در آستانه روز روستا و عشاير عنوان شد
10 چالش بزرگ پيش روي روستاييان
از سال 1393، روز پانزدهم مهر ماه را شوراي عالي انقلاب فرهنگي به نام روز ملي روستا و عشاير نام‌گذاري كرده است. خانه توسعه روستا و عشاير در آستانه فرا رسيدن اين روز، بيانيه‌اي
داده است.
در اين بيانيه آمده: يكي از مصوبات شوراي عالي انقلاب فرهنگي كه داراي پيام اقتصادي، فرهنگي، اجتماعي و سياسي هست و مي‌دانيم كه اين نام‌گذاري به تبعيت از ساير كشورها نبوده است كه جمهوري اسلامي ناگزير به استفاده از اين عنوان باشد بلكه باور نظام جمهوري اسلامي به اهميت و جايگاه روستاييان و عشاير در:
1- توليد محصول استراتژيك و حياتي
2- امنيت غذايي
3- حفظ فرهنگ اصيل ايراني
4- تكريم و احترام به جامعه توليد‌كننده و زحمتكشان و تلاشگران بي‌ادعاي عرصه توليد
5- حفظ و تداوم آداب و رسوم كهن ايراني كه ريشه در تاريخ و فرهنگ اصيل روستايي داشته و در نوع خود كم نظير مي‌باشد.
علي‌رغم اين باورها متاسفانه به مرور زمان توجه و عنايت به بزرگداشت اين روز كمتر شده است چه توسط دستگاه‌هاي ذي‌ربط، چه صدا و سيما و چه ساير رسانه‌هاي فعال كشور.
روستاييان و عشاير در حال حاضر با مشكلات عديده‌اي مواجه هستند از قبيل:
1- نداشتن مسكن مقاوم و تداوم مشكل نداشتن سند ثبتي براي املاك مسكوني و غيرمسكوني
2- نداشتن درآمد كافي از كشت و زرع جهت تامين هزينه زندگي خود
3- عدم وجود سيستم صحيح و سريع براي رساندن توليدات و محصولات‌شان به بازار مصرف
4- عدم وجود برنامه حمايتي مشخص در كشور براي جبران خسارت ناشي از خشكسالي و ساير حوادث طبيعي كه موجب آسيب‌هاي جدي در سطح توليد و كاهش سطح زير كشت و حتي اتلاف دام آنها گرديده و باعث ضررهاي فراوان به آنها مي‌شود. اتلاف احشام، كاهش حجم توليد، كاهش چشمگير درآمد روستاييان، افزايش حجم مهاجرت به شهرها و كوچك شدن شدن سفره آنها از مصاديق عوارض خشكسالي و ساير حوادث غير مترقبه مي‌باشد.
5- شرايط نامساعد راه‌هاي ارتباطي روستا به شهرها كه روساييان را از داشتن راه استاندارد محروم ساخته است.
6- وضعيت بازنشستگي و شرايط نگران‌كننده است.
7- از عدالت آموزشي، درماني، رفاهي محرومند و فاصله زيادي با شهرنشينان در اين
موضاعات دارند.
8- فاصله درآمدشان با شهرنشينان زياد است به گونه‌اي كه متوسط درآمد يك خانوار روستايي كمتر از نصف درآمد يك خانوار شهري است و اين در حالي است كه روستايي و عشايري توليد‌كننده است و شهري عمدتا مصرف‌كننده.
9- روستاييان و عشاير از داشتن شبكه ارتباطي صحيح، اينترنت و حتي در برخي مناطق از سيماي جمهوري اسلامي محرومند.
10- از تسهيلات اداري و مالي كمترين بهره را دارند چراكه بيش از 60درصد زمين‌هاي زراعي آنان فاقد سند رسمي مالكيت مي‌باشد.
براي غلبه بر مشكلات روستاييان و عشاير كه اجمالا ذكر شد پيشنهاداتي به شرح ذيل بيان مي‌گردد:
1- مطالعه و بررسي علمي پيرامون استعدادها، ظرفيت‌ها و مزيت‌هاي اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي روستاها، تهيه و اجراي طرح توسعه جامع روستاها با تاكيد بر: استفاده بهينه از امكانات و نهاده‌ها، ارايه خدمات متناسب با آنچه كه براي شهرنشينان ارايه مي‌شود و فراهم كردن زمينه كسب درآمد مناسب و پايدار براي زندگي مطلوب روستايي.
2- افزايش و گسترش نواحي تخصصي كشاورزي، صنعتي، صنايع دستي و معدني.
3- تقويت دهياري‌ها و شوراهاي اسلامي روستا با اختيارات كافي به منظور تسهيل امور اداري روستاييان و كاهش مشكلات ناشي از فرآيند پيچيده اداري حاكم بر دستگاه‌هاي اجرايي و نهادها.
4- حل مشكل ديرينه فقدان نقدينگي روستاييان و عشاير از طريق ارايه تسهيلات كم بهره (4درصد) و براي ساكنين مناطق مرزي و محروم بدون بهره.
5- توسعه صنعت بيمه در مناطق روستايي و عشاير با رويكرد:
1- يكسان‌سازي شرايط و خدمات بيمه‌اي روستاييان و عشاير با كارگران واحدهاي صنعتي مستقر در شهرها.
2- ايجاد شرايط تشويقي و انجام اقدامات تبليغي و آگاهي‌بخشي به منظور گسترش بيمه محصولات كشاورزي، باغي و دام و طيور.
3- فراگير شدن خدمات صندوق تامين اجتماعي براي روستاييان و عشاير.
6- روستاييان ناخواسته از مضرات ناشي از بهره‌برداري معادن آسيب مي‌بينند. عدالت‌پيشگي دولت حكم مي‌كند كه از منافع آن نيز برخوردار باشند. لذا پيشنهاد
مي‌شود:
1- معادن بزرگ كه عموما دولت و نهادها بهره‌بردار هستند مكلف شوند به روستاهاي پيراموني معدن و روستاهاي مسير حمل و نقل (مواد اوليه و محصول) مستمرا خدماتي كه استاندار استان مربوطه مطابق دستورالعمل ابلاغي وزارت كشور (به منظور ايجاد هماهنگي سراسر كشور) تعيين مي‌كنند ارايه دهند.
2- معادن كوچك كه اشخاص حقيقي و حقوقي بهره‌بردار هستند با اقدامات تشويقي وزارت صمت 10درصدي از سود را در اختيار شوراي اسلامي بخش مربوطه قرار دهند تا نسبت به جمعيت روستاهاي پيراموني بين شوراي اسلامي روستاهاي مشمول تقسيم و توسط آنها هزينه خدمات عمومي و عمراني
روستا شود.
3- معادني كه پس از اين واگذار مي‌شوند در شرايط واگذاري منظور شود كه درصورت موافقت بهره‌بردار، روستاهاي پيراموني به عنوان عضو حقوقي سهامدار معدن شده و از سود آن بهره‌مند شوند، در غير اين صورت شرايط بند 2 اعمال شود.
7- اعطاي بورس تحصيلي به دانش‌آموزان مستعد روستايي و عشايري از ششم ابتدايي تا دكترا.
8- در حوزه روستايي و عشايري به منظور ارتقاي بهره‌وري منابع و استفاده بهينه از نهاده‌هاي توليد، آب، خاك، نوع محصول، كيفيت محصول و نظاير آن علاوه بر تجربيات سنتي ذي‌قيمت به فنون و مهارت‌هاي جديد مبتني بر علم و فناوري نياز هست كه از طريق دوره‌هاي آموزشي فني حرفه‌اي، دانش و مهارت روستاييان
و عشاير ارتقا يابد.
9- گسترش اينترنت و شبكه‌هاي صدا و سيما در همه مناطق.
10- تعريض و اصلاح راه‌ها و جاده‌هاي مواصلاتي روستاها.
11- توسعه هر چه بهتر و كامل‌تر نظام آموزشي، درماني و رفاهي و خدماتي به روستاييان و عشاير.
12- صدور دستور اقدام عاجل براي ارايه سند ثبتي املاك مسكوني و غيرمسكوني روستاييان و عشاير.