دو شهروند قانون‌گريز
نعمت احمدي
جامعه ما يك جامعه پرتنش است، اگر به پزشكي قانوني مراجعه و نوع دعاوي كه به ضرب و شتم مي‌شود ببينيد، ملاحظه مي‌كنيد از يك تعادلي خارج شده و عدم پايبندي به قانون در حال نهادينه شدن بين مردم است. نمونه آن در فيلمي است كه اين روزها در شبكه‌هاي اجتماعي پخش شده. در اين فيلم چند ثانيه‌اي يك آقايي روي كاپوت ماشين خانمي دراز كشيده و خطاب به ساير رانندگان مي‌گويد كه اين خانم به ماشين من خسارت زده و حاضر به پرداخت آن نيست. اين فيلم نشان‌دهنده حركت اجتماعي اشتباه و ناهنجار از هر دو طرف، راننده خانم و مرد شاكي است. اگر آن خانم خسارتي وارد كرده بايد آن را جبران كند. اگر هم خلافي انجام داده و در حال فرار بوده، باز رفتار آن آقا غلط است. اگر آن خانم با سرعت مي‌رفت يا ترمز مي‌كرد و آقا مي‌افتاد يا ماشين ديگري به ماشين اين خانم مي‌زد چه كسي بايد پاسخگو مي‌بود؟ بنابراين هر دو نفر عمل خلافي را مرتكب شده‌اند. اگر خسارتي به ماشين آن آقا زده شده و در معرض ديد دوربين بوده و آن خانم فرار كرده، او مقصر است و بايد مجازات شود. اگر هم دوربيني وجود نداشته، بايد اصل را بر صحت گذاشت زيرا آن آقا نمي‌خواهد بيهوده خود را به مخاطره بيندازد. اين مساله نشانه‌اي از گريز از اجراي قانون توسط مردم است كه روزانه صورت مي‌گيرد. رييس پليس در آخرين اظهارنظرهاي خود اعلام كرد 50 درصد سرقت‌ها توسط نوبت اولي‌ها انجام مي‌شود، اين افراد با زنداني شدن از تخم‌مرغ دزد بدل به شتر دزد مي‌شوند. از اين‌رو بايد جامعه‌شناسان و روانشناسان اين مساله را واكاوي و روانشناسي كنند كه چطور چنين رفتارهايي را در جامعه شاهد هستيم. در نظر داشته باشيم هر حركتي كه توسط ما انجام شود توسط شهروند- خبرنگاران كه ناظران اعمال ما هستند، ثبت مي‌شود. بنابراين بپذيريم شرايط تفاوت پيدا كرده و اسناد و ادله مجرمانه به راحتي توسط مردم ذخيره مي‌شود و به راحتي از ادله محكوميت ما خواهد شد.