روز آرام كانديداها

فضاي انتخاباتي متاثر از مناظره‌هاست، هرچند آخرين تجربه مناظره كه دو روز پيش رقم خورد، انتظارها را برآورده نكرد و ناظران در مجموع از اين گفتند كه دست‌كم شور و هيجاني ايجاد نكرده و بر اين اساس كمكي به افزايش مشاركت نخواهد كرد. مناظره‌اي كه شايد دست‌كم در يك نقطه، محل اتفاق‌نظر كانديداها بود و آن، اينكه شيوه برگزاري مناظره از سوي صداوسيما، اصولي نيست. هرچند همزمان بسياري از ناظران و تحليلگران سياسي هم نسبت به نحوه انجام مناظره ازسوي 7 كانديدا انتقاد كردند. يك روز بعد حسن روحاني هم وارد ميدان شد و در واكنش به اتهاماتي كه كانديداها، به‌خصوص 5 چهره اصولگراي اين جمع عليه دولت مطرح كرده و مي‌كنند، موضع‌گيري كرد. در اين حدود 24 ساعت پس از مناظره دوم اما 7 كانديدا فعاليت‌هاي خود را دنبال كردند و البته اين تحركات انتخاباتي چندان هم بدون حاشيه و بي‌دردسر نبود. تلاش حاميان جليلي براي تكرار بحث ترجيح «اصلح» به «صالح مقبول»، آن‌هم با توسل به استفتا از رهبري با واكنش منفي روبه‌رو شد، مهرعليزاده كه نسبت به مدرك تحصيلي رييسي مسائلي را مطرح كرده بود، اين‌بار خود در مظان اتهام قرار گرفت، درخواست او و البته همتي براي جلب حمايت از اصلاح‌طلبان به در بسته خورد و زاكاني هم بار ديگر در 24 ساعت پس از مناظره، برخلاف آنچه خود و ستادش تصور مي‌كنند، نه‌تنها محبوبيتي به دست نياورد، بلكه هدف انتقاد افكار عمومي قرار گرفت.

نگراني حاميان رييسي از عدم‌انصراف جليلي
شامگاه سه‌شنبه، ساعتي از اتمام مناظره دوم گذشته بود كه روابط‌عمومي دفتر رهبري در اطلاعيه‌اي اعلام كرد: «مطلبي كه درباره صالح و اصلح در رسانه‌هاي اجتماعي منتشر شده، اعتبار ندارد.» اطلاعيه‌اي كه در متن آن با اشاره به «درج استفتايي از حضرت آيت‌الله خامنه‌اي در برخي صفحات رسانه‌هاي اجتماعي»، از واكنش رسمي روابط‌عمومي دفتر رهبري حكايت داشت؛ «هر متني كه حاكي از نوعي ورود در انتخابات باشد، از طرف دفتر مردود و بي‌اعتبار است. مطلبي نيز كه اخيرا درباره صالح و اصلح عنوان شده است، اعتبار ندارد.»
طرح موضوع «صالح مقبول» و «اصلح» و ترجيح دومي به اولي، موضوع تازه‌اي نيست و در چند انتخابات گذشته هم برخي اصولگرايان، به‌ويژه پايداري‌ها و شاگردان آيت‌الله مصباح‌يزدي سعي داشتند با توسل به آن، گزينه مطلوب خود را موجه جلوه دهند و برايش آراي بيشتري جمع كنند. بحث از اينكه بايد از كانديدايي حمايت كرد به كسي راي داد كه به‌دليل شهرت بيشتر، مقبوليت بيشتري نزد عموم دارد اما اصلح نيست يا كسي كه به‌رغم فقدان پايگاه اجتماعي، اصلح است!
بحثي كه البته در چند انتخابات گذشته به‌طور جدي محل اختلاف اصولگرايان نيز بوده و اين سال‌ها بارها رسانه‌ها شاهد تاييد و تكذيب اين ديدگاه بوده‌اند. اما در تمامي اين دفعات مكرر با واكنش يكسان مواجه شده و آن، اينكه نبايد از استفتاي رهبري براي پيشبرد اهداف جناحي استفاده كرد. در اين ميان درحالي كه در روزهاي گذشته بار ديگر زمزمه‌هايي از اين بحث به گوش رسيد، برخي ناظران از اين گفتند كه موضوع ازسوي حاميان سعيد جليلي مطرح شده و ازجمله جواد موگويي، مستندساز و فعال فرهنگي نزديك به جناح راست كه اين اقدام را به «اعضاي ستاد جليلي» نسبت داده و آن را «نابخردانه» مي‌داند، در صفحه اينستاگرامش نوشت: «طرفداران جليلي نبايد انتخابات را تقليدي كنند. بصيرت سياسي با استفتا همه‌گير نخواهد شد و راه آن از تقليد جداست. ترويج سياست‌ورزي دين‌مدارانه، تبيين مي‌خواهد، نه استفتاي مرجع!» همزمان اين گمانه درخصوص عدم كناره‌گيري احتمالي جليلي به ‌نفع رييسي نيز تقويت شد و برخي از اين گفتند كه حاميان جليلي به‌شدت مخالف كناره‌گيري او هستند؛ به‌خصوص كه حالا برخي نظرسنجي‌ها نشان مي‌دهد آراي رييسي دچار ريزشي نسبي شده است. در اين بين لاله افتخاري، عضو شوراي وحدت اصولگرايان هم با تاكيد بر اينكه اگر او جاي جليلي بود، قطعا انصراف مي‌داد، گفت: «جليلي صاحب فكر و انديشه است و مطمئنم تا پايان انتخابات، تصميم دقيقي مبني بر انصراف مي‌گيرد.» اما همين اظهارنظر هم ازجانب برخي ناظران به عنوان مصداقي از نگراني اصولگرايان و شوراي وحدت از عدم كناره‌گيري جليلي تفسير شد.

چالش مهرعليزاده و همتي 
در جلب حمايت اصلاحات
هرچه جلو مي‌آييم به نظر مي‌رسد برخلاف انتظار كار اصولگرايان و رييسي چندان هم آسان نيست. اما در همين حال كار براي همتي و مهرعليزاده هم دشوارتر شده است. چه آنكه ديروز روشن شد كه «جبهه اصلاحات ايران» دست رد به سينه اين دو كانديداي غيراصولگرا زده است. حسن رسولي، عضو نهاد اجماع‌ساز اصلاح‌طلبان ديروز به خبرگزاري برنا گفته است: «من و بهزاد نبوي معتقد بوديم كه اين دو كانديدا (همتي، مهرعليزاده) مي‌توانند براي اعلام برنامه به نهاد اجماع‌ساز بيايند و برنامه آنها بررسي شود. اما مجمع عمومي نهاد اجماع‌ساز با رويكرد بنده و بهزاد نبوي مخالف بود و درنتيجه اجازه حضور به مهرعليزاده و همتي داده نشد.» اعلام اين خبر، آن‌هم در روزي كه اطلاعيه جعلي حمايت خاتمي از يكي از كانديداها، از جانب يكي از نزديكان رييس دولت اصلاحات تكذيب و عنوان شد كه او «هيچ اظهارنظري راجع به كانديداهاي انتخابات نكرده» و «اطلاعيه منتسب به او جعلي و كذب است.»

 فشار اصولگرايان به مهرعليزاده و همتي
اما اين تنها دردسر 2 كانديداي غيراصولگرا نبود. پس از آنكه مهرعليزاده به بيان نكاتي درباره مدرك تحصيلي رييسي پرداخت، حاميان رييسي هم دست به كار شده و مدرك مهرعليزاده را زير سوال بردند. ازجمله خبرگزاري اصولگراي فارس ديروز مدعي شد كه محسن مهرعليزاده، داراي مدرك دكتراي رشته مهندسي اقتصاد از دانشگاه تيلبرگ هلند نيست. اين خبرگزاري همچنين تاكيد كرده كه علي تاجرنيا، سخنگوي ستاد مهرعليزاده به اين خبرگزاري گفته كه اسناد مدرك تحصيلي مهرعليزاده را ارسال مي‌كند ولي ظاهرا تا ظهر ديروز هم سندي ارسال نشده است. در همين حال نصرالله پژمانفر، رييس كميسيون اصل 90 مجلس و ازجمله اعضاي جبهه پايداري در مجلس هم از ورود كميسيون اصل ۹۰ به مشكلات و پرونده‌هاي بسياري كه به‌ گفته او بانك مركزي براي مردم ايجاد كرده و تورم سرسام‌آوري بر كشور تحميل شده، خبر داده است.