قاتل جورج فلويد مجرم شناخته شد
عدالت عليه نژادپرستي
شهاب شهسواري
با پايان دادگاه رسيدگي به اتهامات پليسي كه سال گذشته با گذاشتن زانو روي گردن يك سياه‌پوست امريكايي او را به قتل رساند، معترضان به نژادپرستي در امريكا اين پيروزي قضايي را جشن گرفتند، هر چند كه براساس آمار، همچنان تعداد زيادي از سياه‌پوستان در امريكا به صورت روزانه قرباني خشونت پليس مي‌شوند. رييس‌جمهور و معاون رييس‌جمهور ايالات متحده امريكا در واكنش به صدور راي محكوميت درك شووين، مامور پليس قاتل جورج فلويد، اين راي را گامي مهم در جهت اجراي عدالت توصيف كردند، اما بر ضرورت مقابله ريشه‌اي با مشكل نژادپرستي در ايالات متحده تاكيد كردند. ۱۰ ماه بعد از قتل فجيع يك مرد سياه‌پوست توسط يك مامور پليس امريكا در شهر مينياپوليس ايالت مينه‌سوتا، عاقبت هيات منصفه دادگاه رسيدگي به اين پرونده، او را به اتهام قتل غير عمد درجه دوم، مجرم تشخيص داد. دادگاه رسيدگي به اتهام‌هاي درك شووين كه تصوير زانو زدن او بر گردن جورج فلويد سياه‌پوست در سراسر جهان پخش شده بود، از ۲۲ روز پيش در مينياپوليس آغاز شده بود و بعد از حضور بيش از ۴۰ شاهد در دادگاه، هيات منصفه او را در هر سه مورد اتهامي مجرم تشخيص داد. براساس گزارش رسانه‌هاي امريكايي هيات منصفه دادگاه شووين را در تمامي موارد اتهامي گناهكار شناخت. او به قتل غيرعمد از طريق يك فعل مجرمانه (قتل درجه ۲)، قتل عمد از طريق ارتكاب يك اقدام خطرناك (قتل درجه ۳) و آدم‌كشي غيرعمد درجه دوم متهم بود. او در هر سه مورد گناهكار شناخته شد. پليس قاتل جورج فلويد در پي گناهكار شناخته شدن در دادگاه با ۴۰ سال حبس در زندان مواجه است.
تصاوير ضبط شده از سوي عابران پياده هنگام بازداشت جورج فلويد هنگامي كه درك شووين، مامور پليس روي گردن او زانو زده بود، تابستان سال گذشته در سراسر جهان منتشر شد. عبارت «نفسم در نمي‌آيد» كه لحظاتي پيش از مرگ توسط جورج فلويد خطاب به پليس قاتلش بيان شده بود، به يكي از شعارهاي اصلي اعتراضات مدني سياه‌پوستان در امريكا در طول سال گذشته بدل شد. معترضان در امريكا به تبعيض نظام‌مند عليه سياه‌پوستان و خشونت سازمان‌يافته پليس، از زمان كشته شدن فلويد تا ماه‌ها بعد مرتبا در شهرهاي مختلف امريكا تظاهرات كردند. اين تظاهرات در ديگر نقاط جهان هم با هدف ابراز نفرت عليه نژادپرستي و محكوميت قتل جورج فلويد انجام شد. هيات منصفه تعيين شده براي رسيدگي به اتهام‌هاي پليس قاتل جورج فلويد شامل ۶ سفيدپوست و ۶ سياه‌پوست بود. تصميم‌گيري اين هيات منصفه در طول دو روز و به مدت نزديك به ۱۰ ساعت بحث و گفت‌وگو طول كشيد. در طول جلسات دادگاه هر چند اكثر شاهدان زانو زدن پليس بر گردن جورج فلويد را عامل قتل او دانسته بودند، اما يك كارشناس پزشكي قانوني مدعي شده بود كه ممكن است دليل مرگ جورج فلويد زانو زدن برگردن نبوده، بلكه خفگي بر اثر اووردوز مواد مخدر باشد.
حضور گسترده نيروهاي ضدشورش
در مينياپوليس
وضعيت شهر مينياپوليس در آستانه اعلام راي هيات منصفه به‌شدت امنيتي و متشنج بود. در طول روزهاي گذشته، شهروندان مينياپوليس در اعتراض به خشونت پليس عليه شهروندان سياه‌پوست به صورت مستمر دست به اعتراض مي‌زدند. در اين ميان كشته شدن يك فرد سياه‌پوست ديگر توسط پليس اين شهر، به خشم شهروندان افزوده بود. خودروي دانته رايت، جوان سياه‌پوست هفته گذشته توسط پليس مينياپوليس متوقف شده بود و يكي از ماموران بدون دليل به سمت قلب او شليك كرد و باعث مرگ او شد. پليس مذكور كه در حال حاضر از كار تعليق شده است، مدعي شده كه اسلحه كمري‌اش را با تيزر (شوكر برقي) اشتباه گرفته است. اعتراضات به قتل دانته رايت، طي روزهاي گذشته به خشونت كشيده شد. با اين حال جمعيتي كه در مقابل دادگاه درك شووين تجمع كرده بودند، بعد از اعلام حكم محكوميت او به شادي و پايكوبي پرداختند و شعارهاي ضدنژادپرستي سر دادند.
گارد ملي امريكا سه هزار نيرو را براي حمايت از يك هزار مامور پليس در اين عمليات بسيج كرده است. افزون بر پليس مينياپوليس، ماموراني از ايالت‌هاي اوهايو و نبراسكا نيز براي تقويت نيروها اعزام شده‌اند. هزينه اجراي اين اقدامات امنيتي در اين شهر كه از هنگام كشته شدن جورج فلويد در ماه مه (ارديبهشت/خرداد) سال گذشته تاكنون بارها شاهد تظاهرات خشونت‌آميز بوده، دست‌كم يك ميليون دلار برآورد شده است. تيم والتز، فرماندار مينه‌سوتا با پذيرش ناراحتي ساكنان اين ايالت به ويژه سياه‌پوستان از حضور سنگين نيروهاي پليس و گارد ملي، از تغيير سياست‌ها براي برطرف كردن نابرابري‌هاي نژادي در اين ايالت حمايت كرد.
حكم نهايي درك شووين، توسط قاضي دادگاه صادر خواهد شد. براساس قوانين مينه‌سوتا، قتل غيرعمد درجه دو حداكثر ۴۰ سال، قتل درجه سه حداكثر ۲۵ سال و آدم‌كشي غيرعمد ۱۰ سال حبس دارد. به نوشته رسانه‌هاي امريكايي با توجه به ماموريت شووين در پليس و با توجه به سوابق كيفري و تنبيهي در پرونده او، احتمالا دادستان‌ها مجموعا نزديك به ۳۰ سال براي او حبس درخواست خواهند كرد. قاضي دادگاه تا هشت هفته آينده مجازات دريك شووين را اعلام خواهد كرد. اين نخستين‌بار در ايالت مينه‌سوتا است كه به‌رغم تكرار قتل سياه‌پوستان توسط پليس، يك مامور پليس به دليل قتل يك سياه‌پوست محكوم مي‌شود. درك شووين، بعد از آنكه از نيروي پليس اخراج شد، از پاييز سال گذشته با وثيقه آزاد است. براساس قوانين مينه‌سوتا، يك محكوم زنداني در اين ايالت بعد از طي دوسوم از كل مدت محكوميتش به صورت مشروط آزاد مي‌شود.
واكنش مقام‌هاي امريكايي به محكوميت قاتل جورج فلويد
جو بايدن، رييس‌جمهوري امريكا در واكنش به راي هيات منصفه دادگاه ايالت مينه‌سوتا مبني بر گناهكار شناخته شدن درك شووين گفت: «نژادپرستي نظام‌مند، لكه‌اي بر روح امريكا است.» ساعاتي پس از اعلام راي هيات منصفه دادگاه رسيدگي به قتل جورج فلويد، مبني بر گناهكار شناخته شدن درك شووين، جو بايدن رييس‌جمهوري امريكا، راي صادر شده را «گامي عظيم به سوي عدالت در ايالات متحده» خواند. رييس‌جمهور امريكا افزود: «براي قتلي كه در روز روشن اتفاق افتاد»، حدود يك سال طول كشيد تا مجرم محكوم شود. بايدن تاكيد كرد اكنون امريكا با «يك لحظه تحول چشمگير» روبه‌رو است كه نبايد آن را از دست داد. بايدن تاكيد كرد: «هيچ كس نبايد فراتر از قانون باشد و حكم امروز حاوي اين پيام است. اما اين كافي نيست. براي تحقق تغيير واقعي و اصلاحات ما مي‌توانيم و بايد اقدامات بيشتري را براي كاهش اين احتمال كه فاجعه‌هاي مشابه بار ديگر رخ ندهد، انجام دهيم.»
نانسي پلوسي، رييس مجلس نمايندگان امريكا نيز در واكنش به محكوميت افسر پليس درك شووين گفت: «از جورج فلويد براي فدا كردن جان خود متشكريم. نام او براي هميشه معناي عدالت خواهد بود.» اتحاديه آزادي‌هاي مدني امريكا نيز با انتشار پيامي در صفحه توييتر نوشت: «براي نخستين‌بار در تاريخ ايالت مينه‌سوتا، يك افسر پليس سفيدپوست، مسوول قتل يك سياه‌پوست شناخته شد.»
كامالا هريس، معاون رييس‌جمهوري امريكا در پي اعلام حكم دادگاه قاتل جورج فلويد در يك كنفرانس خبري درباره آنچه براي جامعه رنگين‌پوست امريكايي توسط مجريان قانون در اين كشور رخ مي‌دهد، گفت: «بي‌عدالتي مشكلي براي تمامي امريكايي‌ها است.» هريس در اين كنفرانس خبري خطاب به خبرنگاران گفت: «اين مشكل تنها سياه‌پوستان يا شهروندان رنگين‌پوست امريكايي نيست بلكه مشكلي براي تمام امريكايي‌ها است.» معاون رييس‌جمهوري امريكا افزود: «اين موضوع به ما يادآوري مي‌كند تا وعده خود را براي انجام آزادي و عدالت براي همگان در امريكا به عمل آوريم.» باراك اوباما، رييس‌جمهوري اسبق امريكا نيز در توييتي نوشت: «امروز هيات منصفه كار درست را انجام داد؛ اما عدالت واقعي نيازمند كار بيشتر است.»
خشونت ادامه دارد
به‌رغم استقبال از صدور راي هيات منصفه دادگاه عليه پليسي كه عامل قتل يك سياه‌پوست در مينياپوليس بود، اما همچنان تصور نمي‌شود كه خشونت‌هاي نژادي در ايالات متحده امريكا به زودي متوقف شود. در طول ماه‌هاي گذشته، علاوه بر اعتراضات سياه‌پوستان عليه خشونت و تبعيض به دليل رنگ پوست، نگراني‌ها از افزايش خشونت‌ها عليه آسيايي‌تبارها در امريكا هم افزايش يافته است. رسانه‌هاي امريكايي از رشد كم‌سابقه حملات خشونت‌آميز به آسيايي‌تبارها به دليل نفرت نژادي خبر مي‌دهند و تاكنون چندين مورد قتل و ضرب و جرح شهروندان امريكايي به دليل شباهت به آسيايي‌تبارها گزارش شده است. فروردين ماه امسال تظاهرات گسترده‌اي در شهرهاي مختلف امريكا براي اعتراض به خشونت‌هاي نژادي عليه آسيايي‌تبارها برگزار شد و رييس‌جمهور اين كشور نيز در سخناني، اين اقدامات را غيرقابل تحمل توصيف كرد. اما در عمل همچنان تبليغات گسترده دستگاه سياسي دولت امريكا عليه چين، به عنوان هيزم آتش خشونت نژادي عليه آسيايي‌تبارها عمل مي‌كند و مشكل نژادپرستي و برترپنداري نژاد سفيد را به يكي از عمده‌ترين مسائل اجتماعي جاري امريكا بدل كرده است.