پكن يك سلاح مافوق صوت فضايي آزمايش كرد
شگفتي امريكا از آزمايش موشكي اخير چين
برخي كارشناسان معتقدند چين ممكن است به لحاظ تكنولوژيك در اين زمينه از امريكا هم جلوتر باشد
آرمين منتظري
روزنامه فايننشيال‌تايمز روز گذشته گزارش كرد كه چين در ماه آگوست يك موشك ماموفق صوت مجهز به كلاهك هسته‌اي را كه پيش از حركت به سمت هدف خود دور مدار اوليه زمين چرخيده، آزمايش كرده است. به نوشته اين روزنامه اين اقدام چين كه نمايشي از پيشرفت‌هاي اين كشور در عرصه فضاست، سازمان‌هاي اطلاعاتي امريكا را شگفت‌زده كرده است.
البته اين‌طور به نظر مي‌رسد كه اين موشك نتوانسته دقيقا به هدف اصابت كند و چندين مايل انحراف داشت، اما اين آزمايش موشكي نشان داد كه چين پيشرفت‌هاي چشمگيري در عرصه سلاح‌هاي ماموفق صوت صورت داده و برخي دستاوردهايش حتي از امريكا نيز جلوتر است. روزنامه فايننشيال تايمز نوشت اين آزمايش بار ديگر اين سوال را مطرح كرده كه چرا امريكا تا اين حد پيشرفت‌هاي چين در مدرنيزاسيون ارتش خود را ناديده مي‌گيرد. يكي از مقامات اطلاعاتي در گفت‌وگو با فايننشيال‌تايمز گفته: «ما واقعا نمي‌دانيم آنها چطور موفق به انجام اين كار شده‌اند.»
امريكا، روسيه و چين در حال ساخت سلاح‌هاي ماموفق صوت هستند. يكي از اين سلاح‌ها پرنده‌اي است كه توسط موشك به فضا پرتاب مي‌شود اما با سوخت خودش دور مدار زمين مي‌چرخد. اين موشك‌ها با سرعت 5 برابر سرعت صوت حركت مي‌كنند كه از سرعت يك موشك بالستيك كمتر است. اما ويژگي‌شان اين است كه مسير از پيش تعيين شده‌اي كه يك موشك بالستيك طي مي‌كند را دنبال نخواهد كرد. اين موشك‌ها قدرت مانور بسيار بيشتري دارند و در نتيجه رهگيري آنها بسيار دشوارتر است.
تيلور فراول، كارشناس سياست‌هاي هسته‌اي نظامي چين كه از انجام چنين آزمايشي بي‌اطلاع بود، مي‌گويد: اگر چين بتواند خود را به موشك‌هاي مافوق صوت هسته‌اي مجهز كند آنگاه اين توانايي را به دست خواهد آورد كه سامانه دفاع موشكي امريكا كه براي رهگيري و هدف قرار دادن موشك‌ها طراحي شده را خنثي و بي‌اثر كند.
فراول كه در دانشگاه فني ماساچوست تدريس نيز مي‌كند، مي‌گويد: «موشك‌هاي مافوق صوت در مسيرهاي پايين‌تر پرواز مي‌كنند و هنگام پرواز قدرت مانور دارند بنابراين رهگيري و منهدم كردن آنها بسيار دشوار است.» فراول همچنين معتقد است كه اگر چين حقيقتا به‌طور كامل به تكنولوژي ساخت چنين موشك‌هايي دست يافته باشد، منطقه بي‌ثبات خواهد شد. البته فراول هشدار داده كه اين آزمايش لزوما به اين معنا نيست كه چين قابليت استقرار سامانه‌هاي چنين موشكي را خواهد داشت. نگراني‌ها درباره افزايش توانايي‌هاي هسته‌اي نظامي چين در حالي افزايش يافته كه پكن كه در حال افزايش توان ارتش متعارف خود است و اخيرا در نزديكي تايوان دست به تحركات نظامي بيشتري زده است. پس از اينكه دولت بايدن موضع سختي را عليه چين اتخاذ كرده، تنش‌ها ميان واشنگتن و پكن نيز افزايش يافته و چين امريكا را به اتخاذ رفتارهاي خصومت‌آميز متهم كرده است. طي ماه‌هاي گذشته مقامات نظامي امريكا درباره افزايش توانايي‌هاي هسته‌اي چين هشدار داده‌اند. اين هشدار خصوصا پس از انتشار عكس‌هاي ماهواره‌اي درباره بيش از 200 سيلوي موشك‌هاي بين‌قاره‌اي چين، بيشتر نيز شده است. چين در هيچ توافقنامه تسليحاتي و عدم اشاعه عضويت ندارد و تاكنون به گفت‌وگو با امريكا درباره زرادخانه سلاح‌هاي هسته‌اي‌اش هيچ علاقه‌اي نشان نداده است.
ماه گذشته، فرانك كندال، فرمانده نيروي هوايي ارتش امريكا به اين موضوع اشاره كرد كه چين در حال ساخت يك سلاح جديد است. او اعلام كرد كه چين پيشرفت‌هاي عظيمي صورت داده حالا مي‌تواند از فضا عليه اهداف خود در سراسر جهان حمله‌اي تدارك ببيند. البته كندال جزييات بيشتري ارايه نكرد اما اعلام كرد كه چين در آستانه ساخت يك سامانه بمباران مداري مشابه چيزي است كه اتحاد جماهير شوروي در زمان جنگ سرد از آن استفاده مي‌كرد. كندال مي‌گويد: «اگر شما از چنين رويكردي بهره بگيريد ديگر نيازي نيست كه از مسيرهاي مورد استفاده توسط موشك‌هاي بالستيك استفاده كنيد. با استفاده از اين روش شما خيلي راحت مي‌توانيد سامانه‌هاي دفاع موشكي و سيستم‌هاي هشدار را خنثي كنيد. در ماه آگوست، ژنرال ونهرك، فرمانده واحد دفاع هوايي امريكاي شمالي در يك كنفرانس مطبوعاتي اعلام كرد كه چين اخيرا توانايي‌هاي پيشرفته موشكي مافوق صوت به نمايش گذاشته است. او هشدار داد كه توانايي چين در اين زمينه چالشي اساسي براي واحد‌هاي دفاع هوايي امريكا در ارزيابي هشدار و حملات موشكي ايجاد مي‌كند.
دو مقام نظامي امريكا كه درباره آزمايش اخير چين اطلاعاتي در دست دارند، گفته‌اند كه اين سلاح به لحاط تئوريك مي‌تواند قطب جنوب را دور بزند. اين توانايي چالشي بزرگ براي ارتش امريكا محسوب مي‌شود، چراكه سامانه موشكي امريكا بر مسيرهاي قطب شمال متمركز است.
رونمايي از اين سلاح در حالي انجام مي‌شود كه دولت بايدن برنامه بازبيني هسته‌اي را در دست دارد. برنامه‌اي كه سياست‌ها و توانايي‌هاي توصيه شده از سوي كنگره براي مواجهه با زرادخانه هسته‌اي چين را تدوين و بازبيني مي‌كند. پنتاگون هنوز به آزمايش اخير چين واكنشي نشان نداده و صرفا در اين خصوص ابراز نگراني كرده است. جان كربي، سخنگوي پنتاگون گفته است: «ما آشكارا نگراني خود را درباره توانايي‌هاي نظامي چين اعلام كرده‌ايم. توانايي‌هايي كه تنها به افزايش تنش در منطقه منجر خواهد شد. به همين دليل است كه ما چين را چالش اساسي خود به حساب مي‌آوريم.» سفارت چين در امريكا هيچ موضعي درباره آزمايش اخير چين اتخاذ نكرده اما ليو پنگوي، سخنگوي سفارت چين گفته است كه كشورش همواره سياست‌هاي نظامي كه ماهيت دفاعي دارند را در پيش گرفته است و تحركات نظامي اين كشور تهديدي براي هيچ كشوري محسوب نمي‌شود. پنگوي گفته است: «ما يك استراتژي و برنامه جهاني همانند آنچه امريكا دارد را دنبال نمي‌كنيم و به هيچ‌وجه تمايل نداريم وارد مسابقه تسليحاتي به هيچ كشوري بشويم. در مقابل، امريكا در سال‌هاي اخير با مطرح كردن بهانه‌هايي نظير اينكه چين يك تهديد است، به توجيه گسترش فعاليت‌هاي تسليحاتي خود مي‌پردازد و سلاح‌هاي مافوق صوت مي‌سازد. اين اقدام امريكا مستقيما به مسابقه تسليحاتي دامن مي‌زند و ثبات استراتژيك در جهان را به خطر مي‌اندازد.» يك مقام امنيت ملي و يكي از كارشناسان امنيتي چين اعلام كرده‌اند كه سلاح اخير چين توسط آكادمي فضايي و آيروديناميك چين توليد شده است. اين آكادمي يك موسسه تحقيقاتي است كه در زمينه دانش و تكنولوژي فضايي به فعاليت مشغول است. اين موسسه دولتي سيستم‌هاي موشكي و راكتي كه براي برنامه‌هاي فضايي چين مناسب باشند را توليد مي‌كند. هر دو منبع گفته‌اند كه سلاح جديد چين توسط راكت
Long March كه براي برنامه‌هاي فضايي مورد استفاده قرار مي‌گيرد، پرتاب شده است.