روزنامه «گاردين» در مجموعه گفت‌وگوهايي كه با كارگردانان تئاتر درباره وضعيت هنر در دوران همه‌گيري كوويد- ۱۹ داشته به موضوع‌هاي مهم و قابل تاملي پرداخته است. اين روزنامه به سراغ سهيم علي و شانتا تاك هم رفته است كه در نيويورك فعاليت مي‌كنند. آنها درباره حمايت مسوولان نيويورك از تئاتر، فعاليت‌هايشان در دوران قرنطينه و رابطه‌شان با مخاطبان صحبت مي‌كنند. متاسفانه اكنون در شرايطي زيست مي‌كنيم كه جان تمام انسان‌ها- چه فقير و غني- در معرض خطر قرار گرفته و زندگي عادي نيز از مدار خود خارج شده است. در واقع امروز هنرها وارد يك وضعيت استثنايي شدهاند. به اين ترتيب تماشاخانه‌هاي تئاتر، موزه‌ها، سالن‌هاي سينما و امثالهم به طور مداوم تعطيل شدهاند كه نشان مي‌دهد يك خطر جدي در كمين ارتباط حاكم بين هنرمندان و مردم است. تئاتر زنده نيز مورد پرسش‌هاي جدي واقع شده است زيرا دچار اختلال شده و نوعي از تئاتر ديجيتال شكل گرفته كه مخالفان و موافقان جدي دارد. با توجه به گفت‌وگوهايي كه پيش از اين در روزنامه اعتماد چاپ شد، مشخص شد كه كيتي ميچل، كارگردان بريتانيايي از تئاتر ديجيتال و پخش زنده تئاتر حمايت مي‌كند ولي توماس اوسترماير، كارگردان آلماني اين تئاترها را مانند متادون براي معتادان به هرويين مي‌داند. ايفو فن هوفه نيز كه در آمستردام هلند مشغول به كار است با آنكه مخالفت شديدي با تئاتر ديجيتال ندارد اما اعتراف مي‌كند اين نوع از تئاتر اثرگذاري لازم را ندارد و حتي اگر هم داشته باشد، حسش نمي‌كنيد. سهيم علي و شانتا تاك كه در نيويورك مشغول به كار هستند از جدايي مردم با تئاتر مي‌گويند و به دستورهاي بهداشتي فعلي اعتراض دارند زيرا باعث جدايي مردم از هنرها شده است. سهيم علي، تئاترهاي مهمي چون «خانه خطرناك» و «شكر روي زخم‌هايمان» را به صحنه برده است. او به همراه مايكل گريف نمايش «توفان»(۲۰۱۵) به نويسندگي ويليام شكسپير را در جشنواره «شكسپير در پارك» اجرا كرد كه مورد توجه مردم و منتقدان قرار گرفت. شانتا تاك نيز يكي از كارگردانان و موسيقدانان نيويوركي است كه كمپاني تئاتري «واتروِل» را مديريت مي‌كند. تاك اجراهاي جالب توجهي را در «پابليك تئاتر» به صحنه برده است. اين دو همكاري نزديكي با يكديگر دارند و در اين روزها به حقوق سياهان امريكايي نيز توجه ويژه‌اي مبذول داشته و تئاترهايي در اين زمينه توليد كرده‌اند. توجه شما را به خواندن اين گفت‌وگو جلب مي‌كنم كه سارا كرامپتون از روزنامه «گاردين» انجام داده است.
همه‌گيري براي كمپاني تئاتري شما چگونه بوده است؟
سهيم علي: تا امروز نمايشنامه‌هاي «ريچارد دوم» ويليام شكسپير و «كشتي شكسته» آن واشبرن را كار كردم و در حال حاضر هم اقتباسي دو زبانه از «رومئو و ژوليت» شكسپير را كار مي‌كنيم كه نمايشي راديويي است. برنامه كاملي از تئاتر ديجتالي و چند تا كار پخش زنده(استريم) هم مثل نمايش «نوشگاه جو» را داشتيم.
شانتا تاك: وضعيت اكنون مانند لوحي نانوشته است. البته از زمان استفاده كرديم تا به هسته اصلي ماموريت خودمان فكر كنيم. بايد بينديشيم مخاطباني كه براي آنها كار مي‌كنيم چه كساني‌اند و دنبال چه چيزي هستند.
سهيم علي: بسياري از موسسات در حال مطرح كردن پرسش‌هايي درباره نژادپرستي سيستماتيك هستند. در طرف ديگر اين اتفاق هم ما در حال فهميدن اين هستيم كه چگونه بايد شهروندان، انسان‌ها و هنرمنداني بهتر باشيم.
اميدواريد تئاترتان چه زماني دوباره باز شود؟
شانتا تاك: كارهاي به روز و دلگرم‌كننده‌اي در تصميم‌هاي ايالتي انجام شده است. ايالت نيويورك اعلام كرد كه نمايش‌هاي بيروني و دروني مي‌توانند از ابتداي آوريل با ظرفيت محدود و رعايت كردن ديگر اقدام‌هاي ايمني آغاز به كار كنند.
سهيم علي: ما به عنوان سازماني غيرانتفاعي مي‌توانيم زودتر از برادوي به چرخه كاري خودمان بازگرديم. البته سودآوري كمپاني ما فقط وابسته به فروش بليت اجراها نيست.
آيا مسوولان در دوران همه‌گيري كرونا از تئاتر حمايت كردند؟
شانتا تاك: خوشبختانه عضو گروه موسسه‌هاي فرهنگي نيويورك هستيم و بودجه‌اي هم از طرف مسوولان اينجا دريافت مي‌كنيم. ارزش فرهنگ براي مسوولان منتخب ما كاملا روشن است و توجه بسيار زيادي هم به اهالي فرهنگ و هنر شده اما با اين حال به شدت وابسته به اهداكنندگان كمك‌هاي مالي خودمان هستيم.
سهيم علي: ما به منظور حمايت از ساختار كمپاني و كارمندان و تامين بودجه برنامه‌هاي ديجيتالي، پول جمع كرديم البته برنامه‌هاي ديجيتالي ما به صورت رايگان در اختيار مردم قرار گرفت.
و در مورد كمپاني‌هاي ديگر و آنهايي كه مستقل كار مي‌كنند؟
شانتا تاك: دولت پيشرفت‌هايي در كارش داشته است. ما هم روشي را براي رسيدگي به ضربه سال گذشته اتخاذ كرديم. يعني برنامه‌اي ابتكاري را با كمك مردم براي هنرمندان مستقل راه‌اندازي كرديم كه از اين طريق توانستيم صدها هزار دلار براي هنرمنداني جمع كنيم كه درآمد ثابتي نداشتند و مشمول دريافت كمك‌هاي فدرال نبودند. شكاف‌هاي بسياري در سيستم ما وجود دارد.
آيا مسوولان مي‌توانستند بهتر عمل كنند؟
سهيم علي: در سال گذشته، سياست مسوولان نيويورك اينگونه بود كه به طور جدي نگران سلامت مردم نبودند بنابراين به جاي اينكه كنشي پويا داشته باشيم، وقت و انرژي زيادي را از دست داديم. البته خوش‌شانس هم هستيم كه در نيويورك زندگي مي‌كنيم چون مسوولانش بازگشايي هنرها را جدي مي‌گيرند ولي هنرمندان ساير بخش‌هاي كشور زياد خوش‌شانس نبودند.
آيا تغيير در كاخ سفيد به شما كمك مي‌كند؟
شانتا تاك: مطمئنا به روحيه ما كمك مي‌كند.
سهيم علي: اميدواريم اين دولت بيشتر از دولت قبلي روي فرهنگ تاكيد داشته باشد.
از برنامه‌هاي جديد دنياي تئاتر چه خبر؟
شانتا تاك: ما در حال همكاري با جشنواره «شكسپير اورگن» و كمپاني غيرانتفاعي «وولي ماموت» در واشنگتن دي‌سي هستيم تا به صاحب‌منصبان منتخب‌مان كمك كنيم، درك كنند كه كار در اجراي زنده يعني چه.
سهيم علي: ما وزير فرهنگ يا مقامي حكومتي نداريم كه مسوول حمايت از هنرها باشد پس برنامه جديد تئاتري‌مان تلاشي در راستاي دستيابي به يكي از اين كمبودها خواهد بود.
آيا عموم مردم از بازگشت و تحرك كارهاي هنري حمايت مي‌كنند؟
شانتا تاك: فكر مي‌كنم مردم از دست دادن اجراي زنده را به شيوه‌هاي گوناگون احساس مي‌كنند. هنرها مي‌توانند نقشي محوري در بهبود دردها، غصه‌ها و سوگ‌هاي مردم داشته باشند همچنين مركزي باشند براي پيدا كردن اميدي تازه. اين اتفاق‌ها از طريق سياست‌هاي بهداشتي حاكم رخ نخواهد داد بلكه با جمع شدن ايمن مردم در كنار همديگر ممكن خواهد شد.
فكر مي‌كنيد چه نمايشنامه‌اي بيشترين حرف را درباره دوراني مي‌زند كه در آن زندگي مي‌كنيم؟
سهيم علي: نمايشنامه «Kill Move Paradise» نوشته جيمز آيمز در مورد 4 مرد سياه‌پوست است كه در معرض خشونت پليس قرار مي‌گيرند و كشف مي‌كنند كه در برزخ هستند. اصلا يك چيز برزخي در ذات اين نمايشنامه وجود دارد چونكه رابطه‌اي با گفت‌وگوهاي نژادي امروز مردم امريكا برقرار مي‌كند. اين نمايشنامه كاملا و البته شوربختانه به وضعيت فعلي‌مان ربط دارد.
شانتا تاك: اپراي حيرت‌انگيز «حكايت برزگر» اثر توشي رياگون كه اقتباسي از كتاب اكتاويا باتلر است. در واقع اين كار مي‌خواهد بگويد كه بخشي از يك اجتماع بودن و پرورش دادن اجتماعي جديد و سازگار شدن با تغييرها چگونه است.
در دوران قرنطينه چه كرديد؟
شانتا تاك: به جز خوردن و نوشيدن، رمان‌هاي اكتاويا باتلر و آدريان ماري براون را خواندم. در حال مطالعه كتابي زيبا هم با عنوان «Braiding Sweetgrass» هستم كه درباره حكمت بوميان است. علاوه بر اين سريال «بريجرتون» را هم تماشا كردم.
سهيم علي: يك دستگاه دي‌جي خريدم و با خودم فكر كردم كه بايد خودم بزنمش و براي ۲۰ تا از دوستانم زوم پارتي گرفتم.
شانتا تاك: دولت پيشرفت‌هايي در كارش داشته است. ما هم روشي را براي رسيدگي به ضربه سال گذشته اتخاذ كرديم. يعني برنامه‌اي ابتكاري را با كمك مردم براي هنرمندان مستقل راه‌اندازي كرديم كه از اين طريق توانستيم صدها هزار دلار براي هنرمنداني جمع كنيم كه درآمد ثابتي نداشتند و مشمول دريافت كمك‌هاي فدرال نبودند. شكاف‌هاي بسياري در سيستم ما وجود دارد.
سهيم علي: بسياري از موسسات در حال مطرح كردن پرسش‌هايي درباره نژادپرستي سيستماتيك هستند. در طرف ديگر اين اتفاق هم ما در حال فهميدن اين هستيم كه چگونه بايد شهروندان، انسان‌ها و هنرمنداني بهتر باشيم.