چيزهاي ديگري ياد مي‌گرفتيم
محمد خيرآبادي
چند سالي است كه به حق و به درستي سرفصل‌هاي آموزش رسمي زير سوال رفته است. همه مي‌پرسند فلان درس را چرا خوانديم؟ چرا اين همه سال اصرار داشتند كه جزييات تخصصي فيزيك و شيمي و رياضي را حتما ياد بگيريم؟ چرا در آموزش زبان‌هاي خارجي بيشتر روي قواعد و گرامر
تكيه داشتند؟
چرا لااقل در حد مقدمه و آشنايي اوليه هم براي فلسفه و علوم انساني مثل روانشناسي جايي باز نمي‌كنند؟ چرا در مدارس، كتاب‌ها و كارگاه‌هايي براي آموزش مهارت‌هاي رفتاري، مديريت خود و مديريت روابط وجود ندارد؟ جاي خالي آموزش‌هاي ضروري و كاربردي در سيستم آموزشي احساس مي‌شود و پدرها و مادرهاي بسياري در تكاپو براي جبران اين خلأ به نحوي ديگر و از طريقي ديگرند.
آنها معتقدند كه بعضي چيزها را بچه‌ها بايد ياد بگيرند، هر طور كه ممكن است و به هر ترفندي كه مربي و آموزگار و پدر و مادر بلدند. اينها به قدري حياتي‌اند كه نبايد از كنارشان بي‌تفاوت عبور كرد حتي اگر سيستم آموزشي از آنها غافل باشد.
خيلي چيزهاي ديگر را اگر ياد نگرفتند مهم نيست اما اينها را بايد ياد بگيرند. اصلا بايد برايش مشق بنويسند. آنقدر تكرار كنند تا خوب ياد بگيرند. مهم‌تر از مسائل تخصصي در حساب و فيزيك و شيمي و تاريخ و جغرافي، همين‌هاست. كودك بايد ياد بگيرد كه داشتن اسباب بازي زياد، چندان مهم نيست و مهم لذت بردن از بازي است.
ممكن است يك عروسك، يك دوچرخه، يك وسيله بازي، مال ما نباشد اما بتوانيم ساعت‌ها از آن لذت ببريم. اگر سيستم آموزشي نتواند در ده، دوازده سال اين را به دانش‌آموز ياد بدهد هيچ‌وقت فرد و جامعه از آسيب‌هاي اين عدم آموزش بركنار نخواهد بود. اسباب‌بازي زياد، دست و پاگير است. كودك بايد ياد بگيرد كه براي پريدن و جهيدن لازم است كه بار اضافي نداشته باشد. اگر مي‌خواهد سبك بپرد و چابك بدود بايد نگران وسيله‌هايش نباشد و اسباب و اثاثيه كمتري همراه داشته باشد. زندگي بهتر به كمك اشياي گزيده و وسيله‌هاي مختصر و مفيد حاصل مي‌شود نه با زلم زيمبوهاي رنگارنگ. ما اينها را هيچ جا ياد نگرفتيم. كودك بايد درباره آسوده رها كردن آموزش ببيند، كتاب بخواند و كارگاه برگزار كند. كاش به ما ياد مي‌دادند كه چطور از داشته‌هاي‌مان
دل بكنيم؟
كاش وقتي دانش‌آموز بوديم و پدربزرگ يا مادربزرگ‌مان را از دست داديم دو كلمه حرف حساب و دو نكته كاربردي درباره مواجهه با مرگ عزيزان ياد مي‌گرفتيم. كاش مي‌فهميديم كه چطور انتقاد كنيم و انتقاد بشنويم. كاش يك نصفه زنگ هم تمرين اعتراض مي‌كرديم.