رييس‌جمهوري به كانديداهاي انتخابات رياست‌جمهوري
توصيه كرد به جاي فحاشي ازبرنامه‌ها و استراتژي انتخاباتي‌شان بگويند
بگوييد دنبال تعامليد يا تقابل، افراط‌گراييد يا اعتدال‌گرا؟
جريان‌هاي سياسي چشم به تصميم شوراي نگهبان دارند؛ نهاد ناظر بر انتخابات رياست‌جمهوري كه تعيين مي‌كند كدام كانديداها اجازه دارند در انتخابات ۲۸ خرداد شركت كنند و كدام يك به دليل عدم احراز صلاحيت، از حضور در اين كارزار سياسي حذف مي‌شود.
تصميم اين نهاد كه مي‌تواند در شور و حال انتخاباتي -كه به نظر نمي‌رسد همچون ادوار پيشين باشد- تاثير بگذارد. از سويي خبر‌هايي غيررسمي از ردصلاحيت كانديداها اين نگراني را ايجاد كرده كه برخي جريان‌هاي سياسي و فكري نماينده‌اي در ميان كانديداها نداشته باشند و شايد به همين دليل رييس‌جمهوري در سخنراني هيات دولت كه روز چهارشنبه برگزار شد، نسبت به تنگ‌نظري‌هاي احتمالي هشدار داد و از تلاش براي مشاركت حداكثري گفت. روحاني بخش بيشتري از سخنراني ديروزش را به مساله انتخابات و كانديداها اختصاص داد و از آنها خواست با مردم صادق باشند و بگويند كه استراتژي‌شان تعاملي است يا تقابلي، افراط‌گرا هستند يا اعتدال‌گرا؟
غش در معامله نكنيد
همزمان با مصاحبه‌اي كه از سخنگوي شوراي نگهبان منتشر شد و آن بخش از سخنانش كه بي‌اعتنا به «مشاركت حداكثري» گفته اين موضوع اثري در «مشروعيت» ندارد، با واكنش‌هايي مواجه شد، رييس‌جمهوري نيز براي چندمين بار در هفته‌هاي اخير به مساله مهم «مشاركت حداكثري» در انتخابات تاكيد كرد. البته جز شخص رييس‌جمهور، پيش‌تر محمود واعظي رييس دفتر رييس‌جمهوري نيز در گفت‌وگو با ايرنا بر اهميت مشاركت حداكثري در مسير ايجاد انسجام و وحدت و ارسال پيام به ساير كشورها تاكيد كرده بود.
رييس‌جمهوري اما ديروز ابتدا گفت كه در گام اول شاهد حضور كانديداهايي از جريانات فكري و سياسي مختلفي بوديم و آن را به عنوان يك نكته مثبت ارزيابي كرد. او همچنين گفت كه گام دوم، اعلام شوراي نگهبان خواهد بود كه مي‌تواند براي مردم بسيار تشويق‌كننده يا برعكس باعث كند شدن حركت انتخاباتي مردم باشد. اشاره او به مراحل احراز صلاحيت‌ها بود كه خبرهاي غيررسمي نشان مي‌دهد رفتارهاي شوراي نگهبان همچنان در راستاي سال‌هاي قبلي است. با اين حال روحاني ابراز اميدواري كرد كه اين فرآيند در چارچوب قانون اساسي و منافع نظام انجام شود.
مساله بعدي كه روحاني در سخنراني روز چهارشنبه هيات دولت به آن پرداخت، حضور تبليغاتي كانديداها بود. با نزديك شدن دوران تبليغات احتمالا بسياري از كانديداها تمركز خود را بر نقد دولت پيشين خواهند گذاشت و از اين جهت روحاني در سخنراني ديروز هم با تكيه بر اين تجربه ۸ ساله توصيه‌هايي به كانديداها و هم تلاش كرد كه بار ديگر دوران جنگ اقتصادي و شرايط دولت را تشريح كند. رييس‌جمهوري تاكيد كرد كه كانديداها غش در معامله نكنند و اگر در حضور مردم، كالا يا برنامه يا نقدي از گذشته را عرضه مي‌كنند، منطبق با واقعيت باشد. او از كانديداها خواست تا دروغ، تهمت، اقدامات غيراخلاقي را مطرح نكنند؛ چراكه براي مردم قابل قبول نيست كسي كه قرار است مسووليت اجرايي برعهده بگيرد، از اين روش‌هاي ناصواب بهره بجويد. روحاني همچنين با اشاره به اين گزاره كه «هدف وسيله را توجيه مي‌كند»، متذكر شد: «ما مسلمان‌ها هميشه با اين شعار مخالفت كرديم و مخالف بوديم و آن را خلاف اخلاق و اصول مي‌دانستيم. هم مسير بايد درست باشد و هم وسيله درست باشد و هم هدف بايد هدف درست و قابل قبولي باشد.»
عزاداران رفع تحريم!
رييس‌جمهوري در ادامه به شرايط اداره كشور به خصوص در اين 3 سال و نيمه اخير اشاره كرد و گفت كه اين مدت با هيچ زمان ديگري قابل مقايسه نيست؛ بنابراين بايد در تشريح عملكرد دولت به ظرف زماني توجه كرد. منظور روحاني از ظرف زماني، دوران پس از خروج امريكا از برجام و تشديد تحريم‌هاست كه به گفته روحاني كشور با كمترين درآمدهاي نفتي و بودجه با كمترين استفاده از نفت اداره شد.
او به تشريح روند اداره كشور بدون نفت نيز پرداخت و گفت: «كشوري كه همه منابعش را قطع كردند و بريدند، كشوري كه اتكاي بودجه‌اش هميشه در تاريخ از زماني كه نفت كشف شده به نفت بوده و حالا نفت با اين مشكلات روبه‌رو است. چطور كشور را اداره مي‌كند؟! دولت آمد صادرات غيرنفتي را جايگزين نفت كرد. اين كار آساني نبود. عمده‌ترين صادرات غيرنفتي كه در اين سال‌هاي اخير ما را ياري كرده، فرآورده، پتروشيمي و فولاد بوده است.»
او بر شكست ترامپ تاكيد كرد و در تشريح عوامل اين شكست گفت: «يكي از عوامل اين بود كه در دوران تحريم، كشور را اداره كرديم، كالاهاي اساسي را به بازار رسانديم و توليد حركت خودش را ادامه داد. ما در سال 99 شاهد جهش توليد در ايران بوديم. اين يك شعار نبود كه فقط مقام معظم رهبري آن را بيان بفرمايند، نه؟! ايشان اعلام فرمودند و ما عمل كرديم.... پنجشنبه‌هاي افتتاح در سال 1399 و 1400 ضربه سنگيني بر كمر امريكا بود.»
روحاني گفت: «مي‌خواهيم در صادرات مشكل را برداريم، شما ناراحت مي‌شويد، مشكلي را در واردات برداريم، عصباني مي‌شويد، مي‌خواهيم در تحريم، تحريم را از بين ببريم، يك عده مي‌نشينند عزاداري مي‌كنند، نمي‌شود. ما در يك شرايطي هستيم، يك هدفي داريم، والله و بالله اگر كسي منافع ملي را گذاشت كنار، رفت دنبال منافع حزبي، جناحي و قبيله‌اي به ملت خودش خيانت كرده است. مردم بايد بتوانند زندگي كنند. هدف ما در طول اين مدت اين بود كه دشمن را وادار كنيم به اينكه يك روزي بگويد من غلط كردم و اشتباه كرديم كه اين كار را كرديم.»
مخالفت با نامه روحاني جهت واگذاري متهم نفتي به واجا
رييس‌جمهوري در بخش ديگري از سخنانش تلاش كرد تا تفاوت دور زدن تحريم‌ها در اين دولت و دولت پيشين را تشريح و با يكديگر مقايسه كند. او گفت: «قبل از اين دولت، يك‌سال، يك‌سال و نيمي نفت ما دچار تحريم شد. اواخر دچار تحريم شد از سال 91، اوايل 92 تحريم نفت البته نه تحريم به اين معناي امروز كه نفت اصلا تحريم باشد، مثلا يك ميليون بشكه استثنا بود و بقيه آن تحريم. ناچار بودند اين نفت را به طرق ديگر بفروشند. مقدار اضافه را به طرق ديگر، ببينيد چه فسادي در همين مدت كوتاه رخ داد. يك نمونه آن نمونه معروفي است كه خبر داريد ميلياردها دلار پول ملت را بردند كه هنوز هم معلوم نيست آن پول چه شد و كجا رفت. چون اصرار كرديم و نامه نوشتم كه اين آقا را در اختيار وزارت اطلاعات بگذاريد، بگذاريم دربيايد چه كسي بود، كجا بود، پول را به كجا برده است؟ گفتند نه ما به يك گوشه‌اي مي‌بريم، گفتيم خودتان مي‌دانيد.» اشاره تلويحي او به بابك زنجاني است كه مدتي قبل خبر آمد در ويلايي در لواسان است، نه زندان! او البته تاكيد كرد كه در 3 سال و نيم اخير هم تحريم‌ها دور زده شده و باز هم به همين منوال خواهد بود اما در ادامه اشاره كرد: «هر كسي تحريم را دور زده دستش را بايد بوسيد، تحريم دور زدن يعني مخالفت كردن با ظلم، يعني مبارزه كردن با جلاد و ظالم، خيلي كار خوبي است. هيچ فسادي هم نبود به مدت طولاني، پيچيده‌تر هم بود، سخت‌تر هم بود. اينكه يك دولتي در شرايط سخت، سالم اقتصاد را پيش مي‌برد، بدون آن مسائل و حاشيه‌هايي كه در سال‌هاي قبل بوده است، اين افتخار براي ملت ماست.»
فحش را از بعضي بگيريد، خلع سلاح مي‌شوند!
حسن روحاني در پايان سخنانش بار ديگر به مساله مهم مشاركت حداكثري پرداخت و تاكيد كرد كه «اگر مشاركت كاهش پيدا كند، جمهوريت نظام هم صدمه خواهد خورد و ما نبايد بگذاريم، هم بايد اسلاميت را تقويت كنيم، همه جا شاهد راستگويي، گزارش با دقت، بدون تحريف، برنامه را به مردم ارايه دهيم، فحش كه برنامه نمي‌شود! اگر از اول تا آخر شروع به فحاشي كند، گاهي مواردي در گوشه و كنار مشاهده مي‌شود، كسي شروع مي‌كند از اول تا آخر، اگر فحش را از او بگيريد، خلع سلاح مي‌شود. مثل اينكه همه و تمام چيزهايش فحش است، اينها براي چيست؟» او همچنين تاكيد كرد كه «كانديداها بايد برنامه‌محور باشند و برنامه‌هاي خود را ارايه كنند؛ چراكه امسال مساله خشكسالي تا تحريم و كرونا را پيش‌رو داريم و بايد كانديداها استراتژي خود را براي مردم بگويند تا مردم متوجه شوند استراتژي آنها تعاملي است يا تقابلي، افراط‌گرا هستند يا اعتدال‌گرا؟ صريح بگوييد!»