اتحاديه بارفروشان تهران با انتقاد از رويه تنظيم بازار كه هر سال از سوي دولت اجرا ميشود به« اعتماد» گفت: هر ساله شاهد آنيم كه از آذر ماه دولت شروع به جمعآوري پرتقال و سيب ميكند و در حالي كه قيمت پرتقال به عنوان مثال در بازار حدود 5 هزار تومان است به يكباره به كيلويي 7 تا 8 هزار تومان ميرسد.
متبحري ادامه داد: متاسفانه ميوههايي كه در اين مدت انبار ميشوند چندين مرحله جابهجا ميشوند و لكهدار به دست مصرفكننده ميرسند ضمن آنكه مقادير زيادي از اين ميوههاي تنظيم بازاري پس از سيزده بدر معدوم ميشوند اين در حالي است كه همه اينها اموال بيتالمال است. او افزود: اما اگر اين ميوههاي لكي در دست بخش خصوصي و فرد متخصص باشد از آنها براي تهيه آب ميوه و كنستانتره استفاده ميكند و به هيچ عنوان معدوم نخواهد شد. عضو هيات مديره اتحاديه بارفروشان تهران در مورد ذخيرهسازي سيب هم گفت: معمولا داخل سيبهاي قرمز پس از سرما و در ايام عيد تغيير رنگ ميدهد و سياه ميشود و چندان مناسب ذخيرهسازي نيست و سيبهاي زرد براي اين موضوع مناسبتر است اما معمولا هر دو نوع سيب را براي ذخيرهسازي داخل سردخانهها نگهداري ميكنند.
رانت ميوه كم نيست
اين عضو اتحاديه بارفروشان در پاسخ به اين پرسش كه چرا با وجود انتقادات به اين اقدام دولت و حجم زياد معدومسازي ميوهها پس از ايام عيد باز هم اين رويه ادامه دارد؟ اظهار كرد: تا زماني كه رانتها براي اين اقدامات وجود داشته باشد اين موضوع ادامه خواهد داشت، چند سال قبل پرتقال مصري يخي خريداري شد كه مدتي هم در سردخانهها باقي مانده بود وكل پرتقالها به دليل آنكه لكدار شده بود از بين بردند.
صادرات سيب در قبال واردات موز
متبحري درخصوص گراني موز و خيار در بازار نيز تصريح كرد:گراني موز به دليل عدم ثبت سفارش از سوي دولت اتفاق افتاد كه باعث گراني آن در بازار شد اما گفته شده كه در ازاي صادرات سيب به هند و اكوادر موز وارد خواهد شد اما در مورد خيار قضيه متفاوت بود و به دليل سرمازدگي حتي در جنوب كشور هم محصول زيادي نداشتيم و حتي خيارهاي گلخانهاي نيز به دليل خاموشيها و قطعي برق از بين رفتند.
ميوههاي قاچاق در اتوبوسها
جاسازي ميشوند
اين عضو اتحاديه بارفروشان تهران در مورد واردات ميوه به كشور خاطرنشان كرد: در حال حاضر موز، نارگيل و آناناس وارد كشور ميشود اما ميوههايي نظير انواع انگورها، آووكادو و سيب سبز و... به صورت قاچاق وارد كشور ميشود. متبحري درخصوص نحوه قاچاق اين ميوهها به كشور گفت: ميوههاي قاچاق اغلب لب مرزها در اتوبوسها جاسازي و به صورت زميني وارد كشور ميشوند و در سطح شهر به خصوص در سوپرماركتهاي بالاي شهر كه افراد مرفه زندگي ميكنند با قيمتهاي گزاف به فروش ميرسند و نوع قيمتگذاري اين ميوهها زيرمجموعه سازمان ميوه و تربار نيست.