رويدادي كه نه دبير دارد و نه فراخوان
جشنواره تئاتر دانشگاهي 1401 برگزار مي‌شود؟
بابك احمدي
دو‌شنبه ۹ اسفند درباره بعضي ممنوعيت‌هاي عجيب و غريب در تئاتر -كريوگرافي، طراحي حركت، رقص معاصر و مدرن- و سوق پيدا كردن سالن‌هاي نمايش به تاريكي گزارشي منتشر كرديم. شرح وضعيت به وجود آمده، واكنش و همراهي هنرمندان و مدرسان شناخته شده تئاتر از جمله فرهاد مهندس‌پور و رضا كيانيان را به دنبال داشت. حالا در فاصله دوازده روز بعد بايد درباره خاموشي «جشنواره تئاتر دانشگاهي ايران» بنويسيم. دست‌اندركاران و علاقه‌مندان پيگير هنرهاي نمايشي مطلعند جشنواره تئاتر دانشگاهي ايران كه تا همين چند دوره قبل عنوان «بين‌المللي» را هم يدك مي‌كشيد، نه‌تنها بين دانشجويان كه ميان فارغ‌التحصيلان تئاتر نيز دنبال‌كنندگان و علاقه‌مندان بسياري داشته و دارد. رويدادي كه همواره در ارديبهشت ماه برگزار مي‌شود و به ابتداي سال تئاتري شوروحال خاصي تزريق مي‌كند. عملا مي‌توان جشنواره تئاتر دانشگاهي را بهار تئاتر ايران توصيف كرد. نكته اينجاست كه چيزي به آغاز فروردين و سال جديد باقي نمانده و تا اين لحظه فراخوان برگزاري جشنواره منتشر نشده است. ظاهرا مسوولان وزارت علوم نيز اراده‌اي براي برگزاري رويداد مهمي در اين سطح نشان نمي‌دهند. روندي كه هر چهار سال يك‌بار به واسطه موج تغيير دولت‌ها تجربه مي‌كنيم و تا كوه يخ آقايان آب شود، ما علاقه‌مندان تئاتر دانشگاهي بايد در خشكسالي له‌له بزنيم.
در همين رابطه خبرهاي ضدونقيض هم به‌گوش مي‌رسد كه دوباره مي‌توان گفت هر چهار سال يك‌بار، يا بعضا هرساله شاهد تكرارش هستيم. «وزارت علوم چشم ديدن جشنواره تئاتر دانشگاهي را ندارد و مي‌خواهد همه چيز برود روي هوا»! اين نتيجه كوتاهي و بي‌توجهي مستقيم نهاد دانشگاه به رويداد هنري است كه بايد مثل جشنواره‌هاي دانشگاه‌هاي فني و مهندسي مورد توجه باشد، ولي ظاهرا از آنجا كه با علوم انساني و خاصه مقوله «هنر» مواجه هستيم، به چشم بي‌هنران نمي‌آيد.
رحمت اميني، كارگردان تئاتر و عضو هيات علمي دانشگاه تهران در پاسخ به اين پرسش كه جشنواره سال جديد چه سرنوشتي پيدا مي‌كند، مي‌گويد: «با توجه به شرايط پيش‌آمده من هم جواب خاصي براي اين سوال ندارم ولي فكر مي‌كنم جشنواره تئاتر دانشگاهي از آن دست رويدادهايي است كه هرطور شده بايد برگزار شود.» او تاكيد مي‌كند به سبب از دست رفتن زمان «نمي‌توانيم حتي جشنواره‌اي به كيفيت سال گذشته داشته باشيم» و پيشنهاد مي‌دهد وزارت علوم پيش از پايان سال فراخواني منتشر كند كه پژوهشگران و هنرمندان بر اساسش خيلي سريع دست به كار شوند. اين در حالي است كه همچنان خبري از معرفي دبير دوره آينده نيست و چراغ دبيرخانه يكي از مهم‌ترين رويدادهاي تئاتري يا به تعبيري، مهم‌ترين رويداد تئاتري ايران همچنان خاموش است. «به نظرم بايد دبير جشنواره دست‌كم براي دو سال حكم بگيرد كه در همين دوره برگزاري، فراخوان دوره آينده را با كيفيت بهتر و زمان‌بندي مناسب‌تر تدوين و منتشر كند.» عضو هيات علمي دانشگاه تهران تاكيد مي‌كند با توجه به اهمال صورت‌گرفته «دوره پيش‌رو به هر آنچه اثر پژوهشي و تئاتري در حال آماده‌سازي است» اختصاص يابد و مسوولان براي سال دوم فراخوان فكر شده‌تري ارايه دهند.
او البته پيشنهادهايي هم براي تغييرات شكلي مطرح مي‌كند. از جمله اينكه «دبيرخانه دايمي شود و در طول سال مشغول كار باشد» و در همين ارتباط به دوره فعاليتش در دانشگاه سوره اشاره دارد. «آن زمان دبيرخانه ابتدا منطقه‌اي فعاليت مي‌كرد و قدم به قدم نهايي و كشوري مي‌شد. نه اين‌طور مثل كپسول برگزار شود كه هيچ كس نتواند به كيفيت ارايه خدمات و برگزاري بهتر فكر كند.» او بار ديگر تاكيد مي‌كند «هر دولتي كه سر كار باشد تفاوت نمي‌كند، وقتي زمان مناسب از دست رفته باشد، كار هر برگزار‌كننده‌اي دشوار است.»