همزمان با تاكيد برخي كانديداهاي اصلاح‌طلب بر فعاليت انفرادي، جواد امام از معرفي كانديداهاي جبهه اصلاحات در هفته آينده خبر داد
همگرايي و پيروزي يا تك‌روي و شكست؟
بيش از يك ماه به انتخابات رياست‌جمهوري سال ۱۴۰۰ زمان باقي است اما فضاي كشور برخلاف ادوار پيش چندان انتخاباتي نيست و تنها حرف و حديث‌هايي در مورد احتمال كانديداتوري اين و آن چهره سياسي به گوش ميرسد. مدت‌ها پيش از اينكه چهره‌هاي سياسي براي كانديداتوري اعلام آمادگي كنند، طيف‌هايي از اصلاح‌طلبان ضمن نقد دولت حسن روحاني تاكيد مي‌كردند كه اين بار با كانديدايي تمام اصلاح‌طلب وارد اين كارزار خواهند شد و شايد بتوان گفت كه تنها زمزمه‌هايي خفيف از حزب كارگزاران سازندگي بود كه هنوز بر ائتلاف تاكيد داشت. اما حالا در آستانه انتخابات به نظر ميرسد بحث ائتلاف يك‌سر منتفي نيست و هنوز برخلاف مواضع رسانه‌اي در راستاي تاكيد بر حمايت از كانديداي تمام اصلاح‌طلب در گعده‌هاي سياسي پشت پرده در حال بررسي ائتلاف‌هايي هستند.
البته محمود صادقي، نماينده مجلس دهم روز گذشته در گفت‌وگويي مفصل با ايلنا بار ديگر بر حمايت از كانديداي اصلاح‌طلب در جريان انتخابات پيش‌رو تاكيد كرده است:«بر اساس تجارب گذشته بايد كانديداي اصلاح‌طلب شاخص انتخاب شود تا بتواند حامل گفتمان اصلاح‌طلبي باشد و به اصلاحات متعهد باشد تا اصلاح‌طلبان پس از انتخاب بتوانند امضاي خود را پاي او بگذارند و عملكرد او را تضمين كنند. همچنين در مقابل مردم بتوانند پاسخگوي رفتار او باشند. بر همين اساس با توجه به تجارب گذشته، اصلاح‌طلبان مصمم هستند كه كانديداي اصلاح‌طلب داشته باشند. سازوكار تعيين شده اين است كه پيش از نام‌نويسي كانديدا، كانديداهايي كه بتوانند رأي دو سوم اعضاي جبهه اصلاحات را كسب كنند به عنوان كانديدا معرفي مي‌شوند و پس از نام‌نويسي، كانديداي نهايي از ميان افراد تاييد صلاحيت شده انتخاب خواهند شد.» اين در حالي است كه بحث‌هايي در مورد حمايت اصلاح‌طلبان از محمدجواد ظريف و علي‌اكبر صالحي نيز به ميان آمده و البته پيش از آن نيز بحث حمايت از سيدحسن خميني مطرح بود. در نهايت اما تصميم آخر بر عهده «جبهه اصلاحات ايران» به عنوان نهاد اجماع‌ساز است و جواد امام، دبيركل حزب مجمع ايثارگران و از اعضاي اين نهاد بالادستي جريان اصلاحات اخيرا در گفت‌وگويي با ايسنا در اين مورد گفته است:«در حال حاضر آيين‌نامه‌هاي جبهه اصلاحات در حال تكميل است و احتمالا از هفته آينده فرآيند معرفي نامزدها به جبهه اصلاحات آغاز مي‌شود، البته قرار نيست هر نامزدي به جبهه معرفي شود بلكه كساني معرفي مي‌شوند كه هم جبهه اصلاحات آنها را اصلاح‌طلب بداند و هم خود نامزدها خود را اصلاح‌طلب معرفي كنند.»
هر چند بسياري معتقدند كه انتخابات پيش‌رو با مشاركت حداقلي مردم مواجه خواهد شد و بنابر تجربه‌اي تاريخي، مشاركت پايين به نفع اصولگرايان تمام مي‌شود. محمود صادقي نيز معتقد است «با وجود اينكه كمتر از يك ماه به ثبت نام انتخابات باقي مانده است، هنوز فضاي كشور انتخاباتي نشده كه به نظر ميرسد نارضايتي و نااميدي گسترده‌اي كه در سطح جامعه وجود دارد از دلايل اين موضوع است. همچنين نقيصه كلي، جدول زمان‌بندي برنامه انتخابات است كه نامناسب تنظيم شده و فرصت مناسبي را براي پرداختن به انتخابات در نظر نگرفته است. متاسفانه تا امروز كانديداي هيچ طيفي مشخص نيست و همه چيز در هاله‌اي از ابهام است و طبق بعضي از نظرسنجي‌ها، نرخ مشاركت زير ۲۵ درصد خواهد بود و اين موضوع بسيار نگران‌كننده است.»
در اين ميان اما بحث ديگري نيز حالا در آستانه انتخابات برخي اصلاح‌طلبان را نگران كرده است. اصلاح‌طلباني كه طي دوره‌هاي گذشته كمتر از بابت تعدد كانديداها و حضور در صحنه رقابت با كانديداهاي متعدد نگران بودند حالا در شرايطي كه از سويي معتقدند به خصوص پس از ماجراي كناره‌گيري سيدحسن خميني از حضور در صحنه رقابت، ممكن است در پي تكرار تجربه رد صلاحيت گسترده انتخابات مجلس يازدهم در انتخابات رياست‌جمهوري سيزدهم حتي قادر به حضور در صحنه و حمايت از كانديداي مطلوب خود نباشند، از سوي ديگر نگرانند كه مبادا به دليل حضور برخي چهره‌هاي اصلاح‌طلب خارج از چارچوب فعاليت‌هاي ستادي و اجماعي اين جريان سياسي و تك‌روي اين چهره‌ها، موفق به حضور يكپارچه در صحنه رقابت نشده و در حالي كه به دلايل متعدد نسبت به ميزان و مجموع آراي احتمالي خود نيز چندان اميدوار نيستند با تكثر كانديداها شاهد چند قسمت شدن سبد راي خود و در نتيجه شكست مقابل رقيب يا رقباي اصولگرا باشند؛ رويدادي نامطلوب براي اين جريان سياسي كه اگرچه در چند انتخابات اخير، رخ ننموده و اصلاح‌طلبان از آن مصون بودند اما تجربه تلخ انتخابات رياست‌جمهوري سال 84 مصداق همين وضع و اوضاع بود و آنان حالا حدود 16 سال پس از آن روزها همچنان سعي مي‌كنند با يادآوري آن تجربه، مانع از تكرارش شوند.
در اين حال و اوضاع اما آنچه در صحنه رقابت به چشم مي‌آيد، چندان به اين معنا نيست كه خطري از اين بابت اصلاح‌طلبان را تهديد نمي‌كند. ديروز مسعود پزشكيان، ازجمله معدود اصلاح‌طلبان راه‌يافته به مجلس يازدهم كه چندي پيش با اعلام شعار انتخاباتي‌اش صراحتا از كانديداتوري خود گفته بود، اخيرا به خبرگزاري تسنيم گفته كه نه تنها به نفع لاريجاني و عارف كنار نمي‌رود بلكه حتي در صورت «تكرار» اين درخواست از جانب بزرگان جريان اصلاحات نيز حاضر به كناره‌گيري نيست. همزمان محسن رهامي از ديگر چهره‌هاي اصلاح‌طلبي كه به نحوي فارغ از سازوكار «جبهه اصلاحات ايران» و بيرون از چارچوب نهاد اجماع‌ساز اصلاح‌طلبان اعلام كانديداتوري كرده، در اين رابطه با ايسنا به گفت‌وگو نشسته و اگرچه در اين مصاحبه صراحتا از اعلام برنامه‌هاي خود به «جبهه اصلاحات ايران» خبر داده و به نحوي از همكاري با اين نهاد اجماع‌ساز مي‌گويد اما در ادامه عملا از پافشاري بر عزم خود حتي در صورتي كه از جانب نهاد اجماع‌ساز مورد حمايت قرار نگيرد، پرده برداشته و با كنايه خطاب به اعضاي «جبهه اصلاحات ايران» گفته كه اگر آنان بخواهند همچون شوراي نگهبان رفتار كنند، حاضر به همكاري نيست. اظهارنظرها و مواضعي كه مي‌تواند زنگ خطر را براي اصلاح‌طلبان به صدا دربياورد كه مبادا انتخابات 1400 را به دليل كاهش مشاركت احتمالي يا رد صلاحيت گسترده كانديداها بلكه همچون انتخابات سال 84 به دليل تك‌روي برخي اصلاح‌طلبان به رقيب واگذارند.