كره‌جنوبي و ژاپن مقصد اولين سفر بين‌المللي وزراي دفاع و خارجه امريكا
ماموريت آسيايي بلينكن و آستين
كره‌شمالي، چين و هزينه‌هاي دفاعي
مهم‌ترين محورهاي موردبحث در اين سفر خواهد بود
محمدحسين لطف‌الهي
وزراي امور خارجه و دفاع ايالات متحده تصميم دارند در اولين سفر بين‌المللي عازم كره‌جنوبي و ژاپن شوند تا نشان دهند دولت جديد امريكا برخلاف دولت پيشين كه سياستي يكجانبه‌گرايانه را در پيش گرفته بود و در تصميم‌گيري‌ها نقش متحدان منطقه‌اي اين كشور را ناديده مي‌گرفت، قصد دارد با همراهي و همكاري كامل متحدانش در مسير كنترل قدرت چين به عنوان يك «تهديد» و يك اولويت براي سياست خارجي امريكا گام بردارد.
سي‌ان‌ان روز پنجشنبه به نقل از سه مقام آگاه دولتي گزارش داد كه اين سفرها از روز پانزدهم تا هفدهم مارس صورت خواهد گرفت و اين اولين سفر مقام‌هاي ارشد دفاعي و ديپلماتيك ايالات متحده به يك كشور ديگر از زمان آغاز به كار دولت جديد خواهد بود. به نوشته اين شبكه خبري، به‌رغم برنامه‌ريزي‌هاي صورت گرفته از سوي وزارت امور خارجه و وزارت دفاع نگراني‌هاي زيادي پيرامون مساله شيوع بيماري كوويد19 وجود دارد و هنوز اين احتمال وجود دارد كه در صورت بالا بودن ريسك سفر براي بلينكن و آستين اين ديدارهاي برنامه‌ريزي‌شده لغو شده يا به صورت مجازي برگزار شود. شيوع اين بيماري به صورت جدي سياست «اول ديپلماسي» دولت بايدن را تحت‌تاثير قرار داده و مقامات ارشد دفاعي و سياسي دولت هر چند گفت‌وگوهاي متعدد مجازي و تلفني با همتايان خود داشته‌اند اما تاكنون موفق به برگزاري ديداري رو در رو نشده‌اند.
ند پرايس، سخنگوي وزارت خارجه امريكا در نشست خبري روز پنجشنبه اعلام كرد در حال حاضر قادر به تاييد برنامه‌هاي هيچ سفري نيست و پنتاگون نيز از اظهارنظر رسمي پيرامون اين سفر خودداري كرد، اما يك مقام ارشد وزارت خارجه و يك ديپلمات منطقه‌اي به سي‌ان‌ان گفته تصميم‌گيري درخصوص اين سفر نهايي شده و به‌زودي اعلام خواهد شد. خبرگزاري ژاپني ان‌اچ‌كي نيز به نقل از منابع ديپلماتيك در ژاپن و امريكا نوشته است كه برنامه‌ريزي‌ها براي ديدار «2 در برابر 2» در كره و ژاپن نهايي است و پس از اين دو كشور نيز هر كدام از مقامات امريكايي احتمال دارد سفرهايي ديگر را در دستور كار قرار دهند. به نوشته ان‌اچ‌كي، ممكن است پس از كره و ژاپن لويد آستين عازم هند شود و توني بلينكن نيز به اروپا سفر كند تا ديدارهايي با وزراي خارجه كشورهاي عضو پيمان آتلانتيك شمالي ناتو داشته باشد.
جالب توجه آنكه جمهوري‌خواهان نيز از مطرح شدن چالش‌هاي منطقه شرق آسيا به عنوان يك اولويت سياست خارجي براي دولت دموكرات‌ها استقبال كرده‌اند. بيل هاگرتلي، سناتور محافظه‌كار ايالت تنسي روز گذشته در توييتي نوشت: «به عنوان سفير پيشين ايالات متحده در ژاپن، من كاملا چالش‌ها و واقعيت‌هاي منطقه ايندو-پاسيفيك را درك مي‌كنم و متوجهم كه بايد روابطي ديپلماتيك و قوي با متحدان خود در اين منطقه داشته باشيم. به همين دليل بسيار خوشحالم كه وزير بلينكن و وزير آستين، سفرهاي بين‌المللي خود را با سفر به كره‌جنوبي و ژاپن آغاز مي‌كنند.»
از چين تا كره‌شمالي؛ سفري براي مقابله با
تهديدها
انتظار مي‌رود در سفر لويد آستين و آنتوني بلينكن به سئول و توكيو، همانند گفت‌وگوهاي تلفني كه ميان آنها و همتايان ژاپني و كره‌اي صورت گرفت، درخصوص موضوعاتي نظير مقابله با تهديد چين، خلع سلاح هسته‌اي كره‌شمالي و تقويت روابط دوجانبه تبادل‌نظر شود.
كايلي آتوود، تحليلگر سياست خارجي نوشته است كه چين مهم‌ترين محور اين گفت‌وگوها خواهد بود. به نوشته او، دولت بايدن در طول هفته گذشته ضمن تاكيد بر ضرورت مقابله با سياست خارجي تهاجمي چين، اقدامات اخير پكن در حوزه درياي چين شرقي را «خطرناك» توصيف كرد و آنتوني بلينكن نيز گفت كه روابط امريكا و چين «بزرگ‌ترين آزمون ژئوپليتيك قرن بيست و يكم» است.
وزير امور خارجه امريكا چندي قبل در سخنراني مطرحي كه پيرامون سياست‌هاي دولت بايدن در حوزه امنيت ملي داشت درخصوص اين موضوع داشت تصريح كرد كه «چين تنها كشوري است كه قدرت اقتصادي، ديپلماتيك، نظامي و علمي كافي به منظور به چالش كشيدن سيستم پايدار و باز بين‌المللي را داراست و مي‌تواند تمام قوانين، ارزش‌ها و روابطي را كه باعث مي‌شود جهان همان‌طور كه مي‌خواهيم كار كند، به چالش بكشد.» اكنون ايالات متحده در نظر دارد با همكاري ژاپن و كره‌جنوبي به عنوان دو قدرت اقتصادي برتر در آسيا شرايط را به منظور مقابله مشترك با تهديد چين فراهم كند.
موضوع كره‌شمالي نيز كه اخيرا آزمايش‌هاي جديدي را به منظور اثبات توانايي‌هاي نظامي خود آغاز كرده از ديگر موضوعات مورد بحث خواهد بود. كره‌شمالي و ايالات متحده با نقش‌آفريني فعال كره‌جنوبي در دوره ترامپ گفت‌وگوهايي مستقيم را آغاز كرده بودند كه درنهايت به امضاي توافقي دو صفحه‌اي ميان ترامپ و كيم جونگ اون منتهي شد اما عدم اجراي مفاد توافق از سوي هر دو كشور سبب گشت كه مسير ديپلماسي ميان واشنگتن و پيونگ‌يانگ بار ديگر به بن‌بست برسد. ژاپن و كره‌جنوبي آزمايش‌هاي نظامي كره‌شمالي را تهديدي جدي براي خود تلقي مي‌كنند و معتقدند اين آزمايش‌ها هر چه سريع‌تر پايان يابد.
هزينه‌هاي دفاعي؛ چالشي كه ادامه دارد
موضوع ديگري كه مقام‌هاي آسيايي معتقدند طي اين سفر به طور ويژه به آن پرداخته شد، هزينه‌هاي دفاعي و سهم هر يك از كشورها در پرداخت اين هزينه‌هاست. به گزارش تايمز كره، جئونگ اون- بو فرستاده ويژه كره در امور امريكا روز گذشته وارد خاك ايالات متحده شد و وعده داد كه دو كشور به زودي گفت‌وگوهايي جدي پيرامون هزينه‌هاي دفاعي خواهند داشت. جئونگ اون- بو تاكيد كرد: «مسائل حل نشده زيادي در روابط دو كشور باقي مانده و ما حل و فصل اين مسائل را به گفت‌وگوهاي جدي‌تر و رو در رو موكول كرده‌ايم. او همچنين ديداري با دونا ولتون، مشاور ارشد دفتر امور سياسي - نظامي ايالات متحده داشت.
كره‌جنوبي و امريكا تلاش دارند تا در گفت‌وگوها، به توافقي پيرامون تقسيم هزينه‌هاي حضور 28500 سرباز امريكايي در خاك كره دست پيدا كنند. مذاكرات دو كشور پيرامون اين موضوع از زماني كه ترامپ پيشنهاد كره مبني بر افزايش 13درصدي سهم سئول در پرداخت هزينه‌ها را رد كرد و خواستار پرداخت حداقل 5 ميليارد دلار در سال گشت، عملا متوقف شده بود و اكنون به نظر مي‌رسد با سفر بلينكن و آستين بار ديگر اين گفت‌وگوها جريان پيدا كند. در حال حاضر كره‌جنوبي سالانه در حدود 920 ميليون دلار از هزينه‌هاي استقرار نظاميان امريكايي را تامين مي‌كند اما دولت امريكا معتقد است سهم پرداختي كره‌جنوبي بايد به طور قابل‌ملاحظه‌اي افزايش پيدا كند.
يك منبع آگاه در اين باره به خبرگزاري يونهاپ كره‌جنوبي گفته است كه در حال حاضر سئول و واشنگتن تا دستيابي به توافق فاصله چنداني ندارند و به احتمال بسيار با گفت‌وگوهايي كه در سفر مقامات ارشد ايالات متحده به كره صورت مي‌گيرد، اين توافق حاصل شود. با اين وجود به نوشته رويترز، هنوز وزارت خارجه امريكا حاضر نيست اظهارنظري پيرامون اين موضوع خاص داشته باشد و اظهارنظر را به آينده موكول كرده است.
همچنين كره‌جنوبي در هفته‌هاي اخير گفت‌وگوهايي را پيرامون آزادسازي منابع مالي مسدود شده ايران در اين كشور با امريكا آغاز كرده بود كه ممكن است اين موضوع نيز در حاشيه گفت‌وگوهاي بلينكن و همتاي كره‌اي مطرح شود.
چين: قاطعانه مانع استقلال تايوان مي‌شويم
دولت چين ضمن اعلام مخالفت قاطعانه با هرگونه فعاليت جدايي‌طلبانه در تايوان، گفت كه به دنبال ارتقاي صلح و بهبود روابط در سراسر تنگه تايوان و اتحاد چين است. «لي كه‌چيانگ» نخست‌وزير چين روز جمعه گفت كه با قاطعيت مانع استقلال تايوان و جدايي آن از سرزمين «چين واحد» مي‌شوند. لي طي سخنراني در آغاز جلسه ساليانه پارلمان چين گفت همزمان با اينكه از هرگونه فعاليت جدايي‌طلبانه با هدف استقلال تايوان مقابله خواهد شد، به ارتقاي روابط مسالمت‌آميز در تنگه تايوان و اتحاد سرزمين‌هاي چين متعهد هستند. به نوشته خبرگزاري «رويترز»، او با تاكيد بر اصل «چين واحد» كه تايوان را نيز بخشي از سرزمين اين كشور مي‌داند، توضيح داد: «ما در برابر فعاليت‌ها براي جدايي و استقلال تايوان، بسيار هوشيار خواهيم بود و قاطعانه با آن مقابله مي‌كنيم». نخست‌وزير چين همچنين افزود: «ما تبادل‌نظرها، همكاري‌ها و رشد يكپارچه در تنگه تايوان را ارتقا مي‌دهيم. با هم مي‌توانيم آينده‌اي روشن براي اتحاد سرزمين بزرگمان شكل دهيم.» براساس اين گزارش، شوراي امور مركزي تايوان نيز در واكنش به اين اظهارات پكن گفت، براي حل تدريجي اختلاف‌نظرها از طريق گفت‌وگو، دولت چين بايد تعاملات دوستانه‌اي را با اين كشور آغاز كند. به نوشته رويترز، اين شورا با تاكيد بر اينكه تايوان به دفاع از حاكميت، آزادي و دموكراسي خود ادامه مي‌دهد، گفت: «تبادلات سالم و منظم بهتر از اعمال فشار بر تايوان است.» در تنش ميان چين و تايوان، ايالات متحده از موضع تايوان حمايت مي‌كند.