خبرهاي غيررسمي از توقف صادرات بنزين
در حالي كه در سه ماهه نخست امسال ۷۰۰ ميليون دلار درآمد ارزي كشور از محل صادرات بنزين بود، خبرهاي غيررسمي از توقف صادرات بنزين از تيرماه امسال حكايت دارد.در پي موفقيت ايران در خودكفايي در تامين بنزين و توليد بنزين با كيفيت روز جهان، صادرات بنزين از سال ۹۸ به يك منبع درآمد مطمئن براي كشور تبديل شد، به‌طوري كه تنها در ۵ ماه نخست سال ۹۹ به ميزان يك ميليارد دلار بنزين فروختيم.روند صادرات بنزين در سال ۹۹ و سه ماهه نخست ۱۴۰۰ ادامه پيدا كرد و علاوه بر صادرات زميني به كشور‌هاي همسايه، صادرات دريايي بنزين نيز سهم قابل توجهي از فروش اين فرآورده نفتي را به خود اختصاص داد.بررسي‌ها نشان مي‌دهد در ۳ ماهه نخست سال جاري ۷۰۰ ميليون دلار درآمد ناشي از صادرات بنزين كشور بوده، اما خبرهاي غيررسمي حاكي از اين است كه از تيرماه امسال، صادرات بنزين كشور متوقف شده و درآمد ارزي صادرات اين فرآورده نفتي در ماه پاياني فعاليت دولت دوازدهم به صفر رسيده است.توقف صادرات بنزين در صورت ادامه‌دار شدن، ممكن است به از دست رفتن بازار‌هاي صادراتي و حذف يك منبع درآمد مطمئن ارزي براي دولت سيزدهم منجر شود. هنوز مشخص نيست كه عدم صادرات بنزين نشات گرفته از چه وضعيتي است، به خصوص آنكه با بدتر شدن وضعيت شيوع كرونا در كشور، ممنوعيت رفت و آمد ماشين‌هاي شخصي به شهرهاي قرمز ممنوع است. آمارهاي گمرك نشان مي‌دهد ايران در سال گذشته بيش از ۲.۹ ميليارد دلار بنزين به‌رغم تحريم‌ها صادر كرده است. اين در حالي است كه براساس آمار گمرك، ايران در ۱۲ ماهه سال ۹۹ بيش از ۷.۸ ميليون تن بنزين به‌رغم تحريم‌ها صادرات كرده است.بر اساس آمارهاي گمرك، در اين مدت ۲.۹ ميليارد دلار بنزين فروخته شده كه نسبت به مدت مشابه سال ۹۸ بالغ بر ۳۵۸ درصد رشد به لحاظ ارزش و ۶۱۸ درصد رشد به لحاظ وزني مشاهده مي‌شود يعني در سال گذشته نسبت به سال ۹۸، ارزش صادرات ۴.۶ برابر و حجم صادرات ۷.۲ برابر شده است. در سال ۹۸ حدود ۶۳۶ ميليون دلار بنزين صادر شده بود.همچنين در سال ۹۹ بالغ بر ۱۳.۷ ميليارد دلار محصولات پتروشيمي صادر شده كه در مقايسه با سال ۹۸ از لحاظ ارزش بالغ بر ۲۳ درصد افت كرده است. حجم صادرات محصولات پتروشيمي در سال گذشته نسبت به سال ۹۸ هم حدود ۱۳ درصد كاهش يافته است. در سال ۹۸ بيش از ۱۷.۸ ميليارد دلار از اين محصولات صادر شده بود. براساس اين گزارش، يكي از دلايل كاهش حجم و ارزش صادرات محصولات پتروشيمي در سال گذشته نسبت به سال ۹۸، شيوع كرونا و كاهش تقاضاي خريد محصولات پتروشيمي در جهان بوده است. صادرات بنزين توسط كشور تا پيش از ورود به سال 1400 در حالي بود كه كشور تا سال 97 واردكننده بنزين در منطقه به شمار مي‌رفت. برخي آمارها گوياي اين موضوع است كه در سال 97 روزانه تا ۴.۵ ميليون ليتر در روز بنزين به كشور وارد مي‌شد. اين رقم از آنجايي نگران‌كننده محسوب مي‌شد كه چند ده ميليون دلار در هفته صرف واردات بنزين به كشور مي‌شد در حالي كه با راه‌اندازي پالايشگاه‌ها مي‌شد بر ميزان توليد روزانه افزود و از واردكننده به صادركننده تبديل شد. اگرچه نبايد از اين موضوع غافل شد كه در سال‌هاي اخير و به دليل افزايش قيمت بنزين واردات نيز كمتر شد. ولي در ميانه دهه هشتاد روزانه 27 ميليون ليتر بنزين از ساير كشورها وارد مي‌شد كه اين امر علاوه بر ارزبري، وابستگي شديد به ساير كشورها براي تامين امنيت انرژي را در بر داشت.