چرا بازار سرمايه بعد از 5 روز بار ديگر سقوط كرد؟
تاوان دستكاري قيمت‌ها در بورس
گروه اقتصادي |از اواخر سال ۹۸ بورس وارد روزهاي خاصي شد كه تا به حال براي اين بازار اتفاق نيفتاده بود. در آن زمان شرايط دولت به گونه‌اي رقم خورد كه به اين بازار توجه خاصي شد و از بورس به عنوان ابزار تامين مالي و جبران كسري بودجه استفاده شد. وضعيت به گونه‌اي پيش رفت كه در شرايط فعلي به نظر مي‌رسد فضاي ابهام و ترديد در بازار سرمايه، به گونه‌اي شده كه سرمايه‌گذاري از بستر اين بازار دور شده و نرخ‌گذاري دستوري و قيمت‌هاي مصوب منجر به ترس سرمايه‌گذاران از ورود به اين بازار شده است.در اين ميان روز گذشته بازار سرمايه برخلاف 5 روز گذشته، آخر هفته قرمز را پشت سر گذاشت. گونه‌اي كه شاخص كل بورس در ساعات مياني معاملات تا يك ميليون و ۲۹۹ هزار واحد كاهش يافت اما در ادامه معاملات كمي روندي صعودي به خود گرفت با اين حال نتوانست سبزپوش باقي بماند. شاخص كل بورس در روز چهارشنبه 13 بهمن ماه با ۲۶ واحد كاهش در رقم يك ميليون و ۳۰۱ واحد ايستاد و شاخص كل با معيار هم‌وزن ۲۵۱ واحد افت كرد و رقم ۳۳۳ هزار و ۲۸ واحد را ثبت كرد.معامله‌گران اين بازار ۳۸۶ هزار معامله به ارزش ۴۴ هزار و ۶۹۱ ميليارد ريال انجام دادند. بانك تجارت، معدني و صنعتي چادرملو، بانك ملت و معدني و صنعتي گل‌گهر و فولاد مباركه اصفهان نسبت به ساير نمادها تاثير مثبت و در مقابل پتروشيمي نور و پالايش نفت اصفهان بيشترين تاثير منفي را روي بورس گذاشتند.
اولويت اصلي بازار سرمايه
حفظ نقدشوندگي سهام است
همايون دارابي، كارشناس بازار سرمايه در پاسخ به اين پرسش كه آيا بدون دستكاري قيمت‌ها بورس مجددا صعودي خواهد شد يا خير؟ گفت: زماني بورس به كانال رشد برمي‌گردد كه قيمت‌ها ارزنده شوند و اولويت اصلي بازار سرمايه حفظ نقدشوندگي سهام است و قيمت فقط يك ابزار است كه به اين موضوع كمك مي‌كند. اين ارزندگي معمولا از دو جريان نشات مي‌گيرد؛ اول كاهش قيمت‌ها و دوم بهبود وضعيت بنگاه‌هاي اقتصادي و افزايش سودآوري و در صورتي كه اين دو با هم رخ دهد طبيعتا بازار برخواهد گشت.اين كارشناس بازار سرمايه خاطرنشان كرد: در صورتي كه مجموعه مقررات به گونه‌اي باشد كه ميزان فروش شركت‌ها را افزايش دهد و مانع از كاهش فروش سهام شود تبعا سهم‌ها ارزنده خواهند شد و مجددا شاخص‌ها برخواهند گشت مگر آنكه به اندازه‌اي اين سهم‌ها افت كنند كه شاخص‌ها درجا بزنند، اما صرف‌نظر از اين اتفاقات كه در بازار و روي تابلو رخ داده در مجموع جريان بلندمدت در بازار سرمايه از اين دو مساله اصلي نشات مي‌گيرد.
بازار سرمايه از دو هفته گذشته
نگران لايحه بودجه بود
دارابي در پاسخ به اين پرسش كه آيا در هفته گذشته خريدهاي خرد انجام شد يا همچنان بازار با خروج سرمايه خرد روبه‌رو بود؟ ادامه داد: بازار سرمايه از دو هفته گذشته نگران لايحه بودجه بود و پس از تصويب دستور 10بندي دولت و عدم ابلاغ آن از سوي سازمان برنامه و بودجه مجددا هفته گذشته دولت و رييس‌جمهور به آن ورود پيدا كردند و عملا اين 10 فرمان را ابلاغ كردند كه امروز نگراني بازار كمتر از قبل شده و ميزان خريدها نيز افزايش پيدا كرده است. دارابي ادامه داد: موضوعاتي كه در اين ۱۰ بند هستند از جمله ۵ درصد تخفيف در ماليات شركت‌هاي توليدي يا سقف گذاشتن در نرخ خوراك پتروشيمي‌ها بسيار مهم هستند. هرچند كه كوتاه‌مدت بوده و در لايحه بودجه نيز يك‌ساله هستند، تا حدودي مي‌توانند نگراني بازار را برطرف كنند. در كل با تصويب اين بند‌ها به نظر مي‌رسد كه حمايت روشن و شفافي از طرف دولت در راستاي بازار سرمايه انجام مي‌شود. اين كارشناس بازار سرمايه تصريح كرد: اين جريان به نوعي جريان كاهش نگراني و افزايش روند تغييرات در روزهاي آتي است. دارابي در پاسخ به اين پرسش كه اين حباب در درآمدها و صورت‌هاي مالي و ارزش شركت‌ها به سود چه كسي است و به زيان چه كسي، گفت: نظري در اين مورد ندارم.
رمزارز هم جذابيت زيادي
براي سرمايه‌گذاران ندارد
او در پاسخ به اين پرسش كه آيا مي‌توان اميدي به بورس با اين روند داشت يا اينكه همچنان مردم به سمت بازار رمزارز حركت مي‌كنند؟ تصريح كرد: مسلما پس از ريزش‌هاي شديدي كه در اين مدت بازار رمزارز داشته جذابيت زيادي براي سرمايه‌گذاران در پي ندارد و اين جريان بازگشت سرمايه‌ها در قيمت‌هاي بالا باعث زيان آنها شده و با افت همراه شده‌اند و مانند هر بازار ناشناخته ديگري پس از دوره‌اي جذابيت خود را از دست خواهد داد. دارابي گفت: بورس صرف‌نظر از فراز و فرودهايي كه دارد مي‌تواند جذب سرمايه را به سمت خود داشته باشد و همواره شركت‌هاي خوبي هستند كه داراي قيمت‌هاي ارزنده در بورس هستند. اين كارشناس بازار سرمايه با بيان اينكه در حال حاضر با ضعف در تحليل‌ها مواجه هستيم، گفت: اخلاق سرمايه‌گذاري در بين سرمايه‌گذاران وجود ندارد و نمي‌توان سرمايه‌گذاران را توجيه كرد كه بتوانند در قيمت‌هاي بالا به هر طريقي شده سهام را خريداري كنيد.دارابي ادامه داد: عموما به هر طريقي قيمت‌ها افزايش پيدا مي‌كند يا صف خريد تشكيل مي‌شود اما انتظار اين است كه حقوقي‌ها ورود پيدا كنند و يك مشكل اساسي ديگر همين مساله است كه در اين بخش ايجاد مي‌شود. اين كارشناس بازار سرمايه در مورد آينده بورس نيز خاطرنشان كرد: وضعيت بورس تا پايان سال به موضوع مهم مذاكرات وين وابسته است و اينكه نتيجه اين مذاكرات چه خواهد شد و بر بازارها چه تاثيري خواهد داشت و اينكه لايحه بودجه ختم به خير شود تا بازار سرمايه هم بتواند با يك جريان پايدار به روند خود ادامه دهد.
حذف تدريجي دامنه نوسان
و قيمت‌هاي دستوري
گفتني است؛ مجيد عشقي، رييس سازمان بورس و اوراق بهادار چند روز پيش اعلام كرد: با توجه به جمع‌بندي پيشنهادات بورس‌ها در خصوص دامنه نوسان اميد مي‌رود تا پايان سال شاهد تغيير تدريجي دامنه نوسان باشيم، زيرا هر گونه مداخله خارج از نظم بازار عرضه و تقاضا حكايت تلخ قيمت‌گذاري دستوري است. دامنه نوسان همان قيمت‌گذاري دستوري است كه نمي‌گذارد بازار در مسير عرضه و تقاضا و بدون دخالت‌هاي دستوري مسير و راه خود را پيدا كند. اكنون با توجه به جلسات متعددي كه در سازمان بورس با بورس‌ها در خصوص اين مورد برگزار شده به جمع‌بندي‌هاي لازم رسيده‌ايم. اميد مي‌رود طي يك يا دوماه آتي شاهد تغييرات اساسي و در حوزه دامنه نوسان باشيم، اما ناگفته نماند اين موضوع قرار است به صورت تدريجي رخ دهد تا لطمه‌اي به بازار سهام وارد نشود همان‌گونه كه موضوع نرخ خوراك گاز و سوخت صنايع كه در چند مدت اخير تبديل به چالش بازار شد اگر اصلاح نمي‌شد به‌طور حتم مي‌توانست مزيت‌هاي بسياري از صنايع را از بين ببرد. عشقي همچنين عنوان كرده كه بازار سرمايه نياز به حمايت ندارد، زيرا اين بازار به اندازه كافي خود توان اقتصادي دارد، آن چيز كه اكنون به بازار آسيب وارد كرده در اصل مربوط به تصميمات غيرمنطقي خارج از فضاي بازار مي‌شود، زيرا چنين مسائلي به راحتي مي‌توانند سودآوري شركت‌ها را تحت‌الشعاع خود قرار دهد. تضعيف سودآوري شركت‌ها نه تنها براي دولت سودي ندارد، بلكه بيشترين زيان را خود دولت خواهد ديد.