نخستين جلسه مجلس در سال نو با واكنش به دو رويداد مهم سياست خارجي همراه بود
روي خوش به پكن، نهيب به برجام
ظهر بيست‌وششم اسفندماه سال گذشته آخرين نشست علني يازدهمين دوره مجلس شوراي اسلامي برگزار شد تا نمايندگان براي بيش از دو هفته به تعطيلات نوروزي بروند؛ تعطيلاتي كه روز گذشته، پانزدهم فروردين‌ماه به پايان رسيد و سرانجام ساختمان هرمي‌شكل ميدان بهارستان در شرايطي شاهد حضور اكثريت اصولگراي مجلس يازدهم و البته معدود اصلاح‌طلبان و ميانه‌روهاي اين دوره بود كه طول مدت تعطيلات نمايندگان و پارلمان، دو رويداد مهم در عرصه ديپلماسي جمهوري اسلامي رقم خورده بود. نخستين اتفاق به امضاي توافق ايران و چين، آن هم به مدت 25 سال اختصاص داشت. توافقي كه جزييات آن محرمانه ماند و افكار عمومي نسبت به آن، بي‌اطلاع! برخلاف اين توافق اما تقريبا كسي نيست كه طي سال‌هاي گذشته متوجه مفاد توافق برجام نشده باشد. توافقي كه حالا دوباره و با توافق احتمالي ميان تهران و واشنگتن و لغو تحريم‌هاي ايالات متحده امريكا و بازگشت ايران به تعهدات برجامي خود، در آستانه احيا قرار گرفته و اين دومين اتفاق مهمي است كه ايران در روزهاي نخست 1400 در عرصه سياست خارجي با آن مواجه بود. دو رويدادي كه به‌طور طبيعي با واكنش نمايندگان در جلسات روز گذشته خود مواجه شد اما آنچه در اين ميان جلب توجه كرد، روي خوش اصولگرايان به اولي يعني توافق با چين بود و رويكرد متفاوت‌شان به موضوع دوم كه همان برجام باشد.
غيرعلني براي چين
يكي از اتفاقات قابل توجه جلسه روز گذشته مجلس، برگزاري نشست غيرعلني نمايندگان درباره توافق 25ساله ايران و چين بود. توافقي كه حداقل تا همين يكي، دو روز گذشته نمايندگان مجلس نيز از مفاد آن بي‌اطلاع بودند و برخي از آنان نيز خواستار تصويب و بررسي‌اش در صحن مجلس. خواسته‌اي كه از قرار معلوم با نشست غيرعلني روز گذشته به كلي به كنار رفت و جالب آنكه هيچ‌يك از نمايندگان درباره جزييات اين جلسه غيرعلني اظهارنظر نكرد و فقط محمدباقر قاليباف در قامت رييس مجلس در نطق پيش از دستور خود با طعنه به دولت، درباره اين توافق اظهار كرد: «امضاي اين سند هشدار مهمي به امريكاست تا بفهمد كه مناسبات بين‌المللي به سرعت به ضرر امريكا در حال تغيير است و اين كشور ديگر در موقعيتي نيست كه بتواند الگو، برنامه يا توافقي را به‌طور يك‌جانبه به كشورهاي مستقل تحميل كند. البته اين سند مي‌توانست زودتر امضا شود؛ چراكه ما عقيده داريم زمان مهمي كه بايد براي شكل دادن به همكاري‌هاي واقعي اقتصادي و سياسي و مقابله موثر با فشارهاي ظالمانه امريكا در نظر گرفته شود از دست رفته است. با اين حال بايد فرصت را مغتنم شمرد و اين سند را با حفظ منافع ملي بدل به پروژه‌ها و برنامه‌ها و همكاري‌هاي اقتصادي و سياسي كرد و ثانيا مدل ارتقاي روابط به سطح راهبردي، بايد با كشورهاي ديگر به‌ويژه همسايگان نيز طراحي و به سرعت اجرا شود.»
علني عليه برجام
نمايندگان مجلس يازدهم ديروز و در نخستين جلسه خود در سال جديد، در بيانيه‌اي استقبال خود از توافق 25 ساله و البته محرمانه صورت گرفته ميان ايران و چين را اعلام كردند. بيانيه‌اي كه در متن آن نهيب به واشنگتن نيز فراموش نشده است؛ چنانكه در بخشي از اين بيانيه آورده‌اند: «هرگونه مذاكره براي تعريف گام‌هاي متوازن با طرف‌هاي متعاهد 1+4 و امريكا، عملا به ايجاد تاخير در لغو كامل تحريم‌ها توسط عده‌اي معدود به ضرر منافع ملت، غيرقابل قبول و مغاير سياست‌هاي كلي نظام و قانون مجلس تلقي خواهد شد.» تاكيد نمايندگان اجراي قانون اقدام راهبردي براي لغو تحريم‌ها بود؛ چنانكه محمدحسين فرهنگي، سخنگوي هيات‌رييسه مجلس نيز بر اين مهم تاكيد كرد و گفت: «دولت و سازمان انرژي اتمي مكلف است تا مطابق قانون اقدام راهبردي براي لغو تحريم‌ها در خصوص برجام عمل كند و هيچ گونه مذاكره‌اي بين ايران و امريكا در اين مقطع صورت نخواهد گرفت.» اين اظهارات در شرايطي مطرح شده كه پيش از اين مسوولان دولتي بارها و بارها اعلام كرده‌اند مذاكره مستقيمي ميان تهران و واشنگتن صورت نخواهد گرفت. هرچند اين اظهارات به معني قطع مذاكرات غيرمستقيم و تعيين خط‌‌مشي‌ها براي بازگشت دوطرف به برجام نخواهد بود.