نخستين نشست حضوري ديپلمات‌هاي گروه 7 كشور صنعتي بعد از دو سال در لندن برگزار مي‌شود
هفت عليه دو
شهاب شهسواري
نخستين جلسه حضوري وزراي خارجه گروه 7 كشور صنعتي در لندن، نزديك به دو سال بعد از واپسين جلسه حضور وزراي خارجه اين گروه در دينار و سن‌مالوي فرانسه و واپسين جلسه حضوري سران كشورهاي عضو در بئاريتز فرانسه، با محوريت رويارويي‌ها با روسيه و چين و مسائلي همچون تغييرات آب و هوايي و واكسيناسيون جهاني كرونا برگزار مي‌شود. شيوع جهاني بيماري كرونا باعث شد تا كشورهاي عضو گروه 7 نشستي حضوري در سال 2020 برگزار نكنند. سالي كه براساس توافق ميان رييس‌جمهور پيشين ايالات متحده امريكا، دونالد ترامپ و رييس‌جمهور فرانسه، امانوئل مكرون، مقرر شده بود روسيه هم بعد از 5 سال اخراج از اين گروه مجددا براي شركت در جلسه به عنوان مهمان دعوت شود. اما نه تنها بازگشت روسيه به اين گروه در سال 2020 محقق نشد، بلكه با كنار رفتن دونالد ترامپ از رياست‌جمهوري ايالات متحده و نشستن جو بايدن در اتاق بيضي كاخ سفيد، رويارويي‌ها ميان قدرت‌هاي غربي و متحدان‌شان در شرق آسيا و اقيانوس آرام با روسيه شدت گرفت. به گفته دومينيك راب، وزير خارجه بريتانيا كه از روز دوشنبه ميزبان نشست وزراي خارجه كشورهاي عضو گروه 7 خواهد بود، بررسي پيشنهاد تشكيل يك ساز و كار واكنش فوري به كارزار «تبليغات و اخبار جعلي» از سوي روسيه و چين، در نشست پيش رو مورد بررسي قرار خواهد گرفت.
در نشست لندن علاوه بر وزراي خارجه 7 كشور اصلي گروه آلمان، ايالات متحده امريكا، ايتاليا، بريتانيا، ژاپن، فرانسه و كانادا به اضافه اتحاديه اروپا، از وزراي خارجه و توسعه استراليا، آفريقاي جنوبي، كره‌جنوبي و هند و همچنين دبيركل و رييس انجمن كشورهاي جنوب شرقي آسيا (آسه‌آن) دعوت شده است. به گفته وزير خارجه بريتانيا اين نشست در محلي عاري از بيماري كوويد19 برگزار مي‌شود و تدابيري براي جلوگيري از انتقال اين بيماري در نشست انديشيده شده است. از جمله اينكه تمامي شركت‌كنندگان در نشست به صورت روزانه آزمايش كوويد19 خواهند داد. دومينيك راب در گفت‌وگو با رويترز گفته است: «ديداري رودررو ديپلماسي را خيلي ساده‌تر مي‌كند، واقعا ميزان كاري كه از طريق ملاقات‌هاي آن‌لاين با نرم‌افزار زوم مي‌توان انجام داد، محدود است.» به گفته دومينيك راب، در كنار رويارويي با قدرت روسيه و چين، ديگر دستور كارهاي نشست 7 كشور صنعتي موضوع دسترسي منصفانه به واكسن در سراسر جهان، هدف‌گذاري براي سهم جهاني آموزش و پرورش دختران، توافق براي «اقدام بلندپروازانه» براي مقابله با تغييرات آب و هوايي و تدوين راهكارهايي براي مقابله با قحطي خواهد بود.
روسيه و چين در صدر دغدغه‌هاي گروه 7
دومينيك راب، وزير خارجه بريتانيا در گفت‌وگو با رويترز خبر داده است كه دولت‌هاي عضو گروه هفت در اين نشست برنامه‌اي را مورد بررسي قرار مي‌دهند كه براساس آن يك ساز و كار واكنش فوري در برابر كارزارهاي اخبار جعلي و پروپاگانداي روسيه و چين ايجاد شود. راب در توضيح اين پيشنهاد گفت: «با اين ساز و كار، زماني كه مشاهده مي‌كنيم پروپاگاندا يا خبرهاي جعلي منتشر شده‌اند، به جاي اينكه به صورت منفرد واكنش نشان دهيم، يك ساختار جمعي ايجاد مي‌كنيم كه به سرعت و صراحت آن را تكذيب كند و حقيقت را براي مردم نه تنها در روسيه و چين، بلكه در سراسر جهان تشريح كند.» در طول ماه‌هاي گذشته، قدرت‌هاي غربي به شكل گسترده‌اي اقدامات ضدروسي را شدت بخشيده‌اند. دولت‌هاي اروپايي به بهانه‌هايي همچون نقض حقوق بشر و بازداشت الكسي ناوالني، سياستمدار منتقد ولاديمير پوتين، دخالت در انتخابات امريكا و كشورهاي ديگر و تلاش براي فشار نظامي به اوكراين، تحريم‌هاي گسترده‌اي عليه روسيه وضع كرده‌اند. اين تحريم‌ها با اقدامات متقابل مسكو مواجه شده است. دولت‌هاي بريتانيا و امريكا در استراتژي امنيتي خود روسيه را يكي از بزرگ‌ترين تهديدهاي امنيتي توصيف كرده‌اند و چين را بزرگ‌ترين چالش پيش روي امنيت ملي‌شان مي‌دانند. در حالي كه در دهه گذشته، برخي از رهبران كشورهاي غربي تلاش داشتند تا روسيه را به عنوان بزرگ‌ترين كشور جهان به لحاظ مساحت و يكي از بزرگ‌ترين قدرت‌هاي نظامي جهان و چين به عنوان پرجمعيت‌ترين كشور و دومين اقتصاد جهان به گروه 7 اضافه كنند، علي‌رغم حضور چند ساله روسيه در اين گروه، بعد از درگيري‌هاي اوكراين، روسيه از گروه 7 كنار گذاشته شد و با رويكرد خصمانه امريكا عليه چين، عملا نه تنها روياي اضافه كردن دايمي اين دو قدرت جهاني به گروه 7 كنار گذاشته شد، بلكه به نظر مي‌رسد رويارويي و مقابله با روسيه و چين در حال تبديل شدن به يكي از اصلي‌ترين اهداف گروه 7 كشور صنعتي جهان در دوره جديد است. رويترز به نقل از آنچه «مقام‌هاي امنيتي بريتانيا، ايالات متحده و اروپا» مي‌خواند مدعي شده است كه روسيه و چين تلاش مي‌كنند از طريق انتشار اخبار و اطلاعات جعلي و گمراه‌كننده، مداخله در انتخابات و انتشار دروغ در مورد بيماري كرونا، به بي‌اعتمادي در جهان غرب دامن بزنند. روسيه هرگونه دخالت در امور داخلي كشورهاي غربي و فراتر از مرزهايش را تكذيب كرده و چنين ادعاهايي را ناشي از «جنون ضدروسي» توصيف مي‌كند. مقام‌هاي چيني هم اقدامات دولت‌هاي غربي را موذي‌گري توصيف مي‌كنند و معتقدند كه ذهنيت رهبران دولت‌هاي غربي در چارچوب پساامپرياليستي قرار دارد و تصور مي‌كنند كه مي‌توانند به عنوان «پليس جهان» هر كاري مي‌خواهند بكنند.
وزير خارجه بريتانيا درخصوص دغدغه‌هاي كشورهاي عضو گروه هفت درمورد روسيه و چين گفت: «آنچه براي ما اهميت دارد اين است كه بتوانيم كارزار كشورهاي همفكر را در عرصه بين‌المللي تقويت كنيم تا بتوانيم در كنار هم براي اهدافي مانند جامعه باز، حقوق بشر و دموكراسي تلاش كنيم و از تجارت آزاد حمايت كنيم.» دومينيك راب، همچنين تلويحا با دامن زدن به ادعاهاي مرتبط با نقش چين در شيوع جهاني بيماري كرونا گفت: «بسياري از متحدان ما مي‌خواهند بدانند كه اين بيماري دقيقا از كجا آغاز شده است.»
دومينيك راب، قرار است امروز با همتاي امريكايي‌اش آنتوني بلينكن ديدار دوجانبه‌اي هم داشته باشد. براساس بيانيه وزارت خارجه بريتانيا دستور كار اصلي ديدار وزراي خارجه بريتانيا و ايالات متحده، ايران، برجام، تجارت دوجانبه، چين و افغانستان خواهد بود. وزير خارجه بريتانيا در حاشيه نشست وزراي خارجه جي7 با وزراي خارجه هند و ژاپن هم ديدارهايي دوجانبه خواهد داشت. نشست وزراي خارجه كشورهاي گروه 7 از روز دوشنبه آغاز مي‌شود و تا روز چهارشنبه ادامه خواهد يافت.
كمك‌هاي بشردوستانه‌اي كه قطع مي‌شوند
از جمله دستور كارهاي نشست وزراي خارجه گروه 7 كشور ثروتمند جهان، تعيين يك هدف براي افزايش سهم آموزش جهاني زنان و همچنين كمك‌هاي توسعه‌اي و بشردوستانه براي مقابله با قحطي در جهان است. اين موضوع در حالي اعلام مي‌شود كه اكثر كشورهاي ثروتمند جهان، با اولويت دادن به مسائل داخلي به ويژه بعد از شيوع جهاني بيماري كرونا، به شدت از تعهدات بين‌المللي خود براي كمك‌هاي بشردوستانه و كمك به توسعه جهاني كاسته‌اند. لندن، ميزبان نشست گروه 7 يكي از پيشتازان كاهش تعهدات بين‌المللي و كمك‌هاي توسعه‌اي است. دولت بريتانيا در سال جديد اعلام كرد كه با توجه به مشكلات اقتصادي و مالي ناشي از شيوع كرونا، سهم كمك‌هاي توسعه‌اي جهاني خود را از 0.7درصد از كل توليد ناخالص داخلي به 0.5درصد كاهش مي‌دهد. صندوق جمعيت سازمان ملل متحد به تازگي اعلام كرده است كه در طول سال گذشته كمك‌ها به اين سازمان بين‌المللي كه در زمينه كنترل جمعيت فعاليت مي‌كند از سوي دولت‌هاي جهان 85درصد كاهش داشته است. اين سازمان بين‌المللي اثرات كاهش بودجه‌اش را بر زنان، دختران و خانواده‌ها‌ي‌شان «نابودكننده» توصيف كرده است. شنبه هفته جاري، صندوق كودكان ملل متحد (يونيسف) هم اعلام كرد كه در طول سال گذشته كمك‌هاي بريتانيا به اين صندوق 60درصد كاهش پيدا كرده است. يونيسف با صدور بيانيه‌اي در واكنش به اين اقدام دولت بريتانيا نوشت: «آسيب‌پذيرترين كودكان در جهان مجبور به تحمل رنج و عواقب اين تصميم دولت بريتانيا خواهند بود.» يك سند محرمانه منتشر شده نشان مي‌دهد كه دولت انگليس تصميم گرفته از هزينه پروژه‌هاي فرامرزي آب، فاضلاب و بهداشت خود 80درصد كم كند. انتشار اين سند با واكنش موسسه بين‌المللي واتر‌ايد WaterAid مواجه شد كه اين اقدام را «وحشيانه» توصيف كرد. يك گزارش ديگر نيز نشان مي‌دهد كه دولت بريتانيا قصد دارد كمك‌هايش براي ريشه‌كني جهاني فلج اطفال را 90درصد كاهش دهد.