«اعتماد» درصد بستريهاي كوويد 19 طي يكسال اخير را بررسي كرد
رتبه133جهاني در تعداد تست روزانه كرونا
علياكبر حقدوست؛ اپيدميولوژيست: بستريهاي روزانه، تجميع بيماران بدحال است
گروه اجتماعي
بررسيهاي «اعتماد» درباره درصد بستريهاي روزانه كوويد 19 به ازاي تعداد مبتلايان جديد نشان داد كه از 20 دي سال 1399 تا 20 دي 1400، درصد بستريها به ازاي مبتلايان جديد، با افزايش 8 درصدي، از 7.6 درصد به 15.4 درصد رسيده است. اين افزايش در حالي است كه تعداد مبتلايان جديد كه روزانه به عنوان «تست مثبتهاي كرونا» شناسايي و اعلام شدهاند، طي يكسال گذشته، روند نوساني داشته به اين معنا كه در شبانهروز 20 دي ماه سال 1399، 5924 مبتلاي جديد كرونا شناسايي شد اما تا 20 مرداد سال جاري، تعداد مبتلايان رو به افزايش بود و بيشترين تعداد هم، در شبانه روز 20 مرداد با عدد 42541 نفر مبتلاي جديد ثبت شد و از آن پس، تعداد مبتلايان كاهش يافت تا اينكه در شبانهروز20 دي 1400، 1932 مبتلاي كوويد 19 در كشور شناسايي شدند.
در همين بازه زماني، درصد بستريهاي روزانه به ازاي تعداد مبتلايان جديد هم، روند نوساني داشته اما با وجود كاهش محسوس تعداد مبتلايان جديد، درصد بستريها طي يكسال گذشته افزايش يافته با وجود آنكه تا روز گذشته ۵۲ ميليون و ۷۲۵ هزار و ۵۳۵ نفر از جمعيت كشور، دومين دوز واكسن را دريافت كردهاند و مجموع تعداد بيماران كوويد۱۹ در كشور هم به ۶ ميليون و ۲۰۸ هزار و ۳۳۷ نفر رسيده كه از اين تعداد مبتلاي قطعي، ۶ ميليون و ۵۳ هزار و ۲۴۱ نفر، بهبود يافتهاند (كه تزريق واكسن و حتي ابتلا به بيماري، در ايمن شدن جمعيت موثر است، اما بررسيهاي «اعتماد» نشان ميدهد كه از 20 دي 1399، به ازاي 5924 مبتلاي جديد و بستري 456 نفر به دليل شدت علايم (7.6 درصد) تا شبانهروز 19 تا 20 دي1400 و بستري 298 بيمار به ازاي 1932 مبتلاي جديد (15.4 درصد)، درصد بستريها به ازاي تعداد مبتلايان رو به افزايش است. علياكبر حقدوست؛ اپيدميولوژيست در گفتوگو با «اعتماد» توضيح ميدهد كه درصد بستريهاي روزانه به معناي بستري شدن مبتلايان جديد روزانه نيست، چون ممكن است فردي كه امروز به عنوان مبتلاي كرونا بستري ميشود، يك هفته يا چند روز قبل تست كروناي مثبت دريافت كرده باشد ولي حالا به دليل شدت يافتن علايم، براي بستري به مركز درماني مراجعه كرده است.
حقدوست ضمن تاكيد بر اينكه تعداد بستريهاي روزانه نميتواند ما به ازاي تعداد مبتلايان جديد باشد، ميگويد: «آمار تعداد ابتلاهاي روزانه، تعدادي است كه در سامانهها ثبت ميشود وگرنه تعداد ابتلاهاي روزانه در ايران، مثل تمام كشورهاي دنيا، از همان ابتداي شيوع كوويد 19، قطعا بيشتر از اين بوده و هست و حتي شايد امروز، بيش از اين ارقام اعلام شده هم باشد، چون اولا تعداد زيادي از جمعيت كشور، واكسن زدهاند و بنابراين، ممكن است ابتلاي اين افراد واكسينه شده، بسيار خفيف و كم علامت باشد در حدي كه حتي نيازي به پيگيري هم نيست. علاوه بر اين، تستهاي ما، هميشه و مثل هر تست تشخيصي، دقت مشخص و پاسخ منفي كاذب هم دارد و بنابراين، ممكن است تعدادي از مبتلايان هم با وجود ابتلا، پاسخ منفي كاذب دريافت كرده و در فهرست مبتلايان در سامانه ثبت نشوند. همچنين، امروز، افزايش دسترسي به تستهاي تشخيصي، هم در بخش خصوصي و هم در داروخانهها، سبب شده كه مراجعات مستقل افزايش يابد به اين معنا كه افرادي، تست كوويد را از داروخانه تهيه ميكنند و حتي در صورت مثبت شدن تست، به پزشك بخش خصوصي و مطبها مراجعه كرده و درمان سرپايي ميگيرند كه اين موارد هم در آمار رسمي كوويد 19 كشور ثبت نميشود. مجموع اين عوامل دست به دست هم ميدهد كه امروز، تعداد موارد جديد روزانه كوويد 19 در كشور، كم شماره باشد. اما اگر نسبت همين كاهش در طول روزها و ماههاي مختلف ثابت بماند، از آنجا كه تغيير در تعداد مبتلايان، منعكسكننده تغيير در كل جامعه است، حتي اگر در طول زمان، 50 درصد موارد را شناسايي كنيم و اين ميزان شناسايي (50 درصد مبتلايان) ثابت بماند، كاهش يا افزايش عدد كلي با همان اعداد شناسايي روزانه، همخواني دارد و به اين ترتيب، ما به الگويي از شيوع بيماري در كشور خواهيم رسيد. بنابراين، اگر شيوع بيماري به تدريج كاهش بيابد، طبيعي است كه تعداد افراد بستري در كشور هم كاهش خواهد يافت. اگر امروز شاهد كاهش همزمان ميزان ابتلا و ميزان بستري هستيم، اين كاهش دو پيام دارد؛ پيام اول اين است كه فعلا در موج پايين رونده يا قعر اپيدمي هستيم، پيام دوم هم اين است كه در اين شرايط، حتي اگر تعداد ابتلا بالا باشد، موارد، در حدي خفيف است كه به بستري و مداخلات درماني در بيمارستان نيازي نيست.»
حقدوست با تاكيد بر اينكه نوسان ما به ازاي بستري 7 الي 15 درصدي مبتلايان طي يكسال گذشته در ايران، مانند ساير كشورهاي جهان است، افزود: «در ساير كشورها هم شاهد هستيم كه مثلا در يك روز، 7 يا 8 درصد بستري ميشوند (استراليا) و در كشورهايي هم اين تعداد بستري به 20 درصد مبتلايان روزانه ميرسد (امريكا) و البته اين اعداد در طول زمان تغيير ميكند و به خصوص وقتي به سمت اپيدمي شديد پيش ميرويم، تعداد موارد بستري به شدت افزايش مييابد در حدي كه ممكن است سيستم بيمارستاني اشباع شود و حتي قادر به پذيرش بيمار جديد نباشد در حالي كه امروز در كشور ما، به دليل خالي شدن تختهاي بيمارستاني از بيماران كوويد 19، حتي ممكن است بيماران با علايم متوسط را هم بستري كنند در حالي كه در زمان شدت اپيدمي ناچار ميشويم تختهاي بيمارستاني را براي بيماران خيلي شديد نگه داريم. اين تغييرات هم در ابتداي همهگيري بيماري با شدت كم و زياد اتفاق خواهد افتاد.»
طبق اعلام ديروز وزارت بهداشت، از ابتداي شيوع كوويد 19 در كشور (30 بهمن 1398) تا روز 20 دي 1400، ۴۲ ميليون و ۹۰۸ هزار و ۱۰۲ آزمايش تشخيص كوويد۱۹ در كشور انجام شده است. عصر ديروز، ايران از بابت تعداد كل مبتلايان اين بيماري ويروسي، در رديف 12 جدول جهاني ايستاد در حالي كه كشورهاي امريكا، هند، برزيل، انگليس، فرانسه، روسيه، تركيه، آلمان، ايتاليا، اسپانيا و آرژانتين، به ترتيب در رديفهاي اول تا يازدهم از بابت ابتلاي جمعيت قرار داشتند. طبق اعلام جدول جهاني، 11 كشور اول از بابت تعداد مبتلايان از نظر تعداد تستهاي تشخيصي انجام شده هم در مرتبه بسيار بالاتر از ايران قرار دارند چنانكه طبق ما به ازاي تستهاي تشخيصي در يك ميليون نفر جمعيت كشور، ايران در رديف 133 جهان قرار گرفته چون در روز 20دي1400 مجموع تستهاي تشخيصي انجام شده در ايران42ميليون و908هزارو102 عددبوده كه مابهازاي تست در هر يك ميليون نفر جمعيت كشور(85627937 نفرجمعيت ايران)501هزارو99عدد بوده و بنا به هشدار برخي متخصصان عفوني، تعداد اندك تستهاي انجام شده هم يكي ديگر از دلايل پايين بودن آمار قطعي مبتلايان طي 22 ماه گذشته بوده است. در اولين ماههاي شيوع بيماري در كشور، تخمين زده ميشد كه حدود 4 درصد مبتلايان در ايران فوت خواهند كرد و برآورد متخصصان عفوني اين بود كه احتمالا اين ضريب مرگ، مربوط به تمام كشورهاي منطقه مديترانه شرقي است. حالا با گذشت 22 ماه از شيوع بيماري و در حالي كه بررسيهاي كارشناسان، جامعتر و دقيقتر شده، حقدوست ميگويد همان تخمين اوليه درباره ضريب 4 درصدي مرگ ناشي از كرونا در ايران هم، صحيح نبوده و اين ضريب براي كشور ما، كمتر از يك درصد است و ميافزايد: «ضريب مرگ كوويد 19 در ايران، قطعا خيلي پايينتر از تخمينهاي اوليه است، چون در ابتداي شيوع بيماري، اشكال بيعلامت و كم علامت زياد بوده و البته به تدريج زيادتر هم شد اما در عين حال، به دنبال ايمنسازي با واكسيناسيون، حتي در گروه سني سالمندان، تعداد فوتيهاي كوويد 19 هم كاهش قابل توجهي داشته است. طبق اعلام منابع علمي، فوت كوويد 19 ميتوانست تا يكدهم درصد - يك فوت از هر ده هزار نفر جمعيت - هم برسد اما در ايران، حتما مرگ كوويد 19 كمتر از يك درصد بوده و حتي با احتساب اشكال بيعلامت و كم علامت، از همان ابتداي شيوع بيماري، درصد مرگ كرونا در ايران كمتر از يك درصد بوده است.»