خبري كه با عكس و توييت يك روزنامهنگار ترك آغاز شد
به سابقه پليس مرزي نگاه كنيد
گروه اجتماعي| روز نوزدهم آوريل، يك روزنامهنگار ترك، با انتشار تصاويري از چهره خونين و پشت ضربت خورده و پوست از هم شكافته جواني روي تخت بيمارستان، در توييترش نوشت كه اتهام بزرگي مبني بر شكنجه دو كولبر ايراني عليه پليس مرزي تركيه مطرح شده؛ شكنجه منجر به مرگ و جراحت سنگين دو شهروند ايراني.
او دو، سه نمونه از موارد شنيده شده شكنجه را نوشت و در عين حال ذكر كرد كه هنوز وزارت كشور تركيه واكنشي به اين خبر نشان نداده. سه روز بعد او مطلب مفصلي را در سايت خبري GazeteDuvar منتشر كرد. اين خبر و گزارش در رسانههاي ترك زبان ديگر هم چرخيد تا سرانجام خلاصه انگليسي ماجرا از سايت مركز آزادي استكهلم (SCF) سر درآورد؛ يك سازمان غيرانتفاعي با شعار حمايت از قانون، دموكراسي، حقوق اساسي و آزادي كه تمركز ويژهاش روي تركيه است و توسط جمعي از روزنامهنگاران راهاندازي شده كه ناچار از مهاجرت از تركيه بودهاند. يكي از نكات مهمي كه در مطلب مركز آزادي استكهلم بيان شده، اشاره به سابقه پلس مرزي تركيه در پروندههاي مربوط به اتهام شكنجه است. مانند ادعايي كه سال گذشته از سوي يك شهروند افغانستان مطرح شد كه خبر از شكنجه خود و جمعي ديگر به دست پليس مرزي تركيه داده بود. مركز آزادي استكهلم، سازماني است كه بنا به توضيحات سايت SCF متشكل از حدود 300 روزنامهنگاري است كه سابقه به زندان افتادن در كشورشان را داشتهاند و پس از اجبار به ترك وطن در حال مستند كردن پروندههاي مربوط به آزادي و حقوق بشر در تركيه هستند. آنچه در ادامه ميخوانيد به نقل از همين مطلب آورده شده است.
«گفته ميشود دو قاچاقچي ايراني در يك پاسگاه ارتشي در استان واتن تركيه و در مرز ايران مورد آزار و شكنجه قرار گرفتهاند. به گزارش سايت خبري TR724 اين دو مرد، حسن كچلانلو و بهرام صمدي در پاسگاه پليس يك روستاي مرزي در بازداشت نگه داشته شده و بنا به شنيدهها، كتك خورده و با چاقو و آب سرد مورد شكنجه قرار گرفتهاند. گفته ميشود كچلانلو بر اثر شكنجه درگذشته است و صمدي در بخش مراقبتهاي ويژه است. اين اتهامات توسط روجا اوغوز، يك روزنامهنگار مستقل مشغول به كار در منطقه مطرح شده كه عكسهايي از مردان شكنجه شده را در توييتر منتشر كرد. اين عكسها به سرعت در شبكههاي اجتماعي دست به دست شدند و اعتراضات گستردهاي به همراه داشتند. اين افراد در منطقه با نام كولبر شناخته ميشوند كه زندگيشان را از طريق حمل كالاها به آن سوي مرز تامين ميكنند. بار آنها شامل سيگار، گوشي تلفن همراه، پوشاك، چاي و گاهي الكل است. اهالي اين منطقه براي به سر رساندن معاملاتشان در مناطق كوهستاني ميان ايران و تركيه سفر ميكنند.»
اين مطلب پس از توضيحاتي كه در مورد كار كولبران داده و نوع كار آنها را تشريح كرده سراغ اتهاماتي رفته كه پيش از اين هم متوجه پاسگاههاي مرزي تركيه بوده است. از جمله مورد يك مهاجر افغان كه سال گذشته مطرح شد: اتهامات مبني بر شكنجه قاچاقچيان در اين منطقه پيش از اين هم مطرح بوده است. خالص آرسان، يك كارگر مهاجر افغانستاني كه از طريق شهر ماكو در ايران از مرز عبور كرده بود در روز 19 جولاي 2020 (29 تير 1399) براي چند روز ناپديد شد. آرسان بعدا مدعي شد كه به مدت سه روز در پاسگاه مرزي شكنجه شده است. به گفته او زماني كه تلاش داشتند از مرز عبور كنند، سربازان به روي آنها آتش گشوده بودند. آرسان افزوده است: «چهار دوست من فرار كردند اما من از شدت خستگي توان فرار نداشتم و گير افتادم.» به گفته آرسان 19 مهاجر ديگر هم در پاسگاه بودند. پس از شرح حالي كه اين سايت به نقل از اين مهاجر افغانستاني منتشر كرده، از زبان او شرح داده است كه در اين مدت در بازداشت بر او و باقي كساني كه ميخواستند به صورت غيرقانوني از مرز عبور كنند، چه گذشته است: «به آنها گفتم كه من اهل افغانستانم. يك فرمانده با شش سرباز ما را با چماق، چكش و ميله فلزي در همان پاسگاه مرزي زدند. يكييكي كتكمان ميزدند. ضرباتشان چنان شديد بود كه زمين پر از خون شده بود. مدتي به خودشان استراحت ميدادند و بعد سراغ يكي ديگرمان ميآمدند كه بزنند. به مدت سه روز ما را اينطور شكنجه كردند. خيليها دست و پا و سرشان شكست.» سال گذشته ماجراي اين شهروند افغانستاني هم مانند دو كولبر ايراني از طريق سايتهاي خبري منتشر شده بود، اما جزييات بيشتري از اين روايتهايي كه توسط خود او گفته شده بود، مشخص نشد.