سيدحسن خميني با تاكيد بر لزوم برگزاري انتخابات پرشور از الزامات آن گفت
مضار حاكميت يكدست و فرصت چندصدايي
«يكدست شدن حاكميت» موضوعي كه روز پنجشنبه محور سخنراني سيدحسن خميني در جمع اعضاي انجمن اسلامي مدرسين دانشگاه بوده است. مساله يكدست شدن در حاكميت موضوع تازه‌اي نيست و در سال‌هاي پس از انقلاب با افت و خيز همواره مورد توجه نيروهاي سياسي قرار گرفته است. حالا با نزديك شدن به انتخابات رياست‌جمهوري 1400 و بالا گرفتن نگراني‌هايي كه درباره اين انتخابات وجود دارد، اين بحث نيز دوباره قوت گرفته است. پيش از اين اكثريت كرسي‌هاي مجلس شوراي اسلامي در اختيار جناح اصولگرا قرار گرفته و رياست بر دستگاه قضايي نيز برعهده شخصيتي است كه محبوب و مطلوب همين جريان است. دولتي هم كه به باور اصلاح‌طلبان با راي پايگاه اجتماعي جناح چپ به قدرت رسيد، دست‌كم در دوره دوم از پيشبرد اهداف و راهبرد مطلوب اين جناح كوتاهي كرد و فارغ از اين، حالا چند ماه پاياني عمر خود را پشت سر مي‌گذارد و بيم آن مي‌رود كه دولت بعدي نيز به اصولگرايان برسد. نگراني كه شايد بيش از همه، اصلاح‌طلبان به آن دچارند.
يك دلواپسي مصلحانه
اصلاح‌طلبان در تشريح يكدست شدن مجلس شوراي اسلامي مي‌گويند. ردصلاحيت گسترده كانديداهاي اصلاح‌طلب در جريان برگزاري انتخابات اسفندماه 98 باعث شد تا اين انتخابات عملا انتخاباتي باشد «بدون رقيب انتخاباتي»! هم‌اكنون نيز در آستانه انتخاباتي ديگر كه قرار است خردادماه 1400 علاوه بر تعيين رييس‌جمهوري و نفر اول اجرايي مملكت، سرنوشت پارلمان‌هاي محلي يا همان شوراهاي اسلامي شهر و روستا را نيز مشخص كند و البته همزمان، سرنوشت چند كرسي بلاتكليف مجلس يازدهم را. در نتيجه حالا نگراني شكل گرفته كه انتخابات 1400 به خصوص انتخابات رياست‌جمهوري 1400 با رويكرد و رويه‌اي مشابه انتخابات مجلس اسفند 98 برگزار شود و قوه مجريه هم به‌طور كامل در اختيار اصولگرايان قرار گيرد. رويدادي كه باعث خواهد شد قدرت به‌طور كامل در اختيار يك جناح قرار گرفته و حاكميت به اصطلاح يكدست شود.
همين نگراني است كه باعث شده اصلاح‌طلبان به تاكيد از اهميت مضاعف انتخابات پيش‌رو بگويند. نكته‌اي كه سيدحسن خميني نيز عصر روز چهارشنبه در ديدار با دبيركل و جمعي از اعضاي شوراي مركزي انجمن اسلامي مدرسين دانشگاه‌ها در حرم مطهر امام خميني(ره) به تشريح آن پرداخت و بر لزوم برگزاري «انتخابات پرشور» تاكيد كرد. او با بيان اينكه امروز هيچ مساله‌اي واجب‌تر از برگزاري يك انتخابات پرشور نيست، گفت: «فكر نمي‌كنم بتوانيم از مشكلات بزرگي كه پيش‌رو داريم بدون اعتماد كلان مردم و همدلي و همراهي آنان عبور كنيم.»
يادگار امام در حالي از ضرورت برگزاري انتخابات پرشور سخن مي‌گويد كه طي ماه‌هاي اخير نگراني‌هايي جدي از سوي بعضي مسوولان و به‌ويژه كنشگران سياسي درباره ميزان مشاركت مردم در انتخابات 1400 مطرح شده استان‌ها با استناد به نتايج نظرسنجي‌ها و البته حال و هواي عمومي حاكم بر جامعه مي‌گويند شهروندان تمايل چنداني براي مشاركت در انتخابات سال آينده نشان نمي‌دهند. ناظران و تحليلگراني كه فشارهاي اقتصادي و معيشتي، بسته شدن فضاي سياسي، بي‌اعتمادي و شكاف ميان ملت- حاكميت را كه در پي حوادث چندسال اخير به خصوص از آبان 98 به اين سو تشديد شده، از علل كاهش مشاركت مردم عنوان مي‌كنند، در عين حال معتقدند كه ممكن است اين شرايط تا روز برگزاري انتخابات تغيير كند؛ البته به شرط آنكه اقدامي به خصوص از جانب حاكميت براي تغيير اوضاع صورت بگيرد. آنها تاكيد دارند كه حاكميت بايد به اين نكته توجه و فضاي سياسي كشور را به نوعي فراهم كند تا مردم به مشاركت سياسي اميدوار شوند.
اوجب واجبات؛ انتخابات پرشور
در همين باره سيد حسن خميني در سخنراني روز چهارشنبه خود گفته: «امروز با توجه به پايين آمدن سرمايه اجتماعي، هيچ چيزي واجب‌تر از برگزاري يك انتخابات پرشور نيست. يعني فكر نمي‌كنم ما بتوانيم از مشكلات بزرگي كه پيش‌رو داريم بدون اعتماد كلان مردم و همدلي و همراهي آنان عبور كنيم؛ اگر هم بشود، هزينه سنگيني دارد. هيچ عاملي به اندازه اينكه همدلي، همراهي، وفاق و موج اجتماعي بيايد، نمي‌تواند راهگشا باشد. البته بايد همه طبقات به صحنه بيايند.» يادگار امام همچنين تاكيد كرده است: «بايد بسيار به اين موضوع فكر كنيم كه آيا نفع كشور در حاكميت يكدست است يا اينكه به نفع كشور است كه حاكميت يكدست نباشد و چند صدايي حاكم باشد. تلقي من اين است كه در شرايط موجود هر يكدست شدني در حاكميت به ضرر كشور است و چندصدايي براي ما يك فرصت است.»
سيدحسن خميني در ادامه سخنان خود به موضوع برگزاري صحيح انتخابات پرداخته است. او تاكيد كرده براي اينكه سرمايه اجتماعي احيا شود و مردم دوباره پاي صندوق‌هاي راي بيايند، لازم است كه متصديان و ناظران انتخابات عملكرد صحيحي داشته باشند. او در اين سخنان مي‌گويد: «خداي نكرده اگر نظم اجتماعي فرو بريزد فقط يك گروه يا گروه ديگر آسيب نمي‌بينند. طبيعتا ما كه علاقه‌مند به انقلاب هستيم و پشت سر ما عظمتي است كه از آن پاسداري و به آن افتخار مي‌كنيم در اين مساله بيشتر ناراحت مي‌شويم.» بسياري در حوادث اين سال‌هاي كشور ابراز نگراني كرده‌اند كه قشرهاي مختلف مردم از عملكردها و وضعيت اقتصادي به شدت ناراضي هستند و همين ممكن است منجر به اعتراضات مختلفي در سطح كشور شود و با گسترده‌تر شدن اين اعتراضات، عواقب آن دامنگير همه كشور خواهد شد.
همه سلايق كانديدا داشته باشند
سيدحسن خميني در ادامه با اشاره به سخنان اخير رهبري توضيح داده است: «معتقدم رهبر معظم انقلاب واقعا اين را قبول دارند كه شرط عبور از هر بحراني با راي، مشاركت و حضور مردم است و هيچ راهي جز اين نداريم. واقعا فكر نمي‌كنم كسي بتواند فرض بگيرد كه راهي جز اين وجود دارد. واقعا اينكه بعدا چه كسي از صندوق در مي‌آيد و مردم به چه كسي راي مي‌دهند در درجه دوم اهميت است. بايد از همه دفاع كنيد؛ حتي كساني كه آنها را دوست نداريد يا حتي ممكن است در دوره‌اي به آنها انتقاد داشته‌ايد. از حضور آنها هم دفاع كنيد؛ همه بايد نماينده‌اي در انتخابات داشته باشند و بتوانند كسب راي كنند و مردم بايد حس كنند كسي در ميان كانديداها هست كه مي‌تواند آنها را نمايندگي كند.»
اين سخنان يادگار امام اما در حالي مطرح شده كه روزها موضوع معرفي كانديدا بين جريان‌ها و احزاب مختلف سياسي كشور داغ شده است. همه در تلاش هستند تا كانديداي مطلوب خود را معرفي كنند و با حمايت از او بتوانند شرايط را براي فعاليتش فراهم كنند. اما شرايط فعاليت براي همه جريان‌هاي كشور يكسان نيست. يك طرف اصولگرايان هستند كه به خاطر تعدد كانديداها و مناسب بودن شرايط فعاليت دچار اختلاف شده‌اند و يك طرف ديگر اصلاح‌طلبان هستند كه بيم آن دارند كه نتوانند در انتخابات 1400 هيچ كانديدايي معرفي كنند. آنان مي‌گويند چنانچه رويه سابق در برخورد با كانديداهاي اصلاح‌طلبان وجود داشته باشد، در اين دوره نمي‌توانند كانديدايي كه مورد قبول باشد، به جامعه معرفي كنند. آنان تاكيد مي‌كنند ردصلاحيت كانديداها مي‌تواند به سرمايه اجتماعي و اعتماد عمومي ضربه مضاعفي وارد كند و همين باعث تضعيف برگزاري انتخابات پرشور شود. سيدحسن خميني نيز با تاكيد بر اينكه بايد انتخابات را جايگاهي براي بازسازي سرمايه اجتماعي بدانيم، گفته است: «به نظر من شخصيت امام امهات و غيرامهاتي دارد. حواس‌تان باشد كلياتي كه از امام ياد گرفته‌ايم را از دست ندهيم؛ اينها ذخاير بزرگي است و در تاريخ ايران كمتر رهبري آمده كه اينها را براي مردم وديعه بگذارد. اين همه با هم بودن و همه چيز به اتكاي مردم بودن و اين انسجام داشتن و نقش دين را وارد عرصه تصميمات ملي كردن مانند نخ تسبيح همه را به هم پيوند مي‌دهد، چيزهاي مهمي در جامعه ماست و در طول تاريخ هم نظير آن نيست. اگر اين سرمايه را از شما بگيرند بي‌هويت مي‌شويد. هويت اتصال به يك قدرت، توان و انديشه‌اي كه هنوز هم در مسائل اختلافي جامعه مورد اتكاست.»