امان از آمارهاي گزينشي و مصلحتي!
ابراهيم رستميان
كرونا دوباره اوج گرفته است. آمار رسمي تلفات در ايران تاكنون بالاي ۶۶هزار نفر اعلام شده است. اما شواهد و قرائن متعدد از جمله مقايسه ميزان مرگ ومير طي دو، سه سال گذشته، نبود امكانات كافي براي نمونه‌گيري به هنگام در سطح وسيع و تنها به حساب آوردن فوتي‌هاي مراكز درماني موجب شده است، آمار واقعي قربانيان كرونا توسط مراجع غيررسمي تا حدود دو و نيم يا سه برابر آمار رسمي يعني بالاي ۱۶۰ هزار نفر برآورد شود. دامنه آمارهاي سردستي و مصلحتي يا گزينشي محدود به كرونا نيست. رهبري هفته گذشته از اشتباه در اعلام رتبه اقتصاد ايران درجهان (رتبه هجدهم!) به صراحت ياد كرد. آماري كه منشا آن دستگاه‌هاي رسمي مانند وزارت اقتصاد يا سازمان برنامه و بودجه يا زيرمجموعه‌هاي آنها بوده‌اند. تكرار اين رويه باعث ترديد در درستي آمار رسمي در ديگر حوزه‌ها خواهد بود. راستگويي و صداقت، اعتمادساز است و پنهانكاري و وارونه‌نمايي با هر نيتي كه باشد دير يا زود برملا خواهد شد. همين حالا مردم چشم دوخته‌اند به انواع وعده‌هايي كه درباره واردات واكسن‌هاي خارجي و توليدات واكسن داخلي از رسانه‌هاي رسمي منتشر مي‌شود. هر كس هم از اعداد و ارقام مختلف و زمانبندي‌هاي جورواجور سخن مي‌گويد. عيار واقعي اين وعده‌ها را كدام مرجع بايد روشن كند؟ پاي سلامت و جان مردم در ميان است. سهل‌انگاري، بزرگنمايي، رياكاري و خيالبافي به همراه موازي‌كاري و رقابت‌هاي پيدا و پنهان نبايد جاي مديريت منسجم همراه با صداقت، شفافيت و صراحت را بگيرد. اميدهاي واهي بر دامنه واگرايي ميان مردم، دولت و حاكميت مي‌افزايد و زحمات طاقت‌فرساي كادر سلامت و ديگر دلسوزان فعال در خطوط مقدم تلاش‌ها را به حاشيه مي‌برد و زمينه را براي فرصت‌طلباني كه تنها دستي از دور بر آتش دارند فراهم مي‌كند. بخشي از بي‌خيالي‌ها يا كوتاهي‌ها در رعايت پروتكل‌ها مي‌تواند از عوارض اين‌گونه كاستي‌ها باشد.