زن افغان كه دغدغههاي مردمش
را بر ديوارها نقاشي ميكند
يك هنرمند زن گرافيتيكار در افغانستان، زندگي زنان كشورش و نگرانيهاي آنان از جنگ و ناآرامي را بر ديوارهاي شهر كابل به تصوير ميكشد. به گزارش ايسنا و به نقل از دويچه وله، «شمسيه حسني» در سالهاي اخير در هنرش به سطح قابل قبولي از موفقيت جهاني دست يافته است. «شمسيه» را به عنوان يكي از نخستين هنرمندان زن گرافيتيكار افغان ميشناسند كه آثارش همواره صداي رساي زنان بوده است. او در نقاط مختلفي ديوارنگاره خلق كرده و در نمايشگاههاي متعدد واقع در امريكاي شمالي، اروپا و كشورهاي آسيايي حضور پيدا كرده است. از او در كتاب «داستانهاي خوب دختران بلند پرواز» (Goodnight Stories for Rebel Girls) كه يك اثر پرفروش شامل زنان تاثيرگذار در جهان است نيز نام برده شده است.در هفته اخير كه طالبان قدرت را در نقاط مختلف افغانستان و در نهايت در كابل به دست گرفته، حضور «حسني» در فضاي مجازي بيش از پيش مورد توجه قرار گرفت.
دو گرافيتي تاثيرگذار او كه در آن دختراني در لباسهاي آبي نمادهايي از اميد را در دست دارند، با هدف به تصوير كشيدن حس و حال زنان افغان، دهها هزار لايك در اينستاگرام دريافت كرده و در فيسبوك بارها به اشتراك گذاشته شدهاند. در روزهاي اخير زنان اغلب از اماكن عمومي پايتخت افغانستان فاصله گرفتهاند و بسياري از هنرمندان حسابهاي كاربريشان در فضاي مجازي را از نگراني مواجه شدن با واكنشهاي احتمالي طالبان حذف كردهاند. پس از سقوط كابل، حساب كاربري «حسني» در فضاي مجازي براي چند روزي بدون فعاليت بود كه نگرانيهايي را از سوي طرفداران اين هنرمند به وجود آورد.
اما چند روز بعد تصوير جديدي از مجموعه اخير او منتشر شد تا تاييدي باشد بر ادامه فعاليت او به عنوان تريبوني براي تجربيات زنان افغان. «حسني» كه در سال ۱۹۸۸ در ايران و از والديني پناهنده متولد شد در سال ۲۰۰۵ به افغانستان بازگشت تا در دانشگاه كابل در رشته نقاشي و هنرهاي تجسمي تحصيل كند. او وقتي در سال ۲۰۱۰ به سراغ گرافيتي و هنر خياباني رفته بود، فارغالتحصيل شده بود. موقعيت متزلزل زنان و دختران در جامعه مردسالار افغانستان از موضوع اصلي آثار او بوده است. در حقيقت، امكان و قدرت گرافيتي به عنوان هنر عمومي و خياباني، دليل اصلي بود كه «حسني» گرافيتي را انتخاب كرد. «حسني» همچنين در آثارش با خلق تصاوير، بيانگر درد و غم حاصل از ناآراميها در افغانستان است. يك اثر هنري از او، تركيبي از نقاشي و عكس كه نوامبر ۲۰۲۰ منتشر شد، غم او در پي حمله به دانشگاه كابل، جايي كه او استاد دانشگاه هنر است را به تصوير ميكشد.
اصل همگاني بودن گرافيتي از مسائلي بوده است كه «حسني» را به اين هنر سوق داده است. او معتقد است گرافيتي روش خوبي براي معرفي هنر به كساني است كه شانس بازديد از آثار هنري در موزه و گالري را ندارند. با اين حال، فعاليت به عنوان يك زن گرافيتيكار در كابل در هر دولتي كه باشد خطراتي را به دنبال دارد.
او در گفتوگويي با «دويچه وله» در سال ۲۰۱۸ بيان كرد: «من واقعا از اماكن عمومي ميترسم. واقعا از انفجارهايي كه تمام مدت اتفاق ميافتند، ميترسم. مخصوصا براي زنان، گرافيتيكار بودن و هنر خياباني خلق كردن كار دشواري است؛ چراكه مردم معمولا با فعاليت زنان موافق نيستند. تمام مدت بايد مراقب باشم.» او در خيابانهاي كابل نبايد به فكر خلق نقاشيهاي بسيار بزرگ باشد تا بتواند سريعتر محل را ترك كند. اين هنرمند همچنين در استوديو فعاليت دارد و آثار هنري مختلفي در ابعاد بزرگ و كوچك خلق ميكند. بهرغم موفقيت هنري اين هنرمند در سطح جهان، «حسني» در سال ۲۰۱۸ در گفتوگو با «دويچه وله» اعلام كرد گاهي اوقات احساس نااميدي ميكند و حس ميكند توانايي ايجاد هيچ تغييري را ندارد. با اين حال ميگويد مصمم است با آثار هنري خود به مردم قدرت بدهد. او با انتشار تصاوير اخير، مشكلات زنان و دختران افغانستان را به اشتراك گذاشته و تلاش دارد از فراموش شدن آنها جلوگيري كند.