برقراري ارتباط را ياد بگيريم
منوچهر - محمد شميراني
زندگي
يافتن رابطه‌هاست
و رسيدن به شعوري يكدست
تا نياز نارنج
سرخي سيب
تا بوييدن گل
خراش خار
تا كه دست چين نشود
فهميدن
تا كه زندان نشود باورها
«ناهيد عباسي»
انسان اوليه، در آن روزگاران دور دور، شيوه‌هاي ارتباطي چندان متفاوتي نسبت به حيوانات نداشت. رفته رفته و به مرور زمان، انسان قابليت‌هاي خويش را شناخت و به تدريج، آنها را به كار گرفت و رشد كرد.
سير تاريخي ارتباط انسان‌ها
در ابتدا، انسان از اصوات و حركت‌هاي محدودي براي بروز احساسات و منظور خويش استفاده مي‌كرد و كم‌كم ياد گرفت چگونه، داستان شكار كردن‌هايش را روي ديوار غاري كه زندگي مي‌كرد، نقاشي كند.
گذشت و گذشت تا انسان، حروف الفبا را اختراع كرد و علاوه بر گفتن، با نوشتن هم توانست با ديگران ارتباط برقرار كند و پس از اختراع چاپ بود كه موفق شد گستره ارتباط و انتقال حرف‌ها و فكرها و دانش خود را، تا دوردست‌ها گسترش دهد.
اين روند، با گسترش جوامع و شهرها و ارتباطات و وسايل ارتباطي جديد، كار را به جايي رسانده است كه زندگي امروزه، بدون آگاهي از مهارت‌هاي ارتباطي و چگونگي برقراري ارتباط مناسب و بادوام، بسيار دشوار خواهد بود.
انسان امروزي و مشكل ارتباطي
انسان امروزي، هر روز كه از خواب برمي‌خيزد بيشترين زمان خود را در ارتباط با همسر، فرزندان، همكاران و دوستان و همشهريان خود مي‌گذراند. همين زمان زيادي كه هر انسان براي ارتباط با ديگران صرف مي‌كند ضرورت كسب مهارت‌هاي ارتباطي لازم نظير چگونه صحبت كردن و چگونه گوش كردن به ديگران را يادآور مي‌شود و در عمل نيز، مشاهده مي‌شود افرادي كه مهارت‌هاي ارتباطي را به خوبي فرا نگرفته باشند در عرصه‌هاي مختلف كاري و خانوادگي خود، دچار مشكلات فراواني مي‌شوند؛ زوج‌ها، نمي‌توانند به رابطه‌اي عميق و كيفي در زندگي خويش برسند. دوستان، نمي‌توانند از يك رابطه دوستي صميمي و نزديك، لذت ببرند و بسياري هم، نمي‌توانند از طريق برقراري ارتباط مناسب با اطرافيان يا مراجعان خويش، زندگي كاري موفقي را براي خويش ايجاد نمايند.
همين عوارض و نابساماني‌هايي كه اشاره شد در برخي مواقع، آسيب‌هاي اجتماعي و فرهنگي فراوان و فجايعي مانند قتل‌ها و آزارهاي مختلف در سطح خانواده و جامعه را رقم مي‌زند كه اگر به عنوان يك تلنگر و هشدار جدي به آن نگاه نشود پايه‌هاي سلامت رواني و اجتماعي جامعه را به خطر خواهد انداخت.
ضرورت آموزش‌هاي ارتباطي
در بسياري از كشورها، با درك ضرورت توجه به نقش مهارت‌هاي ارتباطي در سلامت اجتماعي و كاهش آسيب‌هاي گوناگون رفتاري شهروندان، تلاش كرده‌اند آموزش «هنر برقراري ارتباط» را در سرلوحه برنامه‌هاي خويش قرار دهند و با هدف نهادينه شدن اين امر، ضمن تهيه كتاب‌هاي درسي مناسب، نوجوانان و جوانان را آموزش مي‌دهند تا آنان در سنين بالاتر، از سلامت رفتاري و ارتباطي بهتر و بالاتري برخوردار شوند.
از اين رو، انتظار مي‌رود وزارت آموزش و پرورش، انجمن روابط عمومي ايران (به عنوان نهاد موثر آموزش و گسترش مهارت‌هاي ارتباطي)، انجمن اوليا و مربيان، مطبوعات، صدا و سيما و مجموعه رسانه گروهي، اين مهم را با جديت دنبال نمايند و با برنامه‌ريزي و سرمايه‌گذاري مناسب و استفاده از توان كارشناسان مبرز عرصه ارتباطات و آموزش و پرورش، نسل جوان كشور را آشنا به اين مهارت‌هاي ضروري نمايند تا بتوانند در آينده، زندگي سالم‌تر، كم‌تنش‌تر و سرشار از رابطه‌هاي سالم و غني و ماندگار داشته باشند.