حباب است يا اثرات تورمي؟
قيمت برنج
به بالاي 45 هزار تومان رسيد
حداكثر قيمت هر كيلو برنج تنها ۵۰۰ تومان با يارانه ماهانه يك فرد فاصله دارد؛ بدين معنا كه يك خانواده ۴ نفري با مبلغ يارانه خود در هر ماه تنها ۴ كيلوگرم برنج ايراني ميتواند تهيه كند. اگرچه با توجه به تورم بيس از ۴۰ درصد كشور در چند ماه اخير، بالا رفتن قيمت خوراكيها نيز دور از ذهن نبود، اما تغيير قيمت برخي كالاها مانند برنج، نان، مرغ و... ميتواند صدمات جبرانناپذيري به سلامت جسمي افراد با درآمد كم وارد كند.
براساس مشاهدات ميداني قيمت هر كيلو برنج ايراني در خردهفروشيهاي تهران با افزايش نگرانكننده از ۳۸ تا ۴۵ هزار تومان به فروش ميرسد. اين افزايش قيمت در كنار بالا رفتن قيمت نان در برخي نانواييها، زنگ هشداري براي خانوادههاي آسيبپذير است؛ چراكه مهمترين منبع غذاييشان، همان برنج و نان، در حال حذف شدن از سبد مصرفي اسم است. اگرچه آمارها نشان ميدهد در يك دهه اخير سرانه مصرف برنج نيز كاهش چشمگيري داشته است؛ با استناد به آنچه رييس انجمن برنج گفته بود، در سال ۹۹ كه قيمت هر كيلو برنج ۲۰ تا ۲۵ هزار تومان بود، سرانه مصرف نيز به ۳۶ كيلوگرم رسيده بود. بنابراين با اين افزايش قيمت انتظار ميرود در گزارشهاي سال ۱۴۰۰، سرانه مصرف هر ايراني كاهش بيشتري پيدا كند.
با وجود اينكه كارشناسان بارها نسبت به تبعات افزايش قيمت در سبد كالاهاي اساسي و خوراكي هشدار داده بودند، اما دبير اتحاديه بنكداران مواد غذايي بر اين باور است كه افزايش دستمزد كارگران در شاليزارها باعث اين افزايش قيمت است. با اين وجود قاسمعلي حسيني بر اين نكته نيز اذعان كرد كه افزايش قيمت بازار برنج را نيز راكد كرده است. از سوي ديگر علي اكبري، نايبرييس انجمن برنج نيز بر اين باور است كه قيمت فعلي اين خوراكي در بازار حباب دارد و بهترين محصول نيز نبايد از كيلويي ۳۴ هزار تومان، بيشتر فروخته شود. البته كه به باور او برخي با اين حربه و افزايش قيمت برنج ايراني سعي در تغيير ذايقه افراد و گسيل آنها به بازار برنج خارجي دارند. او در مصاحبه روز گذشته خود بارها بر اين امر تاكيد داشت كه مشكلي در برداشت محصول وجود ندارد و اگر بيشتر از سال ۹۹ برداشت نشود، كمتر هم نيست.
بالا رفتن قيمت برنج در كنار تورم ۴۴.۲ درصدي تير ماه، باعث اعمال فشار بيشتري به طبقات فرودست شده كه بر همين اساس انتظار ميرود تا چند روز آينده بازار خريد برنجهاي وارداتي رونق بيشتري بگيرد. براساس مشاهدات ميداني و آنچه در سايتهاي خريد و فروش مواد غذايي وجود دارد، قيمت هر كيلو برنج هندي بين ۲۲ تا ۳۰ هزار تومان است كه فاصله زيادي با قيمت هر كيلو برنج ايراني دارد.
با وجود اينكه برخي مسوولان وعدههايي مبني بر كاهش قيمت هر كيلو برنج طي هفتههاي آتي ميدهند، اما تنها ماده خوراكي كه طي ماههاي اخير افزايشهاي ناگهاني داشته، برنج نبوده است. هفته گذشته بالا رفتن ناگهاني قيمت ماست و هويج نيز خبرساز شده بود. اگرچه مجددا وعدههايي براي كاهش قيمت داده شد، اما افزايش قيمت به خصوص كالاهاي لبني نيز به يكي از مهمترين دغدغهها تبديل شده است. بر اساس اعلام اتحاديههاي مرتبط، سرانه مصرف مواد لبني در كشور در سال ۹۹ به شدت كاهش يافته بود. از سوي ديگر در خرداد سال جاري اسماعيل خاني، كارشناس صنعت لبني گفته بود مصرف سرانه شير در كشور ۸۰ كيلوگرم است در حالي كه متوسط جهاني آن ۱۱۳ كيلوگرم اعلام شده بود. نكته در اين است كه قرار بود در سند بالادستي ۱۴۰۴ سرانه مصرف اين ماده لبنياتي به ۱۲۰ كيلوگرم براي هر فرد ايراني برسد كه اين عدد فاصله زيادي با مصرف فعلي دارد. اين فاصله در بيشتر مواد خوراكي از جمله برنج، گوشت و مرغ و... نيز گزارش شده است. مهمترين دليل آن نيز افزايش قيمتها و كاهش قدرت خريد است. اما چه زماني براي آن چارهاي انديشيده ميشود؟