سلطه طالبان بر مركز ۷ ولايت
آتش بر ملت افغانستان بس نمي‌شود
شهاب شهسواري
تالقان، زرنج، سرپل، شبرغان، لشكرگاه، قندوز، ايبك و ديگر مراكز ولايات يك به يك به دست طالبان سقوط مي‌كنند و به نظر مي‌رسد كه هيچ نيرويي جلودار پيشروي طالبان در سراسر افغانستان نيست. شهر هرات دهمين روز از مقاومت مردمي در برابر سلطه طالبان را پشت سر مي‌گذارد، در ولايت بلخ گفته مي‌شود كه طالبان حملات براي تصرف مزارشريف را تشديد كرده است. رهبران سياسي افغانستان هنوز راه‌حل جامعي براي متوقف كردن پيشروي طالبان ارايه نداده‌اند. اشرف غني، رييس‌جمهور روز گذشته در دومين ديدار خود با رهبران سياسي و جهادي طي يك هفته اخير، از آنها خواست تا نيروهاي مردمي و محلي را براي مقابله با پيشروي طالبان تقويت كنند. همزمان قرار است عبدالله عبدالله، رييس شوراي عالي مصالحه ملي افغانستان براي سفري به دوحه برود تا در نشست تروييكاي گسترش‌يافته با حضور نمايندگان روسيه، چين، امريكا و پاكستان شركت كند.
خبرها از افغانستان نشان از افزايش تصاعدي خشونت‌ها توسط طالبان دارد. به گفته يونيسف تنها در طول سه روز نزديك به ۳۰ كودك در شهرهاي مختلف افغانستان جان خود را بر اثر درگيري‌ها از دست داده‌اند. مركز ولايت سمنگان، شهر ايبك تازه‌ترين شهري است كه توسط طالبان و با خيانت يكي از نمايندگان پيشين سناي افغانستان به دست طالبان فتح شده است. محمدهاشم سروري، معاون شوراي ولايتي سمنگان، به روزنامه صبح كابل مي‌گويد كه محمدآصف عظيمي، يكشنبه‌شب، ۱۷ مرداد، همراه با بيش از ۸۰ تن افراد زير امرش، به گروه طالبان پيوسته است. به گفته او، محمدآصف عظيمي از مدت يك هفته به اين طرف با طالبان ارتباط داشته و پس از پيوستن او، حملات طالبان بر شهر ايبك نيز آغاز شده است. آقاي سروري مي‌گويد: «محمدآصف عظيمي، در زمان حاكميت طالبان، فرمانده نظامي اين گروه بود، پس از آن يك دور در مجلس سنا راه يافت. بعد از آن مشاور رياست اجراييه شد و والي نام نهاد تيم اصلاحات و هم‌گرايي براي ولايت سمنگان نيز بوده است.» در همين حال، ذبيح‌الله مجاهد، سخنگوي گروه طالبان، ادعا كرده كه محمدآصف عظيمي «نبي» همراه با ۲۵۲ تن از افراد مسلح خود به اين گروه پيوسته است.
ادامه گفت‌وگوهاي بيناافغاني با تروييكاي گسترش‌يافته در دوحه
روز دوشنبه اعلام شد كه عبدالله عبدالله، رييس شوراي عالي مصالحه ملي افغانستان، براي دومين بار در يك ماه گذشته به دوحه سفر خواهد كرد تا ضمن مشاركت در گفت‌وگوهاي بيناافغاني در نشست گروه موسوم به «تروييكاي توسعه‌يافته» كه با حضور نمايندگان روسيه، چين و امريكا به اضافه پاكستان در خصوص وضعيت افغانستان برگزار مي‌كند، شركت كند. آقاي عبدالله ماه گذشته در راس يك هيات از سياستمداران ارشد افغانستان براي ديدار با رهبران طالبان به دوحه رفته بود، اما اين نشست بدون هيچ نتيجه‌اي پايان يافت و در پي آن عمليات طالبان براي تصرف شهرها در افغانستان شدت گرفت. به گزارش روزنامه اطلاعات روز، ناجيه انوري، سخنگوي وزارت دولت در امور صلح گفت كه هدف از برگزاري اين نشست ايجاد هماهنگي كشورهاي دخيل در روند صلح، تسريع روند مذاكرات صلح و توقف خشونت‌هاي جاري در افغانستان است. به گفته او، از افغانستان در اين نشست سه‌روزه، عبدالله عبدالله، رييس شوراي عالي مصالحه ملي، معصوم استانكزي، رييس هيات مذاكره‌كننده جمهوري اسلامي افغانستان و سيدسعادت منصور نادري، وزير دولت در امور صلح شركت مي‌كنند. به گفته او، اين نشست به ميزباني كشور قطر و همكاري‌هاي سازمان ملل متحد و كشور امريكا برگزار مي‌شود و تا ۲۱ مرداد ادامه مي‌يابد.در عين حال، نماينده ويژه رييس‌جمهور روسيه در امور افغانستان، ضمن تاييد برگزاري مذاكرات تروييكاي توسعه‌يافته در دوحه كه قرار است امروز و فردا برگزار شود، نسبت به نتايج مذاكرات بيناافغاني اظهار بدبيني كرده است. ضمير كابلوف نماينده ويژه روسيه براي افغانستان گفت كه روسيه بيشترين انتظارات را از مذاكرات مربوط به افغانستان كه قرار است به ميزباني شهر دوحه برگزار شود دارد، اما بعيد است كه تا فصل پاييز پيشرفت چشمگيري از اين فرآيند صلح به دست آيد.
كشتار ۲۷ كودك افغان فقط در سه روز
صندوق كودكان ملل متحد (UNICEF) در بيانيه‌اي اعلام كرد كه فقط در عرض ۳ روز ابتداي هفته جاري ۲۷ كودك در درگيري‌هاي طالبان با نيروهاي امنيتي افغانستان جان خود را از دست داده‌اند. بر اساس اين بيانيه با ادامه جنگ در ولايات قندهار، خوست و پكتيا، ۲۷ كودك در عرض ۳ روز كشته و ۱۳۶ كودك ديگر نيز مجروح شده‌اند. اين نهاد سازمان ملل متحد شدت گرفتن خشونت شديد عليه كودكان در افغانستان را حيرت‌آور توصيف كرده است. هروه لودوويچ دليس، فرستاده يونيسف در افغانستان مي‌گويد: «اينها فقط عدد نيستند، هر يك از اين مرگ‌ها و هر يك از اين آسيب‌هاي فيزيكي يك تراژدي شخصي است. اين كودكان عزيزترين دختران و پسران، برادران و خواهران، عموزادگان و خاله‌زادگان و دوستان هستند. همه آنها كودكاني هستند كه حفظ حقوق‌شان براساس قوانين بين‌المللي توسط طرف‌هاي مختلف ناديده انگاشته‌شده است.»
تاكيد اشرف غني بر تقويت خيزش مردمي در شهرها عليه طالبان
رياست‌جمهوري افغانستان روز دوشنبه خبر داد كه اشرف غني، رييس‌جمهور با رهبران سياسي و چهره‌هاي جهادي و روساي شوراي ملي، در ارگ ديدار و درباره اوضاع كشور، بحث و گفت‌وگو كرده است. غني در اين ديدار، ضمن حمايت از نيروهاي امنيتي و بقا و تداوم جمهوريت، در خصوص انسجام، تقويت و تجهيز سريع خيزش‌هاي مردمي در برابر هجوم طالبان تاكيد كرد. شهر هرات بيش از ده روز است كه شاهد حمله‌هاي طالبان است، اما ديروز گزارش شد كه نيروهاي دولتي و خيزش مردمي، طالبان را از سراسر شهر هرات عقب زده‌اند.
شايعه بركناري رييس ستاد ارتش افغانستان
به گزارش منبع ناشناس كه نخواسته از او نامي برده شود، گفته است كه در روزهاي نزديك، ولي محمد احمدزي، از سمتش بركنار مي‌شود. به گفته اين منبع، جنرال سميع سادات، فرمانده قول اردوي ۲۱۵ ميوند يا جنرال هيبت‌الله علي‌زي، فرمانده قول اردوي عمليات‌ها به جاي آقاي احمدزي به حيث رييس ستاد ارتش معرفي خواهد شد. بركناري او درحالي است كه يك ماه پيش ولي محمد احمدزي، همراه با بسم‌الله محمدي، سرپرست وزارت دفاع ملي، به اين سمت معرفي شد.
طالبان: به هيچ توافقي براي آتش‌بس نرسيده‌ايم
محمد نعيم وردك، سخنگوي دفتر سياسي طالبان در قطر در واكنش به حملات هوايي امريكا نسبت به «مداخله بيشتر در امور داخلي» افغانستان به واشنگتن هشدار داد. به گزارش تسنيم، نعيم با تاكيد بر اينكه طرفين در مذاكرات بين‌الافغاني هنوز به توافقي براي آتش‌بس دست پيدا نكرده‌اند به «الجزيره» گفت: ما درباره مداخله امريكا در افغانستان هشدار مي‌دهيم. وي با متهم كردن دولت افغانستان به افزايش تنش‌ها نيز گفت كه نيروهاي امنيتي افغان در چندين ولايت عمليات‌هايي را آغاز كرده‌اند. طالبان هفته گذشته نيز در بيانيه‌اي تاكيد كرده بود كه امريكا با تشويق افغان‌ها به فرار از افغانستان در امور اين كشور مداخله مي‌كند.
تهران همچنان آماده ميزباني از مذاكرات بيناافغاني است
سعيد خطيب‌زاده، سخنگوي دستگاه ديپلماسي، در نشست خبري خود با خبرنگاران درباره ابتكار ايران در مورد افغانستان عنوان كرد: ما رايزني‌هاي گسترده‌اي در سطح اعلامي و غيراعلامي داشتيم. محمد ابراهيم طاهريان به عنوان نماينده ويژه ايران به پاكستان و افغانستان سفر كرده و گفت‌وگوهاي منظمي هم انجام مي‌شود. امنيت افغانستان، امنيت ماست. تنها راه براي افغانستان دولتي فراگير به شمول همه نيروهاست. خطيب‌زاده اضافه كرد: اين همان ابتكار تهران بود كه در بستر منطقي فضايي براي گفت‌وگوهاي بين‌الافغاني شكل بگيرد و مردم افغانستان براي كشورشان تصميم‌گيري كنند. تنها مسير صلح همين مسير است. وي با اشاره به آمادگي ايران براي برگزاري دور دوم گفت‌وگوهاي تهران گفت: نه تنها آماده برگزاري دور دوم گفت‌وگوهاي تهران هستيم، بلكه تلاش مي‌كنيم ميزبان كشورهاي همسايه افغانستان باشيم تا نگراني‌هاي مشترك خود را مرتفع كنيم. مهم‌ترين موضوع هم رعايت حقوق مردم افغانستان است كه از اين نزاع و برادركشي به دور باشد و مرزها امنيت داشته باشند. اين ديپلمات ارشد اضافه كرد: ما گفت‌وگوها را تسهيل و دسترسي‌ها به همه طرف‌هاي افغانستاني را به صورت يكسان فراهم كرديم و همين مسير را ادامه مي‌دهيم و به كشورهاي منطقه هم توضيح مي‌دهيم كه بايد همه از اقداماتي كه شائبه دخالت در افغانستان دارد، به دور باشند. وي در پاسخ به سوالي در مورد وضعيت مرزهاي ايران و افغانستان تصريح كرد: مرزهاي ما گاهي دچار تحولاتي بوده است ولي در اين مدت با همت مرزبانان و ارتشيان دلاور آرام بوده است و سعي كرديم اين پيام را بدهيم كه مرزهاي ايران بايد آرام بماند. سخنگوي وزارت امور خارجه در پاسخ به اين سوال كه آيا طالبان هم در گفت‌وگوهاي بين‌الافغاني بايد حضور داشته باشد، خاطرنشان كرد: طالبان بخشي از آينده افغانستان است و گفتيم كه به تسهيل اين گفت‌وگوهاي پايبند هستيم و بايد صداي همه شنيده شود.
شكست در ميدان، اعلام پيروزي در رسانه
روزنامه نيويورك‌تايمز در گزارشي با عنوان «جنگ تبليغاتي همزمان با پيشروي طالبان در افغانستان» مي‌نويسد: «به‌رغم پيشروي‌هاي طالبان دولت همچنان تلاش مي‌كند در رسانه‌ها اين‌گونه وانمود كند كه در مقابل طالبان دست بالا دارد و در برابر عقب‌نشيني‌ها و از دست دادن مناطق در سراسر كشور سكوت مي‌كند. دولت به جاي پذيرش سقوط شهرها فقط اعلام مي‌كند كه نيروهاي دولتي در چندين مركز ولايت در سراسر كشور در حال نبرد هستند و چندين نيروي طالبان بر اثر حملات هوايي كشته شده‌اند.» در برابر طالبان تصاويري از استقبال شهروندان از ورود نيروهايش به شهرها در شبكه‌هاي اجتماعي منتشر مي‌كند و تلفات غيرنظامي و آسيب به زيرساخت‌ها را به گردن دولت مي‌اندازد. نيويورك‌تايمز مي‌نويسد: «به‌رغم جنگ در سراسر افغانستان، سران سياسي كشور به صورت مستمر براي عكس‌هاي يادگاري در ارگ رياست‌جمهوري با رييس‌جمهور جمع مي‌شوند تا وانمود كنند كه اوضاع آرام و تحت كنترل است.» اين گزارش ادامه مي‌دهد: «گاهي اوقات دولت اعلام كرده شهرهايي را از طالبان پس گرفته است كه هرگز تحت سلطه اين گروه در نيامده بودند، براي مثال اعلام خبر بازپس‌گيري پشتون كت در فارياب يا احمدآباد در پكتيا، خبرهايي ساختگي بود كه از سوي وزارت دفاع افغانستان بود. در برخي نقاط ديگر هم ادعاي باز پس گرفتن شهرها كاملا از سوي شهروندان تكذيب شده است. گاهي پس گرفتن يك شهر از سوي نيروهاي امنيتي براي شهروندانش گران‌تر تمام مي‌شود. يك ماه پيش زماني كه نيروهاي امنيتي شهر مالستان در غزني را از طالبان براي مدت كوتاهي پس گرفتند، طالبان دوباره بر اين شهر مسلط شد و بلافاصله دست‌كم ۲۰ شهروند هزاره اين شهر را اعدام كرد و ده‌ها نفر ديگر از اين شهر مجبور به فرار به سمت كابل شدند.