انتقاد نسبت به ساده‌انگاري‌هاي دولت و هشدار بابت خطرهاي جدي‌تر بابت شيوع پنهان «اوميكرون»
اجراي كنترل هوشمند كشور از امروز
گروه اجتماعي
اجراي قرنطينه هوشمند از امروز در سراسر كشور در حالي است كه طبق آخرين نقشه رنگ‌بندي كرونايي در كشور، تعداد شهر‌هاي قرمز دوباره به صفر رسيد.
طبق گزارش روز 20 آذر ماه در سامانه «ماسك»، شهرستان‌هاي اشنويه در آذربايجان غربي، طبس، نهبندان در خراسان جنوبي، بافت، زرند، سيرجان در كرمان و بافق، بهاباد در يزد در وضعيت نارنجي كرونا قرار دارند و ۱۱۹ شهرستان در وضعيت زرد و ۳۲۱ شهرستان در وضعيت آبي هستند. همچنين طبق گزارش روزانه وزارت بهداشت، تعداد مبتلايان جديد كوويد 19 در كشور هم پس از ۴۶۰ روز، به كمتر از ۲۰۰۰ نفر رسيد چنانكه طبق اين گزارش، در شبانه‌روز 19 تا 20 آذر ماه، 1681 بيمار جديد كوويد۱۹ در كشور شناسايي شد در حالي كه آخرين‌بار، ۱۶ شهريور سال گذشته، تعداد مبتلايان روزانه، كمتر از دو هزار نفر بود. تعداد فوتي‌هاي كرونا در كشور هم همچنان دو رقمي است و در اين بازه زماني، ۵۸ بيمار كوويد۱۹ جان خود را از دست دادند در حالي كه در شبانه‌روز گذشته، در استان‌هاي لرستان، گلستان، قم، اردبيل، هرمزگان، بوشهر، خراسان شمالي و قزوين، مرگ كرونايي صفر بوده و در استان‌هاي سيستان و بلوچستان، خراسان جنوبي، زنجان، همدان، مازندران، خوزستان، چهارمحال و بختياري، كردستان، ايلام، البرز و سمنان فقط يك مورد مرگ و مير بيماران كرونايي ثبت شده است. در اين بازه زماني همچنين در استان‌هاي تهران ۹ مورد، خراسان رضوي و فارس هر كدام ۶ مورد و گيلان ۵ مورد فوت كرونا ثبت شده است.
درحالي كه هنوز هيچ خبري از نتايج شناسايي سويه «اوميكرون» در كشور منتشر نشده، متخصصان بيماري‌هاي عفوني، هشدار مي‌دهند كه حتما اين سويه وارد ايران شده علاوه بر آنكه تمام متخصصان حوزه سلامت در مورد صلاحيت تعميم رنگ‌بندي‌ها به وضعيت رعايت پروتكل‌ها و وضعيت شيوع بيماري در استان، نظر موافق و يكساني ندارند چنانكه با وجود تاكيد برخي مسوولان وزارت بهداشت درباره لزوم بررسي وضعيت رنگ هر شهر و استان، رييس مركز تحقيقات ويروس‌شناسي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي با انتقاد از نحوه رنگ‌بندي كرونا، اعلام كرد كه لازم است مراجعات سرپايي كرونا در رنگ‌بندي وضعيت كرونا در كشورمان لحاظ شود در صورتي كه درحال حاضر چنين معياري در نقشه رنگ‌بندي كرونا وجود ندارد و بيشتر براساس موارد بستري است. عليرضا ناجي در گفت‌وگو با خبرنگار ايلنا در توضيح اقدامات پيشگيرانه گفت: «بايد پايش‌هاي‌مان در كشور را به حداكثر برسانيم و نظارت‌ها بسيار گسترده شود كه اگر موارد ابتلا به كرونا شناسايي شوند، مورد بررسي قرار بگيرند و قرنطينه و درمان شوند كه ويروس گردش پيدا نكند. به ويژه با توجه به واريانت اوميكرون كه مي‌دانيم نسبت به ايمني حاصل از واكسن ممكن است كه مقاومت نشان دهد و ممكن است با شكست واكسن مواجه شويم، اين موضوع بسيار مهم است. بايد مقداري با طمانينه بيشتر، پايش‌ها را افزايش داد، سرعت واكسيناسيون را بالا برد و دوز بوستر را نيز به صورت گسترده تزريق كرد. درحال حاضر تمام مطالعات جديد نشان داده‌اند كه دوز سوم تا حد بسيار بالايي هم در برابر دلتا و هم در برابر اوميكرون مي‌تواند حتي از عفونت و بيماري جلوگيري كند. درحال حاضر تزريق گسترده دوز بوستر و گسترش واكسيناسيون، تكميل واكسيناسيون در گروه سني حداقل دوازده سال به بالا از نان شب هم واجب‌تر است. از طرفي مرزها نيز بايد كنترل شود. بايد پايش ژنتيكي‌مان را افزايش دهيم تا اطلاع داشته باشيم كه سويه اوميكرون در كشورمان هست يا نه. احتمال بسيار قوي وجود دارد كه اوميكرون در كشور باشد، وقتي كشورهايي مانند پاكستان، هندوستان، امارات، عربستان اين سويه را گزارش مي‌كنند و شواهدي هم وجود دارد كه ممكن است در تركيه هم وجود داشته باشد بنابراين، ما هم به احتمال قوي اوميكرون را در كشورمان داريم و بايد حساس باشيم. معمولا حدود چهار برابر موارد ابتلاي روزانه بايد تست انجام شود و سيستم بايد تمام موارد با علايمي مشابه سرماخوردگي را حتما تست كند. در مطالعات مختلف نشان داده شده است كه سرعت شيوع اوميكرون نسبت به ديگر واريانت‌هاي قديمي‌تر بالاتر است و تقريبا مي‌توان گفت احتمالا به اندازه دلتا سرعت انتشار آن بالا باشد، اين را هم مي‌دانيم امكان شكست واكسن هم وجود دارد و افرادي كه واكسن زده‌اند نيز مي‌توانند اين عفونت را بگيرند. به ويژه كه در دنيا الان دلتا و اوميكرون در كنار هم گردش مي‌كنند. پايين نياوردن گردش دو ويروس اوميكرون و دلتا با همديگر، اين خطر را به وجود مي‌آورد كه اوميكرون و دلتا، بتوانند نوتركيبي ايجاد كنند و با واريانت‌هايي مواجه شويم كه وضعيت بدتر از اين شود.»
ديروز حميد سوري؛ متخصص اپيدميولوژي هم با تاكيد بر اينكه احتمالا واريانت اوميكرون داخل كشور ما هم هست، گفت كه به دليل فقدان نظام پايش واريانت‌ها در كشور، ارايه مستند قطعي درباره صفر بودن اين سويه از ويروس كرونا در كشور ممكن نيست و در چنين شرايطي، تسهيل بازگشت به شرايط عادي بسيار خطرناك خواهد بود.
سوري در گفت‌وگو با ايسنا درباره نحوه شناسايي اوميكرون و سيستم Sequencing ويروس در كشور، گفت: در كشور ما تست‌هاي مولكولي براي
Sequencing انجام مي‌شود و كيت‌هاي آن هم وجود دارد، اما بايد اين تست‌ها را به صورت يك نظام مراقبت ساختارمند انجام دهيم كه اين اتفاق در كشور نمي‌افتد و تست‌ها به صورت موردي انجام مي‌شود. براي داشتن يك نظام Sequensing ساختارمند، بايد تعداد تست‌هاي روزانه را تا هر جا كه مي‌توانيم افزايش داده و همچنين بايد سرعت پاسخگويي را افزايش دهيم كه اكنون متاسفانه سرعت پاسخگويي به نتايج Sequensing به دليل تشريفات اداري، تاخير دارد در حالي كه هرقدر بتوانيم با سرعت بيشتري اقدام كنيم، واكنش سريع‌تري در برابر ويروس داريم و احتمال مهار واريانت‌ها افزايش خواهد يافت.» در شرايطي كه هنوز ورود اين سويه به كشور به دليل ضعف تجهيزاتي نامعلوم است، سوري هم با انتقاد از تسهيل بازگشايي‌ها گفت: «در حال حاضر زمان مناسبي براي بازگشت به وضعيت عادي در بخش‌هاي مختلف نيست. اكنون در شرايطي هستيم كه جامعه به صورت بالقوه در معرض خطر اوميكرون قرار دارد. درست است كه ميزان مرگ‌وميرها در كشور كاهش يافته است، اما مرگ و مير تنها شاخص سنجش خطر نيست و در عين حال شاخص‌هاي رنگ‌بندي شهرها هم كامل نيست و قضاوت‌مان درباره رنگ‌بندي شهرها هم گمراه‌كننده و اشتباه است و بايد به اين مغايرت‌ها پرداخت. از يك‌سو مجامع بين‌المللي به دليل بروز اوميكرون اعلام مي‌كنند كه تمهيدات محافظتي بايد تشديد شود، اما ما داريم بازگشت به شرايط عادي را تسهيل مي‌كنيم. وقتي كشورهاي ديگر دنيا دارند از گسترش اپيدمي گزارش مي‌دهند، قطعا كشور ما هم از اين فضا مصون نبوده و در هفته‌هاي پيشرو شاهد طغيان‌هايي خواهيم بود، اما مهم است كه واكنش سريع و به‌موقع در برابر اين طغيان‌ها اعمال كنيم. به اين معنا كه به محض مشاهده آشفتگي‌هايي در روند اپيدمي و كانون‌هاي آلودگي، وارد عمل شده و طغيان را در همان‌جا كنترل و مهار كنيم.» سوري در هشدار ديگري درباره ويژگي‌هاي «اوميكرون» گفت: «قابليت بيماري‌زايي اين واريانت بيش از سويه‌هاي قبلي و حتي بيشتر از سويه دلتاست اما شدت بيماري‌زايي آن برخلاف «دلتا» چندان بالا نيست. آنچه كه تاكنون مشخص و قطعي شده، اين است كه يكي از واريانت‌هايي است كه سازمان بهداشت جهاني نسبت به آن هشدار داده است. با شيوع اوميكرون، توصيه شده كه كنترل مرزها
به شدت انجام شود و كشورها نظارت مراقبت را تشديد كنند. بايد توجه كرد كه سرعت انتشار اين سويه بالاست به‌طوري كه در عرض يك هفته، موارد ابتلا دو برابر شده است. سويه‌هاي جديد، مقابله ويروس در برابر اقدامات جامعه بشري است. ويروس براي بقاي خودش تلاش مي‌كند كه اين تلاش‌ها به صورت جهش‌ها بروز پيدا مي‌كنند. بنابراين بعيد به نظر مي‌رسد كه ميزان تاثير واكسن‌ها روي اوميكرون مانند واريانت‌هاي قبلي باشد. به همين دليل است كه شركت‌هاي بزرگ واكسن‌سازي دنيا در حال ايجاد تغييراتي متناسب با جهش‌ها روي واكسن‌ها هستند تا همچنان اثربخشي بالايي را در برابر ويروس داشته باشند.»
اين هشدارها در حالي است كه ظرف هفته‌هاي گذشته، تمام فعاليت‌ها در كشور آزاد شده است؛ بازگشايي سالن‌هاي سينما، سفر، بازگشايي سالن‌هاي زيبايي و باشگاه‌هاي ورزشي و حتي ورزش‌هاي آبي كه مي‌تواند خطر انتقال عفونت‌هاي تنفسي را افزايش دهد، بازگشايي مدارس و دانشگاه‌ها و مراكز آموزشي، رفع ممنوعيت پذيرش مشتري در رستوران‌ها و اغذيه‌فروشي‌ها و همين‌طور حضور آزادانه در مراكز خريد و مراكز تفريحي. اين بازگشايي‌ها مي‌تواند يك خطر بالقوه باشد آن‌هم وقتي سويه جديد مثل يك علامت سوال بزرگ و پررنگ در مقابل نظام سلامت قرار گرفته و هنوز جمعيت كشور به‌طور كامل واكسينه نشده‌اند. البته اينكه وزارت بهداشت همچنان و با گذشت حدود 11 ماه از تصويب سند ملي واكسيناسيون و با وجود آنكه در حال حاضر در برخي كشورها واكسيناسيون گروه سني 5 تا 11 سال هم در دستور كار قرار گرفته و حتي تاكيد متخصصان داخلي كشور هم بر اين است كه ديگر بايد واكسينه شدن كل جمعيت ايران در اولويت باشد، مقاومت مسوولان نظام سلامت براي بازنگري تاكيدات اين سند و تغيير گروه هدف دريافت واكسن كوويد 19 يك سوال بدون پاسخ است. ديروز مدير توليد واكسن فايزر از احتمال نياز به تزريق دوز چهارم واكسن براي حفاظت در مقابل سويه اوميكرون خبر داد، چراكه نتايج مقدماتي آخرين پژوهش‌هاي آزمايشگاهي نشان داده كه دو دوز واكسن كرونا در مقايسه با ديگر جهش‌هاي ويروس، قابليت كمتري در مقابله با سويه اوميكرون دارند اما سومين دوز واكسن اين مصونيت را تا حد فراواني افزايش مي‌دهد.