هشدارهايي كه ديده نميشود، دو شهر به وضعيت پرخطر بازگشتند
باز قرمز شديم
گروه اجتماعي
ديروز باز هم رنگ قرمز در نقشه وضعيت كرونايي استانهاي كشور پديدار شد و دو شهر از استانهاي يزد و خراسان جنوبي به دليل افزايش آمار ابتلا و بستري به ازاي صد هزار نفر جمعيت در وضعيت قرمز قرار گرفتند. طبق اعلام سامانه ماسك، روز 13 آذر شهرهاي طبس (خراسان جنوبي) و بهاباد (يزد) در وضعيت قرمز، ۹ شهر در وضعيت نارنجي، ۱۵۳ شهر در وضعيت زرد و ۲۸۴ شهر در وضعيت آبي قرار دارند.
طبق اعلام سامانه ماسك، اراك، اردبيل، اصفهان، اهواز، ايلام، بندرعباس، تبريز، تهران، رشت، زاهدان، ساري، قم، كرج، گرگان و مشهد، مركز استانهايي هستند كه در وضعيت آبي قرار دارند.
در جدول رنگبندي كرونايي، رنگ سبز به اين معناست كه در استان يا شهر مورد نظر، طي ۲۸ روز گذشته هيچ مورد جديد از كوويد19 گزارش نشده يا موارد مثبت كمتر از يك مورد به ازاي ۱۰۰ هزار نفر جمعيت آن شهر بوده است. رنگ سفيد به معني منطقه كمخطر است به اين شرط كه طي دوهفته، متوسط ميزان بستري روزانه به ازاي صدهزار نفر جمعيت، حداكثر يك مورد باشد. در شهر با رنگ زرد كه شرايط كمي حادتر نسبت به منطقه با رنگ سفيد دارد، تعداد موارد جديد قطعي به ازاي ۱۰۰ هزار نفر ۱ تا ۹ مورد و در منطقه نارنجي: تعداد موارد جديد قطعي، ۱۰ تا ۲۴ به ازاي ۱۰۰ هزار نفر است كه در چنين منطقهاي، روند كلي اپيدمي بالا رونده است. اما در منطقهاي كه با رنگ قرمز مشخص ميشود، روزانه بيش از ۲۵ مورد به ازاي ۱۰۰ هزار نفر جمعيت ابتلاي جديد شناسايي ميشود.
بازگشت دوباره رنگ قرمز به نقشه كرونايي كشور در حالي است كه دو هفته قبل، پس از 289 روز، رنگ قرمز به دليل كاهش ابتلا و بستري كرونا در تمام استانها و شهرهاي كشور از نقشه «ماسك» حذف شده بود و حالا بازگشت رنگ قرمز در حالي است كه طبق هشدار متخصصان، با پيدا شدن سويه «اميكرون» كه قابليت سرايت بسيار بالاتر از دلتا دارد، هر گونه عاديانگاري از سوي مردم و مسوولان ميتواند شرايط وخيم ماههاي تابستان را رقم بزند چون همچنان آمار واكسيناسيون عمومي، با سطح مطلوب و مصونيت جمعي فاصله دارد چنانكه طبق اعلام وزارت بهداشت، تا ظهر روز 13 آذر، مجموع واكسنهاي تزريق شده براي دوزهاي اول و دوم و سوم در كشور به ۱۰۷ ميليون و ۱۴۳ هزار و ۱۵۷ دوز رسيد كه از اين مجموع، ۵۷ ميليون و ۹۹۳ هزار و ۵۴۷ نفر دوز اول، ۴۷ ميليون و ۹۲۹ هزار و ۱۷۱ نفر دوز دوم و يك ميليون و ۲۲۰ هزار و ۴۳۹ نفر، دوز سوم واكسن كرونا را تزريق كردهاند.
البته هنوز تعداد فوتيهاي كرونا كه نشانه قطعي شرايط وخيم همهگيري ويروس است، براي دومين هفته متوالي، دو رقمي است و ديروز حتي نسبت به شبانهروز پيش از آن هم تعداد فوتيهاي كرونا در كشور كاهش داشت. طبق اعلام وزارت بهداشت در شبانه روز 12 تا 13 آذر ۵۸ بيمار كوويد-۱۹ فوت كردند و در اين بازه زماني 2157 مبتلاي كرونا در كشور شناسايي شدند اما همچنان آمار مرگ در 19 استان كشور در اين بازه زماني، صفر يا يك گزارش شد.
با اين حال، هشدار متخصصان نسبت به عاديسازيهاي شرايط پيراموني به قوت خود باقي است و به خصوص اين هشدارها متوجه بازگشايي عجولانه مدارس و دانشگاهها و برگزاري كلاسهاي حضوري در مراكز آموزشي است.
ديروز رييس مركز تحقيقات ويروسشناسي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي با هشدار دوباره درباره خطر بازگشاييها و عاديسازيها و تاثير اين رفتار جمعي در بازگشت به شرايط خطرناك و افزايش احتمال ورود سويه جديد «اميكرون» به كشور تاكيد كرد: «در شرايطي كه واريانت نگرانكننده جديدي به نام اُميكرون شناسايي شده، بازگشاييهاي همزمان مقداري خطرناك بوده و ميتواند منجر به گسترش بيماري شود.» عليرضا ناجي در گفتوگو با ايسنا، درباره ارزيابي وضعيت بازگشاييهاي همزمان مدارس، دانشگاهها، مراكز فرهنگي و... با توجه به نزولي بودن موارد بروز كرونا در كشور، گفت: «با وجود شناسايي واريانت اُميكرون به عنوان يك واريانت نگرانكننده در جهان، نگراني از بازگشاييهاي همزمان و در عين حال درصد پايين رعايت پروتكلهاي بهداشتي، بحق است آن هم درحالي كه در حال حاضر تمام كشورها شرايطشان را با توجه به شناسايي اُميكرون تغيير دادهاند و بسياري از كشورها مجددا به محدوديتهاي شديد بازگشتند و حتي ممانعت از مسافرت در برخي كشورها مجددا ايجاد شده است.»
ناجي در توضيح نگراني خود از شرايطي كه بيترديد چيزي جز «عاديسازي» نيست، گفت: «وقتي كه جامعه باز شده و تراكم ايجاد ميشود، احتمال انتقال ويروس بيشتر ميشود. حال اگر واريانتي مانند اُميكرون وارد كشور شود، باتوجه به اينكه واريانتي است كه ميتواند از سيستم ايمني و واكسيناسيون فرار كند، اصلا عاقلانه نيست كه اين اقدامات و بازگشاييهاي همزمان انجام شود. بنابراين بايد اطلاعات دنيا را مرور كرده و خودمان هم اطلاعات توليد كنيم. بايد نظارتمان بيشتر شده، پايش ژنتيكي كوويد را افزايش داده و توجه بيشتري به شرايط كوويد-۱۹ در دنيا داشته باشيم و اجازه ندهيم اتفاقاتي كه در پيكهاي چهارم و پنجم برايمان رخ داد، در پيك ديگري با اُميكرون تكرار شود.جداي از اُميكرون، تا زماني كه سطح واكسيناسيونمان را بالا نبريم، بازگشاييهاي همزمان توصيه نميشود و بنابراين، در حال حاضر بايد بالاي ۹۰ درصد جامعه عليه كرونا واكسينه شوند.» طبق اعلام ديروز سازمان بهداشت جهاني، سويه اميكرون در ۳۸ كشور جهان شناسايي شده درحاليكه مقاومت واكسنها در مقابل اين سويه جديد، هنوز در هالهاي از ابهام است و ديروز سازمان جهاني بهداشت هشدار داد كه ممكن است هفتهها طول بكشد تا مشخص شود مسري بودن سويه اُميكرون به چه ميزان است، آيا موجب بروز نوع شديد بيماري ميشود و روشهاي درماني و واكسيناسيون تا چه ميزان در برابر آن موثر هستند.
مدارس؛ بمبهاي قابل انفجار
در حالي كه اول آذر وزارت بهداشت با انتشار گزارشي درباره وضعيت واكسيناسيون در گروه دانشآموزان متوسطه دوم اعلام كرد كه فقط 39 درصد دانشآموزان 15 تا 18 ساله بهطور كامل و با دريافت دو دوز واكسن، بهطور كامل واكسينه شدهاند، در اولين روزهاي بعد از بازگشايي مدارس خبرهايي رسيد مبني بر اينكه در برخي استانها، تعدادي از دانشآموزان مبتلاي كرونا شدهاند از جمله اينكه معاون بهداشتي دانشگاه علوم پزشكي لرستان اعلام كرد كه 1۵ درصد دانشآموزان دوره متوسطه دوم يك مدرسه بعد از بازگشايي كرونا تست مثبت داشتند چون ۷۴ درصد مدارس استان شرايط بازگشايي در شرايط كرونايي را ندارند و بنابراين، پروتكلهاي مد نظر وزارت بهداشت در اين مدارس رعايت نشده است.
درحاليكه بازگشايي مدارس مهمترين نگراني مسوولان حوزه سلامت بوده، طي روزهاي گذشته هم اعلام شد كه طبق مشاهدات بازرسان و ناظران وزارت بهداشت، مديران بسياري از مدارس، تاكيدات وزارت بهداشت براي رعايت پروتكلهاي بهداشتي و رعايت فاصلهگذاري اجتماعي در كلاسهاي درس و زمانبندي حضور دانشآموزان را ناديده گرفتهاند.
علاوه بر بازگشايي مدارس، عاديسازي ترددهاي بين استاني از ديگر نگرانيهايي است كه بر بازگشت شرايط وخيم دامن خواهد زد به خصوص كه اكنون سويه جديد ويروس كوويد-19، در كشورهاي همسايه و از جمله امارات هم شناسايي شده و آزادسازي سفرهاي خارجي ميتواند احتمال ورود اين سويه جديد به كشور را تقويت كند.