بازگشت ديپلمات‌ها پس از 6 روز رايزني درباره برجام
تهران تصميم مي‌گيرد
گروه ديپلماسي
وين-تهران؛ ديپلما‌ت‌هاي ايراني پس از 6 روز رايزني‌هاي برجامي در پايتخت اتريش براي انجام مشورت به پايتخت باز مي‌گردند. روز گذشته (سه‌شنبه) هيات‌هاي نمايندگي ايران و 1+4 دوباره در گراند هتل دور هم جمع شده و ضمن بررسي پيشرفت كار در دو كارگروه كارشناسي رفع تحريم و تعهدات هسته‌اي، موافقت خود را با تشكيل يك گروه كارشناسي سوم و همچنين تنفس دادن به رايزني‌هاي حقوقي و فني براي احياي توافق هسته‌اي اعلام كردند.
نشست روز گذشته كميسيون مشترك برجام در حالي به پايان رسيد كه رييس هيات ايراني گفت‌وگوها را رو به جلو و نماينده روسيه نزد سازمان‌هاي بين‌المللي روند جاري را مثبت توصيف كرد. عباس عراقچي، معاون سياسي وزير خارجه و رييس هيات ايراني در اين جلسه ضمن تاكيد مجدد بر اصول و مواضع جمهوري اسلامي ايران در ارتباط با برجام و مسيري كه بايد طي شود، روند كنوني گفت‌وگوها را به‌رغم دشواري‌ها و چالش‌هاي موجود، رو به جلو ارزيابي كرد. عراقچي در اين جلسه براي چندمين‌بار در چند روز اخير تاكيد كرد كه هيات ايراني هر زمان كه روند گفت‌وگوها به سمت زياده‌خواهي، وقت‌كشي و چانه‌زني‌هاي غيرمنطقي برود، گفت‌وگوها را متوقف خواهد كرد. به گزارش «اعتماد»، هيات‌هاي نمايندگي ايران و 1+4 توافق كردند علاوه بر دو گروه كارشناسي فعلي (در حوزه لغو تحريم‌ها و هسته‌اي) يك گروه كارشناسي سوم نيز براي گفت‌وگو در‌خصوص ترتيبات عملي مورد نياز براي اجرايي شدن لغو تحريم‌ها و سپس بازگشت امريكا به برجام ايجاد شود. بر‌اساس موافقت اعضا، هيات‌ها پس از مشورت در پايتخت‌هاي متبوع خود، هفته آينده ضمن از‌سرگيري نشست كميسيون مشترك برجام، گفت‌وگوهاي فني و كارشناسي را دنبال خواهند كرد. پس از پايان نشست كميسيون مشترك، «انريكه مورا»، معاون دبيركل سرويس اقدام خارجي اتحاديه اروپا از حصول پيشرفت طي گفت‌وگوهاي برجامي دو هفته گذشته خبر داد. مورا در توييتي نوشت: «طي دو هفته گذشته پيشرفت حاصل شد، اما كار بسيار بيشتري را مي‌طلبد. گروه كارشناسي سوم براي رسيدگي به مسائل توالي ايجاد شد. من همچنان فكر مي‌كنم ديپلماسي تنها راه پيش‌روي برجام براي رسيدگي به چالش‌هاي مداوم است.» «وانگ كان»، نماينده چين در نشست كميسيون مشترك برجام نيز درباره رايزني‌ها در اين دور از مذاكرات وين گفت: «مهم‌ترين اولويت در گفت‌وگو همچنان تمركز بر لغو تحريم‌ها توسط امريكاست. در حال حاضر تمامي طرف‌ها ديدگاه واضحي درباره بازگشت تهران و واشنگتن به برجام دارند.»
تكذيب توافق موقت، تاكيد بر تعريف گام نهايي
به گزارش «اعتماد»، شامگاه دوشنبه به وقت تهران، خبرگزاري رويترز در گزارشي به نقل از دو مقام ايراني ادعا كرد كه در نتيجه رايزني‌هاي وين، ايران، 1+4 و ايالات متحده به يك توافق موقت دست پيدا خواهند كرد. همزمان برخي رسانه‌هاي عربي ادعا كردند كه هيات‌هاي مذاكرهكننده در وين روز چهارشنبه با پيش‌نويس توافق موقت به پايتخت‌هاي‌شان بازخواهند گشت. خبرسازي‌هاي رسانه‌اي كه در جريان دو سال مذاكره براي رسيدن به برجام در سال 2015 ميلادي هم مسبوق به سابقه بود. در حالي كه هرگونه توافق موقت ميان ايران و 1+4 به علاوه ايالات متحده طبيعتا بايد ماهيت گام به گام داشته باشد، نگاهي به روند طي شده در چهار ماه اخير نشان مي‌دهد كه بحث توافق موقت يا آزاد‌سازي بخشي از پول‌هاي آزاد شده ايران در برابر يك يا چند گام هسته‌اي از سوي تهران مدت‌هاست كه از روي ميز مذاكره كنار گذاشته شده است. ساعتي پس از انتشار اين خبر از سوي خبرگزاري رويترز، عباس عراقچي در واكنش به برخي گزارش‌هاي كذب منتشر شده در رسانه‌هاي غربي تاكيد كرد كه به هيچ‌وجه بحثي تحت عنوان «توافق موقت» يا موضوعاتي از اين دست در گفت‌وگوهاي بين جمهوري اسلامي ايران و گروه 1+4 مطرح نيست. عراقچي گفت: جمهوري اسلامي ايران تنها در‌خصوص گام نهايي به منظور رفع تحريم‌هاي ظالمانه عليه ملت ايران گفت‌وگو مي‌كند و شايعاتي نظير طرح‌هاي گام به گام يا توافق موقت، بي‌پايه و اساس است. جمهوري اسلامي ايران، همان‌گونه كه مقام معظم رهبري تاكيد فرمودند، به هيچ‌وجه اجازه فرسايشي شدن مذاكرات را نخواهد داد و در عين حال براي رسيدن به نتيجه شتاب و تعجيل نيز نخواهد كرد و تصريح دارد كه گفت‌وگوها بايد با دقت و با حفظ منافع و مواضع قطعي كشور انجام شود. هرگونه تصميمي در‌خصوص روند و نتايج گفت‌وگوها، در تهران اتخاذ خواهد شد و تيم مذاكرهكننده گزارش خود را از وضعيت مذاكرات به‌طور مستمر به مقامات عاليرتبه ارايه مي‌كند.
مذاكرات سخت اما سازنده در وين
عباس عراقچي، معاون سياسي وزير خارجه پس از پايان اين دور از نشست كميسيون مشترك برجام در وين در گفت‌وگو با خبرنگار صدا و سيما گفت: دور دوم مذاكرات در وين 6 روز طول كشيد. طبيعتا مذاكرات بسيار فشرده‌اي بود و تلاش ما اين است كه به ليستي از مجموعه اقدام‌هايي برسيم كه ايالات متحده بايد در رفع همه تحريم‌ها انجام بدهد. اين اقدام‌ها سپس بايد مورد راستي‌آزمايي ايران قرار بگيرد و پس از آن ايران هم اقدام‌هاي خود را انجام خواهد داد. در حال حاضر كار براي تعيين مجموعه اين اقدام‌ها در حال انجام است. پيش‌نويس‌هاي مختلفي از سوي تقريبا همه هيات‌ها ارايه و تبادل شده است. تلاش ما اين است كه به سند واحدي برسيم كه در آن وظايف امريكا و اقدام‌هاي ايران براي بازگشت به تعهدات برجامي روشن شده باشد. نحوه راستي‌آزمايي، ترتيب و تقدم اقدام‌هاي طرفين هم بايد مشخص شود. البته از نظر ما كاملا روشن است و اين امريكاست كه بايد ابتدا اقدام‌هاي خود را انجام بدهد. رييس هيات مذاكرهكننده در ادامه افزود: مذاكرات سخت است البته ما حتما از مذاكرات فرسايشي و البته مذاكره شتاب‌زده اجتناب مي‌كنيم. مذاكرات بايد با دقت كامل صورت بگيرد . اجازه نمي‌دهيم اتلاف وقت صورت بگيرد يا بيهوده مذاكرات به سمت فرسايشي شدن پيش برود. در عين حال تعجيل هم نمي‌كنيم كه خداي ناكرده غفلتي صورت بگيرد. همه چيز با دقت در حال پيش رفتن است . راه آسان نيست و مشكلات زياد است. تعيين دقيق اقدام‌ها احتياج به كار جدي حقوقي و فني دارد . نتيجه مذاكرات به‌طور مستمر به تهران گزارش مي‌شود. در بازگشت من هم گزارش دقيق‌تر از آنچه گذشته ارايه خواهد شد. تصميم‌ها در تهران گرفته مي‌شود و ما هم طبق دستورالعمل‌هاي تهران مذاكرات را ادامه خواهيم داد و تا جايي كه منافع كشور تامين شود در اين مسير گام برمي‌داريم.
با دستورالعمل‌هاي جديد بازمي‌گرديم
معاون سياسي وزير خارجه درباره دور بعدي نشست‌ها در وين گفت: بناي ما اين است كه هيات‌ها هفته آينده به وين بازگردند، اما بستگي به اين دارد كه پس از انتقال نتيجه مذاكرات اين چند روز به پايتخت‌ها و بررسي روند طي شده، پايتخت‌ها چه تصميمي بگيرند. درباره ما تصميم در تهران گرفته مي‌شود كه آيا مذاكرات بايد ادامه پيدا كند يا خير يا به چه شكلي و با چه خط‌مشي‌هايي ادامه پيدا كند. زماني كه تصميم در تهران مشخص و آماده شد ما هم با دستورالعمل‌هاي جديد به مذاكرات بازمي‌گرديم. معاون سياسي وزير خارجه درباره فضاي مذاكرات جاري در وين گفت: فضاي مذاكرات جدي، كاري و حرفه‌اي است. همه هيات‌ها علاقه‌مند به حصول نتيجه هستند و تلاش مي‌كنند ترتيباتي به دست بيايد كه منجر به احياي برجام به صورت كامل شود. اما براي موفقيت مذاكرات صرفا جدي بودن كافي نيست و عوامل ديگري هم وجود دارد. طرفين بايد مواضع يكديگر را درك كرده و تلاش كنند اين مواضع را به هم نزديك كنند. براي ما اصول تغييرناپذيري وجود دارد: ما حتما مخالف روند گام به گام هستيم كه البته مدت‌هاست كنار گذاشته شده و مذاكرات ما به صورت يكپارچه روي گام آخر يا اقدام نهايي متمركز شده و ما در حال طراحي آن گام نهايي هستيم. بايد معين كنيم كه راستي‌آزمايي اقدام‌هاي امريكا چگونه باشد و پس از مشخص شدن روند راستي‌آزمايي، امريكا در چه تاريخي و چگونه به برجام بازگردد. جزييات فني حقوقي سياسي وجود دارد كه در حال كار كردن روي آنها هستيم. نمي‌توانم بگويم فضاي مذاكرات مثبت يا منفي است اما به هر حال سازنده و كاري است . اميدوار هستيم كه اين مسير در ادامه به جاهاي مثبتي برسد و منجر به رفع تحريم‌هاي غيرعادلانه امريكا عليه مردم ايران بشود. هنوز براي قضاوت درباره نتيجه يا اينكه بگوييم خوش‌بين يا بدبين هستيم، زود است اما فكر مي‌كنيم در مسير درستي قرار داريم.
در انتظار تحركات بيشتر در رابطه ايران با آژانس
عراقچي در پاسخ به پرسشي درباره نشست اخير ايران با آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در وين گفت: همكاري‌هاي ما با آژانس ادامه دارد و همكاري‌هاي گسترده‌اي است كه حوزه‌هاي مختلف را هم در‌برمي‌گيرد . اين همكاري‌ها جريان طبيعي خود را طي مي‌كند و البته ما در برخي موضوعات با آژانس اختلاف داريم. براي حل اين اختلاف‌ها گفت‌وگوهايي بين ما و آژانس وجود داشته و دارد و با سفر مقام‌هاي آژانس به تهران و گفت‌وگوهاي بيشتر شاهد تحركات بيشتري هم در اين رابطه خواهيم بود. اميدوار هستيم كه اختلاف‌ها با آژانس در فضاي سازنده و غيرسياسي حل شود.