سياست خارجي بايدن فقط
در لحن با ترامپ تفاوت دارد
نشريه امريكايي «نيوزويك» در تحليلي با عنوان «سياست خارجي بايدن بيشتر از آنچه تصور ميكنيد به سياست خارجي ترامپ شبيه است»، به تحليل يك ماه و نيم گذشته از دوره بايدن به عنوان رييسجمهور امريكا و تفاوتهاي حرف با عمل وي در عرصه سياست خارجي پرداخت.
در مقدمه اين تحليل آمده است: طرفداران مشتاق رييسجمهور بايدن به تغيير لحن قابل توجه دولت جديد امريكا نسبت به دوره چهار ساله ترامپ اشاره ميكنند كه از اين نظر حق دارند. بايدن همه اظهارات سياست خارجي خود را با اشاره به بازسازي اتحاد و همكاريهاي امريكا همراه كرده و مشاورانش در وزارت خارجه به خصوص «آنتوني بلينكن» وزير خارجه دولتش تاكيد كردهاند كه تا چه حد روابط سنتي امريكا در اروپا و آسيا ميتواند در زماني كه امريكا رقابت با چين را در چند زمينه دنبال ميكند، به لحاظ استراتژيك ارزشمند باشد.
در واقع دولت بايدن برخي اقدامات را براي قرار دادن امريكا در يك چارچوب چندجانبهتر انجام داد و خيلي هم سريع اين كار را كرد. بايدن به توافق آب و هوايي پاريس پيوست، مجددا وارد شوراي حقوق بشر سازمان ملل شد و از تمايل خود براي بازگشت به توافق هستهاي ايران گفت.
طبق اين تحليل، اما سياست خارجي امريكا در كل نسبتا ثابت باقي مانده است و جز قطع حمايت نظامي امريكا از ائتلاف سعودي در يمن و تمديد معاهده استارت نو با روسيه، سياست خارجي بايدن بيشتر از آنچه طرفداران وي حاضر به قبول آن هستند به ترامپ شبيه است. در واقع در برخي مسائل مثل ايران، ترقيخواهان بهطور فزايندهاي در حال بيتاب شدن به دليل سرعت كند ديپلماسي بايدن هستند.
اين نشريه افزود: اگر لحن و بيان كنار گذاشته شود، شباهتهاي سياست بايدن با ترامپ تاكنون از تفاوتهاي آن بسيار بيشتر بوده است. در خصوص روسيه، دوره بايدن نميتواند تفاوت چنداني با دولت قبلي داشته باشد. كاخ سفيد اولين تماس تلفني جو بايدن با «ولاديمير پوتين» همتاي روس او را جدي و خشك توصيف كرد. اين پيام آشكار و مستقيم فرستاده شد كه بايدن برخلاف ترامپ همتاي روس خود را در اظهارات عمومي نميستايد يا خواستار تنظيم مجدد روابط نخواهد شد.
در ادامه اين گزارش با اشاره به اعمال تحريم از سوي واشنگتن عليه مسكو در ارتباط با پرونده ناوالني، اعمال محدوديت عليه كرملين امري معمول در سياست امريكا خوانده شده و آمده است: شايد ترامپ در سطح شخصي نسبت به پوتين سخت نبوده اما رويكرد دولت وي در قابل روسها را هر چيزي غير از نرم ميتوان توصيف كرد. در هنگام حضور ترامپ در قدرت ۲۷۳ نهاد روسي تحريم شدند.
طبق اين مطلب، احتمالا رويكرد بايدن در قبال مساله روسيه همان رويه چهار ساله دوره ترامپ باشد: تحريمهاي بيشتر بر اقتصاد روسيه، حملات سايبري گاهبهگاه، استقرار چرخشي نظاميان امريكايي در كشورهاي حوزه بالتيك و زمزمه درباره وجود روزنه مذاكره.
به نوشته اين نشريه امريكايي، «در خصوص ايران هم در دوران كارزارهاي انتخاباتي، تيم سياست خارجي بايدن به شدت منتقد رويكرد فشار حداكثري دولت ترامپ در قبال ايران بود و البته دليل خوبي هم داشت. ايرانيها كه هميشه در مقابل ديكتههاي خارجي مقاوم بودهاند، مقاومت در مقابل فشار امريكا با اعمال فشار بر آن از طريق افزايش روشمند فعاليتهاي هستهاي خود را انتخاب كردند.»
به ادعاي اين گزارش، زماني كه ترامپ كاخ سفيد را ترك ميكرد، ذخاير اورانيوم غني شده ايران دوازده برابر بيشتر از قبل از خروج امريكا از توافق هستهاي بود. به نوشته نيوزويك، بايدن درباره برگشت به ميز مذاكره با ايرانيها بارها و بارها گفته كه بسيار خوشحال خواهد شد كه در صورت بازگشت ايران به تعهداتش ذيل برجام، به اين توافق بازگردد. يك گروه حرفهاي از مذاكرهكنندگان هم در حال تشكيل شدن براي كار روي اين مساله هستند.
با اين حال همان فشار حداكثري ترامپ عليه ايران كه بايدن آن را نكوهش ميكرد، همچنان پابرجاست. هيچ يك از تحريمهاي دوره ترامپ برداشته نشده و وام پنج ميليارد دلاري كه ايران از صندوق بينالمللي پول درخواست كرده همچنان به دليل مسدود كردن اين درخواست از سوي امريكا، بدون پاسخ مانده است. در ادامه اين مطلب ذكر شده است اينكه دولت بايدن به ديپلماتهاي ايراني مستقر در نيويورك محدوده تردد بيشتري داده، تا زماني كه هنوز تا ديپلماسي فاصله زيادي وجود دارد، اهميت چنداني ندارد. در همين حال حدود ۹۰۰ نظامي امريكايي همچنان در شرق سوريه براي حفاظت از ميادين نفتي (قاچاق نفت سوريه) حضور دارند و گاهي به گشتزني ميپردازند، ماموريتهاي آموزشي و مشورتي هم كه اساسا مدت زمان بيپاياني دارند، در حال انجام است. در خصوص عربستان هم اگر سرزنش «محمد بن سلمان» كنار گذاشته شود (اشاره به انتشار گزارش اطلاعاتي امريكا درباره قتل خاشقجي كه وليعهد سعودي در آن مقصر شناخته شده)، به ادعاي نيوزويك، دولت بايدن به نظر ميرسد به همان اندازه دولت ترامپ متعهد به دفاع از عربستان سعودي است. در عراق هم همچنان حملات عليه (حضور) امريكاييها و پاسخ متقابل آنها ادامه دارد. در پايان اين مطلب، نتيجهگيري شده بنابراين آنطور كه به نظر ميرسد سياست خارجي امروز امريكا بسيار شبيه سياست خارجي ديروز اين كشور است.
ترجمه: خبرگزاري فارس