اكران «عصر اولتران»

اين فكر كه روزي از هوش مصنوعي براي كاهش نقش مستقيم انسان در مديريت جهان استفاده شود، فكر پرطرفداري است. مي‌گويند احتمالا روزي به آن سطح از دانش و فناوري مي‌رسيم كه هوش مصنوعي برخي از وظايف انسان‌ها را به عهده بگيرد و اندكي از نگراني‌هايي را كه جوامع با آنها سروكار دارند و مسووليت‌هايي كه بر شانه‌هاي اعضاي اين جوامع سنگيني مي‌كند، كم كند. مثلا تروريست‌ها را شناسايي كند و محل اختفاي آنان را بيابد و خودش - كه به سامانه‌هاي موشكي و باندهاي پرواز دسترسي دارد - با موشك يا با هواپيماي بدون سرنشين اين مخفيگاه را هدف بگيرد. يا از تحليل داده‌هاي مربوط به مجرمان خطرناك، الگوي رفتاري جنايتكاران را بيابد و جرم و جنايت را پيش از شكل‌گيري مهار كند. يا حتي اگر روزي موجودات فضايي از كهكشاني ديگر به اينجا آمدند و به ما حمله كردند، اين هوش مصنوعي از قبل براي مواجهه با چنين تهديد بزرگي آماده باشد، چون معمولا چنين است كه تا انسان‌ها خطري را باور كنند و بعد براي مقابله با آن تصميمي بگيرند، كار از كار گذشته است. فيلم «انتقام‌جويان: عصر اولتران» كه اكران آن سال 2015 در چنين روزي آغاز شد با اين فكر كلنجار مي‌رود. اما براي اينكه تعليق و كشش ماجرا بيشتر شود، اين پرسش را پيش مي‌كشد كه اگر اين هوش مصنوعي آنقدر باهوش باشد كه به رقابت با انسان برخيزد و نخواهد كه تابع اوامر و اراده سازندگانش باشد، آن ‌وقت چه مي‌شود؟ مثلا تصميم بگيرد كه زمين را از همه خطراتي كه آن را تهديد مي‌كند پاك كند. بعد تاريخ بشر را - در كسري از ثانيه -  از ابتدا تا انتها مرور كند و جز جنگ‌هاي خونين و بي‌رحمي و جاه‌طلبي‌هاي بي‌مهار نبيند، چه مي‌كند؟ يا حتي اگر تداوم حضور انسان روي كره زمين را به زيان محيط زيست ببيند، كنش بعدي‌اش چه خواهد بود؟ قطعا هوش مصنوعي با آن توانمندي، تصميم به نابودي انسان‌ها - يعني از بين بردن عامل تهديد - مي‌گيرد و نقشه‌اي براي اجراي تصميم خودش مي‌كشد. آن وقت است كه خطر انقراض نسل بشر واقعا جدي مي‌شود و بقاي انسان از سوي يكي از ابداعات خودش به چالش مي‌افتد. «انتقام‌جويان: عصر اولتران» دومين فيلم از مجموعه فيلم‌هاي انتقام‌جويان و يازدهمين فيلم از دنياي سينمايي مارول است. داستان اين فيلم هم مثل فيلم قبلي، شماري از مشهورترين ابرقهرمانان دنياي كميك - از مرد آهني و كاپيتان امريكا گرفته تا هالك و تور - را در داستاني 140 دقيقه‌اي رودرروي هم قرار مي‌دهد و مخالفان و موافقان «جنگي، براي پايان دادن به همه جنگ‌ها» را در تقابل با يكديگر مي‌گذارد و در پايان، همگي آنان را براي مواجهه با دشمن اصلي متحد مي‌كند (كاپيتان امريكا در جايي از فيلم به مرد آهني مي‌گويد «هر بار كه كسي سعي مي‌كند قبل از شروع جنگي در آن پيروز شود، مردم بيگناه مي‌ميرند.») فيلم «انتقام‌جويان: عصر اولتران» آن سال حدود يك‌ونيم ميليارد فروخت و سومين فيلم پرفروش سال شد. مجموعه فيلم‌هاي مارول با سومين و چهارمين فيلم انتقام‌جويان كه «نبرد بي‌نهايت» (2018) و «پايان بازي» (2019) نام دارند به اوج مي‌رسد و سرنوشت چند شخصيت از شخصيت‌هاي اصلي را معلوم مي‌كند. آنها از داستان بيرون مي‌روند، اما ماجراها با ابرقهرمان‌هاي ديگري مثل دكتر استرنج و مرد عنكبوتي همچنان   ادامه   مي‌يابد.