چطور پاي نقاش نابغه به مسابقات المپيك كشيده شد
هديه سالوادور دالي به ورزش: بدنهايي بيچهره
گروه ورزش
سالوادور دالي هنرمند مشهور جهان مجموعهاي از مدالهاي طلا، نقره و پلاتينيومي را براي بزرگداشت بازيهاي المپيك ۱۹۸۴ طراحي كرده بود. اين مدالها تاييد رسمي كميته المپيك ايالات متحده را داشت و بخشي از درآمد حاصل از فروش آنها به آن سازمان تعلق گرفت. اين بخشي از گزارشي است كه روزنامه نيويورك تايمز در اكتبر ۱۹۸۳ منتشر كرد. المپيك لسآنجلس قرار بود سال آينده برگزار شود. دالي نقاش مشهور اسپانيايي در آن زمان ۷۹ ساله بود و در سالهاي پاياني عمرش قرار داشت. نقل است كه اين نقاش مشهور به خاطر داروهايي كه همسرش
سر خود به او ميداد دچار مشكلات جسماني زيادي شده بود. اين تنها ارتباط نابغه سورئاليست دنيا با جهان ورزش نبود. دالي به عنوان يك زاده كاتالونيا مثل همه مردم ايالت طرفدار بارسلونا بود و خيلي از بازيهاي اين تيم را در نيوكمپ تماشا ميكرد. دالي طراحيهايي هم با تم فوتبال دارد. نزديكترين پيوند او به بارسلونا دوستان دوران كودكياش بودند كه با آنها فوتبال بازي ميكرد. ساگي باربا و خوزه ساميتيه دوستان كودكي دالي بودند كه قبل از سال ۱۹۲۰ به بارسلونا پيوستند. خوزه تبديل به يكي از اسطورههاي باشگاه شد و در زماني كه فوتبال هنوز شكل و شمايل اين روزها را نداشت موفق شد در ۳۶۰ بازي ۱۸۴ گل به ثمر برساند. در سالهايي كه دوستان دالي در حال بازي كردن براي بارسلونا بودند او به شهر تيم هميشه رقيب يعني مادريد رفت و دروازههاي جهان را به روي خودش گشود. او دوران پر فراز و نشيبي در سبكهاي مختلف هنري و در ژانرهاي متنوع همراه با نوابغ هنري آن زمان كه سورئاليستها خوانده ميشدند تجربه كرد. با اين حال با روي كار آمدن ژنرال فرانكو و حمايت دالي از ديكتاتور اسپانيا، دوستانش از او كناره گرفتند. دالي در زمان روي كار آمدن هيتلر هم به جانبداري از او متهم شده بود اما اين اتهامات را رد كرد. عكس معروف دالي در كنار ديكتاتور اسپانيا در روز رونمايي از پرتره دختر فرانكو هنوز يكي از عكسهاي مهم و بحث برانگيز تاريخ هنر در رابطه با موضوع جايگاه هنر و هنرمند به حساب ميآيد. به هر حال دالي تا پايان عمر زير سايه اتهام سمپات فاشيستها بودن زندگي كرد. در اواخر دوران زندگي دالي و در سال ۱۹۸۳ كميته المپيك امريكا براي بزرگداشت مسابقاتي كه سال ۱۹۸۴ قرار بود در لسآنجلس برگزار شود از او درخواست كرد طراحيهاي مدالهاي يادبود مسابقات را انجام دهد. دالي اين پيشنهاد را از شركت اينتر كوين كه يك شركت خصوصي ضرابخانه در بوخوم آلمان بود، دريافت كرد. رييس شركت يكي از طرفداران سرسخت دالي بود و تصور ميكرد سوژه المپيك براي اين نقاش سورئال جذاب است.
طراحيهايي كه دالي براي المپيك انجام داد چند نكته جالب توجه داشت؛ يكي اينكه به گفته مدير پروژه از مجموع نشانهايي كه دالي طراحي كرد چند مورد از قبل آماده شده بود و سال آن به ۱۹۷۸ برميگشت. مدالهايي كه در ادامه طراحي شد يك روند عجيب از سورئاليسم به سنتگرايي در آثار دالي را نشان ميداد. يعني مدالهايي كه قبلتر طراحي شده بود فضايي فراواقعگرايانه داشت و مدالهاي متاخر از جمله دو مدال نهايي كه پرتابكننده ديسك و كماندار را نشان ميداد بسيار واقعگرايانه به تصوير كشيده شده بودند. البته تمامي بدنهاي طراحي شده در مدالها چهره نداشتند. ديگر نكته جالب توجه در طراحي مدال ورزش سهگانه به چشم آمد. جايي كه دالي ورزشكار توي تصوير را به شكلي نشان داد كه انگار در حال حركت است. ديسك توي دست پرتابكننده ديسك هم چنان به تصوير كشيده شد كه انگار خورشيدي است با پرتوهاي تابشي. نمايي كه هم به صورت انتزاعي هم به صورت فيزيكي تاثيرگذار بود. دالي علاوه بر اين سه رشته براي رشتههاي دووميداني، پرش با نيزه، فوتبال، ژيمناستيك، بوكس، شيرجه، تيراندازي با كمان، دوچرخهسواري، سواركاري و اسكي هم طراحي انجام داد. البته اسكي متعلق به المپيك زمستاني ميشد. دالي براي احترام به آن مسابقات كه در سارايوو پايتخت يوگسلاوي در سال ۱۹۸۴ برگزار ميشد آن مدال را طراحي كرد. دالي چندان در نحوه ضرب مدالها دخالت نكرد. او فقط روي دو نكته تاكيد داشت؛ يكي صاف بودن لبهها و ديگري استفاده نكردن از رينگ. سالوادور دالي در چنين روزي و در سال ۱۹۸۹ در سن ۸۵ سالگي درگذشت. او در طول عمر خود بيش از ۱۵۰۰ تابلوي نقاشي كشيد. او يكي از چهرههاي عجيب تاريخ به حساب ميآيد كه براي هر آدمي در دنيا يك وجهه جذاب دارد. همين اواخر و با ترند شدن سريال خانه كاغذي كه در آن گروه دزدها از ماسكهاي سالوادور دالي با آن سبيلهاي معروف ده و ده دقيقهاي استفاده كردند نام اين هنرمند براي بسياري زنده شد.