67 درصد مردم واکسن زده اند یا 84 درصد؟

گروه اجتماعی

اعدادی که این روزها از گزارش‌های وزارت بهداشت و سخنان وزیر بهداشت درباره آمار تزریق واکسن کووید19 منتشر می‌شود، هر کدام، جزیره‌ای دورافتاده بدون هیچ امید اتصال است. گزارش‌های رسمی و مورد تایید وزارت بهداشت، یک عدد از پوشش دوز اول واکسن کووید‌19 می‌گوید، وزیر بهداشت یک عدد دیگر و البته، اعداد وزیر، شمول بیشتر و جمعیت حجیم‌تری را در برگرفته است! معنی و مفهوم این جمله‌ها، متفاوت با  «عددسازی» است؛ معنی این جمله‌ها، اکتفا کردن به تاکید سند قدیمی مصوب دی ماه پارسال درباره واکسینه شدن 60 الی 70درصد جمعیت بالای 12 سال کشور است که حالا به دنبال رویه جدید جهانی برای لزوم واکسیناسیون تمام جمعیت بالای 5 سال هر کشور، دیگر هیچ اعتباری ندارد اما مقام عالی وزارت، هنوز با استناد به اعداد همان سند، گزارش عمومی درباره واکسیناسیون می‌دهد و این هیچ خوب نیست. هیچ خوب نیست چون سندها باید به‌روزرسانی شود‌. سند ملی واکسیناسیون، دی ماه پارسال تصویب شد؛ زمانی که هنوز هیچ واکسنی به ایران نرسیده بود. در آن سند و به تأسی از روال توصیه شده جهانی، قید شد که حدود 60 میلیون نفر و حدود 70 درصد جمعیت کشور باید واکسینه شوند تا به مصونیت جمعی برسیم ولی امروز لابراتوارهای واکسن‌سازی دنیا در تلاش برای ایمن‌سازی کل جمعیت جهان هستند و حتی در ایران هم به پیروی از رویه جهانی و همزمان با آغاز  تزریق واکسن فایزر برای گروه سنی 5 تا 12 سال در بعضی کشورها، قرار بود در صورت تایید نهایی، واکسن سینوفارم برای کودکان کمتر از 12 سال تزریق شود. اسناد و به خصوص «شبه سندها» اوراد غیر قابل تغییر نیستند. حداقل چهره‌های علمی کشور نباید اسناد تاریخ مصرف گذشته را به عنوان «اوراد غیرقابل تغییر» محسوب کنند. طبق آن سند کهنه، 67 میلیون نفر از جمعیت کشور باید واکسن می‌زدند. امروز چطور آقای وزیر؟ وقتی به‌زودی گروه سنی زیر 12 سال هم باید واکسن کووید19 دریافت کند، اصرار بر تفکیک گروه سنی بالای  12 سال به عنوان جمعیت هدف چه دلیلی دارد؟ بنا به اعلام رسمی وزارت بهداشت، روزانه 1100 نفر الی 1200 نفر در کشور فوت می‌کنند. آیا در این عدد فوت روزانه هم گروه سنی زیر 12 سال را کنار گذاشته‌ایم؟ اوایل تابستان امسال و در آن روزهای جهنمی که آمار مرگ کرونا در کشور به 600 و 700 نفر در روز رسید، کودکان کمتر از 12 سال، هم مبتلا شدند، هم جان دادند. آیا این کودکان، در آمار متوفیان کرونا لحاظ نشدند؟ آقای وزیر، آیا لازم نیست در مندرجات رقمی سند ملی واکسیناسیون بازنگری شود وقتی دنیا در حال دستیابی به واکسن کووید19 برای گروه سنی کمتر از 12 سال است و نتیجه یکی از این تلاش‌ها، حداقل در مورد یک برند واکسن، موفقیت‌آمیز بوده است؟

استان‌هایی که خلاف جریان آب رفتند 
روز چهارشنبه 26 آبان 1400، مجموع تزریق واکسن کووید19 در ایران، به 100 میلیون و 68 هزار و 703 دوز رسید. توجه کنید لطفا؛ «مجموع تزریق»  یعنی کل واکسن‌هایی که از روز  22 بهمن 1399 تا روز 26 آبان 1400 (چهارشنبه هفته گذشته) به دریافت‌کنندگان نوبت اول، دوم و سوم واکسن کووید19 تزریق شده است.  بنابراین، هنوز نه تزریق دوز اول و نه تزریق دوز دوم و نه تزریق دوز سوم واکسن کووید19 در ایران، به آستانه 100 میلیون یا  90 یا  80 یا   70 یا حتی 60 میلیون دوز نرسیده است. طبق گزارش روز 26 آبان 1400 وزارت بهداشت، از 22 بهمن 1399 تا 26 آبان 1400، در مجموع 56 ميليون و 45 هزار و 227 دوز واکسن کووید19 برای نوبت اول، 43 ميليون و 453 هزار و 204 دوز برای  نوبت دوم و 571 هزار و 272  دوز برای نوبت سوم به گروه سنی بالای 12 سال تزریق شده است.  هدف‌گذاری اولیه در سند ملی واکسیناسیون که دی ماه 1399 مصوب شد، مصون‌سازی 67 میلیون و 790 هزار و 848 نفر از جمعیت بالای 12 سال کشور بود. سال گذشته، زمانی که سند ملی واکسیناسیون تدوین می‌شد، جمعیت کشور، 83 میلیون و 992 هزار و 949 نفر بود که با احتساب نرخ رشد 1.3درصدی سالانه و تولد یک میلیون و 91 هزار و 908 کودک طی این مدت، تا روز 28 آبان 1400، جمعیت کل کشور به 85 میلیون و 475 هزار و 199 نفر افزایش یافته است. در گزارش روز 26 آبان وزارت بهداشت، عدد کل جمعیت کشور، با احتساب اتباع بیگانه مقیم ایران، 84 میلیون و 53 هزار نفر اعلام شده که احتمالا موالید زنده در این آمار جایی  ندارد. گزارش رسمی وزارت بهداشت، پوشش نوبت اول واکسیناسیون در کل جمعیت کشور را تا روز 26 آبان، 67درصد اعلام کرده اما دیروز  وزیر بهداشت این پوشش را 84درصد اعلام کرد  چون ایشان به کفایت مصون‌سازی 70درصدی جمعیت 67 میلیون نفری مقید است ولی در این میان، تکلیف 35درصد جمعیت واکسن گریز چیست؟ آیا این افراد در نگاه آمار جایی دارند یا نه؟ طبق گزارش وزارت بهداشت تا روز 26 آبان 1400، از جمعیت 84  میلیون و 53 هزار نفری کشور، 67درصد نوبت اول واکسن را دریافت کرده‌اند.  طبق گزارش روز 26 آبان 1400 وزارت بهداشت از تفكيك ميزان واكسیناسيون در استان‌هاي كشور، در 9 استان، بالاي 70درصد کل جمعيت، در 18 استان بالاي 70 و كمتر از 80درصد کل جمعيت و در 4 استان هم بالاي 50 و كمتر از 60 درصد کل جمعيت استان ، نوبت اول واكسن را دريافت كرده‌اند. طبق اين جداول، در هيچ استاني، ميزان واكسیناسيون نوبت اول، بالاي 80درصد کل جمعیت استان نبوده، در 4 استان خوزستان، کردستان، سیستان و بلوچستان و قم که بیشترین تراکم قومیتی و مذهبی را دارند، آمار واکسیناسیون در کل جمعیت استان از 60درصد بالاتر نرفته چنانکه استان سیستان و بلوچستان با پوشش 50درصدی نوبت اول واکسیناسیون، پایین‌ترین میزان واکسیناسیون نوبت اول را در کل استان‌های کشور دارد و سپس استان‌های قم با 53درصد، استان کردستان با 57درصد و استان خوزستان با 58درصد پوشش واکسیناسیون نوبت اول جمعیت کل استان  در ردیف‌های بعد از سیستان و بلوچستان ایستاده‌اند. 

آیا این «جمعیت هدف» 
در تمام سرشماری ها به چشم می‌آیند؟
سوال اینجاست این جمعیت هدف، کی و چطور شناسایی شدند و چرا در باقی موارد، دست مسوولان و نهادها و وزرا برای پیدا کردن‌شان خالی می‌ماند؟ چرا هنوز هیچ آمار دقیقی از جمعیت زیر خط فقر مطلق وجود ندارد؟ جمعیت دچار سوءتغذیه نیازمند دریافت سبد غذایی چرا هنوز ناشناخته هستند؟ چرا در مورد جمعیت افراد دارای معلولیت، 4 دهه است که هیچ نهادی موفق به محاسبه دقیق نشده؟ چرا تعداد کارگاه‌های زیرزمینی غیرقابل محاسبه است ؟ چرا  هنوز آماری از کارگران شاغل در کارگاه‌های خارج از شمول قانون کار موجود نیست؟ چرا سرشماری‌ها درباره تعداد کودکان محروم از تحصیل با شکست مواجه شده است؟